Rosja w propagandzie polskich powstań narodowych 1768‑1864. Wybrane zagadnienia
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2013.01Słowa kluczowe
stosunki polsko‑rosyjskie, polskie powstania narodowe, propaganda polityczna, wizerunek RosjiAbstrakt
Artykuł przedstawia aspekt propagandowy polskich powstań narodowych. Toczące się w latach 1768‑1772, 1794, 1830‑1831 i 1863‑1864 działania insurekcyjne skierowane były przeciwko Rosji. Poprzez analizę treści wybranych wystąpień powstańców odtworzono propagandowy wizerunek Rosji i Rosjan. Tekst jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak zmieniało się widzenie Moskwy w optyce konfederatów barskich, powstańców kościuszkowskich, listopadowych i styczniowych, a jakie były elementy stałe. Obok przeważających w propagandzie kolejnych powstań wątków antyrosyjskich, znalazło się też kierowane pod adresem Rosjan wezwanie do pojednania.
Bibliografia
Askenazy Sz., Zabiegi dyplomatyczne polskie 1830‑1831, „Biblioteka Warszawska”, t. 3, 1905.
Bystroń J. St., Dzieje obyczajów w dawnej Polsce wiek XVI‑XVIII, Warszawa 1933.
Głębocki H., „Diabeł Asmodeusz” w niebieskich binoklach i kraj przyszłości. Hr. Adam Gurowski i Rosja, Kraków 2012.
Grześkowiak‑Krwawicz A., Wolność w propagandzie powstania kościuszkowskiego, [w:] Kościuszko – powstanie 1794 r. – tradycja. Materiały z sesji naukowej w 200‑lecie powstania kościuszkowskiego 15‑16 kwietnia 1994 r., red. J. Kowecki, Warszawa 1997.
Jaeger M., Działalność propagandowo‑informacyjna władz powstańczych (1794, 1830‑1831, 1863‑1864), Lublin 2002.
Janion M., Gorączka romantyczna, Gdańsk 2007.
Jasiakiewicz W., Polska działalność propagandowa w Wielkiej Brytanii w dobie powstania styczniowego w świetle korespondencji, pamiętników, publicystyki i prasy, Toruń 2001.
Kępiński A., Lach i Moskal. Z dziejów stereotypu, Warszawa‑Kraków 1990.
Konopczyński W., Konfederacja barska, t. 2, Warszawa 1991.
Łepkowski T., Polska – narodziny nowoczesnego narodu 1764‑1870, Poznań 2003.
Malia M., Russia under Western Eyes. From the Bronze Horseman to the Lenin Mausoleum, Cambridge, Massachusets 1990.
Michalski J., Schyłek konfederacji barskiej, Zakład Narodowym im. Ossolińskich, Wrocław‑Warszawa‑Kraków 1970.
Nikołajew S. I., Polskaja poezija w russkich pieriewodach. Wtoraja połowina XVII – pierwaja triert’ XVIII wieka, Leningrad 1989.
Nowak Andrzej, Kto powiedział, że Moskale są to bracia nas, Lechitow… (Idea słowiańskiego pobratymstwa i historia polskiego apelu wolnościowego do Rosjan: 1733‑1831), [w:] Nowak A., Jak rozbić rosyjskie imperium? Idee polityki wschodniej (1733‑1921), Kraków 1999
Nowak Andrzej, Jak rozbić rosyjskie imperium? Idee polityki wschodniej (1733‑1921), Kraków 1999.
Nowak Andrzej, Ofiary, imperia i historycy. Studium przypadków (od XVIII do XXI wieku), Kraków 2009, s. 71.
Nowak Andrzej, Poligony i słudzy imperialnej polityki: między Barem, Krymem, Kaukazem i kazachskim stepem, [w:] Nowak Andrzej, Ofiary, imperia i historycy. Studium przypadków (od XVIII do XXI wieku), Kraków 2009.
Nowak Andrzej, Między carem a rewolucją. Studium politycznej wyobraźni i postaw Wielkiej Emigracji wobec Rosji 1831‑1849, Warszawa 1994.
Sucharski T., „Rosja wchodzi w polskie wiersze” – obraz Rosjanina w literaturze polskiej, [w:] Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan, red. A. de Lazari, Warszawa 2006.
Tazbir J., Rosjanie w literaturze polskiej XIX i XX w., [w:] Między Wschodem a Zachodem. Rzeczpospolita XVI‑XVIII w. Studia ofiarowane Zbigniewowi Wojcikowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. T. Chynczewska‑Hennel, Warszawa 1993.
Wolniewicz M., „Niedoszła interwencja humanitarna”. Barbarzyństwa rosyjskie w polskiej propagandzie (1863‑1864) [w:] „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” t. XXLVIII, 2013.
Woltanowski A., Z dziejów propagandy insurekcji kościuszkowskiej w Warszawie, „Rocznik Warszawski” R. IX, 1969, s. 31‑62.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 386
Liczba cytowań: 0
