Zbrodnicza działalność Selbstschutzu na toruńskim Podgórzu oraz w pobliskich wsiach
DOI :
https://doi.org/10.12775/RT.2024.003Mots-clés
zbrodnia pomorska 1939, Podgórz, Selbstschutz Westpreussen,Résumé
Jesienią 1939 r. setki miejscowości Pomorza spłynęły krwią wielu ich mieszkańców, często stanowiących przedwojenną elitę
intelektualną i patriotyczną. Formacją, która w dużej mierze przyczyniła się zarówno do schwytania osób uznanych za wrogów III Rzeszy, jaki ich wymordowania, był Selbstschutz Toruń, a w tym włączony w jego granice na niedługo przed wybuchem wojny Podgórz, był jedną z miejscowości, na obszarze której zbrodnicza organizacja odcisnęła piętno swojej działalności. Dzielnice wyróżnia jednak fakt, iż jako jedyna stała się obszarem działalności podmiejskiej grupy Selbstschutzu. Niniejszy
artykuł stanowi próbę opisania zagadnień związanych z zasięgiem terytorialnym owej formacji, składem osobowym, a przede wszystkim zbrodniczą aktywnością Niemców do niej przynależących. Zwieńczenie tekstu stanowi lista aresztowanych mieszkańców Podgórza i okolic, których nazwiska i dalsze losy udało się ustalić.
Références
Bochen J., Lewandowski A., „Ci co nie zawiedli”: nauczyciele i pracownicy oświaty Torunia i powiatu toruńskiego w latach wojny i okupacji hitlerowskiej 1939–1945. Martyrologia, Toruń 1984.
Ceran T., Zbrodnia pomorska 1939: początek ludobójstwa niemieckiego w okupowanej Polsce, Bydgoszcz–Warszawa 2024.
Datner S., 55 dni Wehrmachtu w Polsce, Warszawa 1967.
Grochowina S., Barbarka jako jedno z miejsc niemieckich zbrodni na Pomorzu Gdańskim w 1939 roku, [w:] S. Grochowina, W. Rozynkowski, Barbarka. Miejsce kultu, męczeństwa i pamięci, Toruń 2019, s. 31–73.
Grochowina S., Selbstschutz w Toruniu i powiecie toruńskim, [w:] Zapomniani kaci Hitlera: Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940. Wybrane zagadnienia, red. I. Mazanowska, T. S. Ceran, Bydgoszcz–Gdańsk 2016, s. 175–198.
Jacewicz W., Woś J., Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, t. 5, Warszawa 1978.
Jastrzębski W., Terror i zbrodnia, Warszawa 1974.
Jaszowski T., Sobecki C., Niemy świadek. Zbrodnie hitlerowskie w toruńskim Forcie VII i lesie Barbarka, Bydgoszcz 1971.
Jezierska M. E., Transporty więźniów Fortu VII w Toruniu do Stutthofu, Zeszyty Muzeum Stutthof, nr 4, 1981, s. 159–186.
Kluczwajd K., Podgórz: toruńskie przedmieścia sprzed lat, Łódź 2018.
Nowikiewicz E., Prasa o wydarzeniach w Bydgoszczy z 3–4 września 1939 roku, [w:] Bydgoszcz 3–4 września 1939: studia i dokumenty, red. T. Chinciński, P. Machcewicz, Warszawa 2008, s. 805–821.
Sziling J., Germanizacja Torunia, [w:] Historia Torunia, t. 3, cz. 2, red. M. Biskup, Toruń 2006, s. 543–622.
Sziling J., Organizacja niemieckich władz okupacyjnych Torunia (1939–1945), [w:] Historia Torunia, t. 3, cz. 2, red. M. Biskup, Toruń 2006, s. 499–542.
Téléchargements
Publié-e
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
© Bartłomiej Wicherek 2025

Cette œuvre est sous licence Creative Commons Attribution - Pas de Modification 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 81
Number of citations: 0