Poland as a periphery in Immanuel Wallerstein’s theory
DOI:
https://doi.org/10.12775/SDR.2021.EN6.09Słowa kluczowe
peryferie, Polska jako peryferia, Polska w nowym porządku świata, geopolityka, bezpieczeństwo międzynarodowe PolskiAbstrakt
Artykuł przedstawia problematykę peryferii i jej odniesienie do miejsca Polski w koncepcji systemu światowego wg. Immanuela Wallersteina. W artykule omówiono problemy związane z bezpieczeństwem międzynarodowym Polski. Przedstawia także postrzeganie Polski jako kraju peryferyjnego i na podstawie teoretycznych rozważań przekonuje do możliwości postrzegania Polski jako kraju półperyferyjnego. Publikacja finansowana w ramach projektu realizowanego w Programie Grant Badawczy Ministerstwa Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.
Bibliografia
Aleksy A., “Teoria systemu światowego Immanuela Wallersteina oraz jej znaczenie dla teorii stosunków międzynarodowych,” in: Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, ed. R. Kuźniar, Warszawa, 2005, pp. 589-600.
Babones S., “Pozycja i mobilność we współczesnej gospodarce-świecie: perspektywa strukturalistyczna,” in: Polska jako peryferie, ed. T. Zarycki, Warszawa, 2016, pp. 13–24.
Bartz B., “Ekonomiczna nierówność w skali światowej i drogi jej przezwyciężenia,” Drohiczyński Przegląd Naukowy (2017), no. 9, pp. 19–55.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej rzeczywistości, Warszawa, 2002.
Błasiek W., Pomiędzy centrum a peryferiami na progu XXI wieku. Geopolityka i ekonomika Polski i Europu Środkowo-Wschodniej w warunkach integracji europejskiej i światowej depresji gospodarczej, Kielce, 2013.
Buhler P., O potędze w XXI wieku, Warszawa, 2014.
Ciesielska A., “Teoria centrum – peryferii Immanuela Wallersteina i jej recepcja w archeologii,” Folia Praehistorica Posnaniensia, 21 (2016), pp. 55–82.
Czaja J., Kulturowe czynniki bezpieczeństwa, Kraków, 2008.
“Do kogo należą media w Polsce? 75 proc. właścicieli prasy to Niemcy,” Dorzeczy.pl (30 November 2016), https://dorzeczy.pl/kraj/15774/Do-kogo-naleza-media-w-Polsce-75-proc-wlascicieli-prasy-to-Niemcy.html (accessed: 23 November 2021).
Fedyszak-Radziejowska B., “Ile PRL w III RP?,” in: Racja stanu – Janowi Olszewskiemu, ed. B. Jusiak, Poznań, 2011, pp. 83-96.
Gawrycki M.F., Szeptycki A., Podporządkowanie – niedorozwój – wyobcowanie. Poskolonializm a stosunki międzynarodowe, Warszawa, 2011.
Giddens A., Europa w epoce globalnej, Warszawa, 2009.
Grabowski D., “Pytanie o Polskę,” in: Racja stanu – Janowi Olszewskiemu, ed. B. Jusiak, Poznań, 2011, pp. 97-108.
Grosse T.G., “Tragedia państw peryferyjnych, czyli o geopolitycznych dylematach Polski w Unii Europejskiej,” in: Polska jako peryferie, ed. T. Zarycki, Warszawa, 2016, pp. 25–50.
Hryniewicz J., “Teoria centrum-peryferie w epoce globalizacji,” Studia Regionalne i Lokalne, (2010), no. 2, pp. 5–27.
Janik M., “Żałosne zarobki w Polsce. Eurostat policzył stawki w całej Europie,” INNPoland (27 March 2018), https://innpoland.pl/142225,dane-eurostatu-zarobki-w-polsce-na-tle-europy-srednie-wynagrodzenie (accessed: 23 November 2021).
Jarosz M., “Wstęp,” in: Polacy we wspólnej Europie. Dysproporcje materialne i społeczne, ed. M. Jarosz, Warszawa, 2011.
Jasiecki K., Pietrzak J., “Bogactwo w Polsce i Unii Europejskiej,” in: Polacy we wspólnej Europie. Dysproporcje materialne i społeczne, ed. M. Jarosz, Warszawa, 2011.
Jodko M., “Neokolonializm współczesny – mit czy rzeczywistość (doświadczenia Polski – wybrane aspekty),” Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach (2015), no. 2014, pp. 143–154.
Kaczyński J., “Polska racja stanu,” in: Racja stanu – Janowi Olszewskiemu, ed. B. Jusiak, Poznań, 2011, pp. 17-34.
Kalus K., “Polska: kraj, w którym dobrze jest mieć bogatych rodziców. Zaskakujące wyniki badań,” Money.pl (14 January 2020), https://www.money.pl/gospodarka/polska-kraj-w-k- torym-dobrze-jest-miec-bogatych-rodzicow-zaskakujace-wyniki-badan-6467526166 357633a.html?fbclid=IwAR2hClZhvrnCAGz-CTh7uM2BbCSTVQr-MvIYbUBx2fzjEQWo 3ZROGYqCM8w (accessed: 23 November 2021).
Kieżun W., Patologia transformacji, Warszawa, 2013.
Kieżun W., “Postkolonialna Polska nie wykorzystuje swoich zasobów,” Nowe Państwo (2014), no. 4, pp. 16–21.
Klein N., Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy społeczne, Warszawa, 2017.
Klimczak J., “Transformacja gospodarcza jako marginalizacja. Gospodarcze i społeczne skutki polskiego czasu przemian,” Progress. Journal of Young Researchers (2017), no. 1, pp. 22–35.
Kowalczuk K., Polacy o gospodarce wolnorynkowej, Warszawa, 2014.
Kozłowski R., Zimny J., Dramatyczna wyprzedaż Polskich Hut Stali, http://riad.usk.pk.edu. pl/~rhk/odrodzenie/odrodzenie/odrodz5.html (accessed: 23 November 2021).
Leszkowska A., “Co się stało z polskim przemysłem?,” Sprawy Nauki. Miesięcznik publicystyczno-informacyjny (3 February 2013), http://www.sprawynauki.edu.pl/archiwum/dzialy-wyd- elektron/303-informacje-el/2446-co-si-stao-z-polskim-przemysem (accessed: 23 November 2021).
Mapa rynków eksportowych, http://www.mapa.kuke.com.pl/niemcy.html.
Matusiak J., Peryferyjny kapitalizm zależny, [s.l.], 2015.
Mikołajec J., Spór o determinizm geograficzny, Gliwice, 2013.
Muszyński K., Janyst T., Kapitał w Polsce w XXI w. Regulacje w służbie najsilniejszych: praca i kapitał, Warszawa, 2015.
Nowak A., “Tajemnicze zniknięcie Drugiego Świata. O trudnym losie półperyferii,” in: Polska jako peryferie, ed. T. Zarycki, Warszawa, 2016, pp. 86–104.
Olcoń-Kubicka M., Indywidualizacja a nowe formy wspólnotowości, Warszawa, 2009.
Pawełczyńska A., Głowy hydry, O przewrotności współczesnego zła, Łomianki, 2014.
“Polacy wśród najbardziej zapracowanych narodów. Meksykanie na czele rankingu,” TVN24Bis. pl (4 February 2018), https://tvn24bis.pl/z-kraju,74/polacy-wsrod-najdluzej-pracujacych-narodow,812080.html (accessed: 23 November 2021).
Smura T., Polityka zagraniczna i bezpieczeństwo zewnętrzne Polski – badania opinii publicznej, Warszawa, 2018.
Starnawski M., Wielgosz P., “Kapitalizm nad przepaścią, społeczeństwa wobec wyboru. O krytycznych perspektywach analizy systemów-światów Immanuela Wallersteina,” in: I. Wallerstein, Analiza systemów światów. Wprowadzenie, Warszawa, 2007.
Sztompka P., Trauma wielkiej zmiany. Społeczne koszty transformacji, Warszawa, 2000.
Szwat-Gyłybowa G., “Aleksandra Kiosewa koncepcja samokolonizacji i efekt symmorfozy,” Poznańskie Studia Slawistyczne (2017), no. 13, pp. 33–46.
Śliwa R., Waląg P., “Industrializacja i deindustrializacja gospodarki. Przyczynek do dyskusji nad reindustrializacją gospodarki Polski,” Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy (2017), no. 52, pp. 121–135.
Świdurska A., “Kształtowanie się przemysłu wysokiej techniki w Polsce,” Prace Komisji Geografii i Przemysłu (2009), no. 13, pp. 56–67.
Wallerstein I., Europejski uniwersalizm. Retoryka władzy, Warszawa, 2007.
Wallerstein I., Koniec świata jaki znamy, Warszawa, 2004.
Zarycki T., “Interdyscyplinarny model stosunków centro-peryferyjnych. Propozycje teoretyczne,” Studia Regionalne i Lokalne (2007), no. 1, pp. 5–26.
Zielonka J., Europa jako imperium. Nowe spojrzenie na Unię Europejską, Warszawa, 2007.
Zółtkowski W., Industrializacja i deindustrializacja, http://warszawaweuropie.pl/wp-content/ uploads/2016/12/Odkrywany-wizerunek.pdf (accessed: 23 November 2021).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 893
Liczba cytowań: 0
