„Notatki w sprawie ukraińskiej” Romana Knolla z grudnia 1917 r.
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2022.2.08Słowa kluczowe
Roman Knoll, Polska Centrala Demokratyczna na Rusi, Ukraińska Centralna Rada, stosunki polsko-ukraińskieAbstrakt
W artykule prezentowany jest mało znany memoriał z grudnia 1917 r., sporządzony przez czołowego działacza Polskiej Centrali Demokratycznej na Rusi, późniejszego wybitnego dyplomatę, Romana Knolla. Autor przedstawił w nim syntetyczną ocenę wydarzeń rewolucyjnych nad Dnieprem i zarysował program działań odradzającego się państwa polskiego wobec Ukrainy. Myśli zawarte w tym dokumencie, rozwijane przez Knolla w następnym okresie, wywarły istotny wpływ na formułowanie się założeń polityki wschodniej obozu piłsudczykowskiego.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Archiwum Akt Nowych w Warszawie
Akta Romana Knolla, sygn. 1
Biblioteka Narodowa w Warszawie
D. Sęp-Szarzyński, Polski Związek Polityczny na Rusi 1914–1921, akc. 8746/1
Wojskowe Biuro Historyczne w Warszawie
Kolekcje i rękopisy, sygn. I 400.2832, I 400.2837, I 400.2838
Źródła drukowane
Dunin-Kozicka M., Dziedzice myśli. Opowieść historyczna, Lwów 1930.
Stempowski S., Z pamiętnika (Wojna. Pogrom – 1914–1917), „Zeszyty Historyczne” 23 (1973), s. 101–140.
Zjazd polski na Rusi w Kijowie w dniach 18–24 czerwca 1917 roku, Winnica 1917.
Opracowania
Bartoszewicz H., Kijowska Filarecja. Z dziejów polskich organizacji niepodległościowych na Ukrainie przed wybuchem rewolucji rosyjskiej, w: Polska i jej wschodni sąsiedzi, Rzeszów 2007 („Studia Wschodnioznawcze”, t. 8), s. 16–28.
Bartoszewicz H., Prometeizm Romana Knolla, w: Ruch prometejski i walka o przebudowę Europy Wschodniej (1918–1940). Studia i szkice, red. M. Kornat, Warszawa 2012, s. 159–170.
Bartoszewicz H., Roman Knoll. Polityk i dyplomata, Warszawa 2018.
Bartoszewicz J., Na Rusi. Polski stan posiadania (kraj, ludność, ziemia), Kijów 1912.
Bruski J.J., Między prometeizmem a Realpolitik. II Rzeczpospolita wobec Ukrainy Sowieckiej 1921–1926, Kraków 2010.
Eberhardt P., Między Rosją a Niemcami, Warszawa 1996.
Jabłoński H., Polska autonomia narodowa na Ukrainie 1917–1918, Warszawa 1948.
Knoll Roman, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 13, Wrocław–Warszawa–Kraków 1967–1968, s. 130–131.
Korzeniowski M., Za Złotą Bramą. Działalność społeczno-kulturalna Polaków w Kijowie w latach 1905–1920, Lublin 2009.
Łysek W., „Zadanie Polski jest na Wschodzie”. Polityka piłsudczyków wobec nierosyjskich narodowości byłego Cesarstwa Rosyjskiego (1921–1940), Warszawa 2020.
Pisuliński J., Kwestia ukraińska w działalności Romana Knolla, в: Україна і Польща – стратегічне партнерство на зламі тисячоліть. Історія. Сьогодення. Майбутня перспектива, ч. 1: Шлях України та Польщі до порозуміння, упор. Т. Зарецька, В. Піскун, Київ 2001, с. 237–250.
Pisuliński J., Nie tylko Petlura. Kwestia ukraińska w polskiej polityce zagranicznej w latach 1918–1923, Wrocław 2004.
Świderska W., Polska Macierz Szkolna na Podolu, „Pamiętnik Kijowski” 3 (1966), s. 139–148.
Wakar W., Ludność polska. Ilość i rozprzestrzenienie, Warszawa 1914.
Бруський Я.Я., Гнатюк О., Коженьовський М., „Українська революція стала явищем окремим від революції російської”. Меморіал Романа Кноля від 1 (14) грудня 1917 р., в: Праці Українсько-Польської комісії дослідження взаємин 1917–1921 рр., т. 1, Київ 2019, с. 256–275.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 696
Liczba cytowań: 0
