Początek pontyfikatu i I Pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny w świetle materiałów Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu
DOI:
https://doi.org/10.12775/RT.2018.006Słowa kluczowe
PZPR, Komitet Wojewódzki PZPR w Toruniu, Jan Paweł II, inauguracja pontyfikatu, I Pielgrzymka do Ojczyzny, diecezja chełmińskaAbstrakt
Wybór Jana Pawła II (16 października 1978 r.), inauguracja Jego pontyfikatu (22 października 1978 r.) oraz I Pielgrzymka do Ojczyzny (2-10 czerwca 1979 r.), były wydarzeniami bez precedensu, stąd zainteresowanie nimi przejawiały centralne organa partyjno-państwowe PRL. Początkowo wywołały one szok wśród najwyższych decydentów partyjnych, później dość szybko skłoniły do przeprowadzenia szerokich analiz. Zaprezentowane materiały – pochodzące z Archiwum Państwowego w Toruniu, zespół Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu – są przykładem takich dokumentów przygotowywanych przez aparat partyjny średniego szczebla. Codziennie przygotowywane – przez Kancelarię I Sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Toruniu – raporty charakteryzuje specyficzny język nowomowy partyjnej, brak autorefleksji oraz znikomy obiektywizm ocenianej rzeczywistości, oceny oparte na stereotypach, tendencje zaniżające wartości bądź wielkości (m. in. reakcji społecznych jakie wywołał wybór kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową, ilości świeckich uczestniczących w spotkaniach z Papieżem). Z perspektywy czterech dekad partyjne sprawozdania pozostają świadectwem propagandowego karykaturalnego zniekształcenia obrazów z życia codziennego Kościoła oraz mieszkańców województwa toruńskiego.
Bibliografia
Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR wybór z lat 1949-1970, oprac. A. Dudek, A. Kochański, K. Persak, Warszawa 2000.
Jan Paweł II, Przemówienia. Homilie, Polska 2.06.1979 – 10.06.1979, Kraków 1979.
Komunikaty Konferencji Episkopatu Polski 1945-2000, wstęp i oprac. J. Żaryn, Poznań-Warszawa 2006.
Metody pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa wobec Kościołów i związków wyznaniowych 1945-1989. Dokumenty, wstęp, wybór dokumentów, redakcja A. Dziurok, Warszawa 2004.
Polska Ludowa. Modzelewski, Werblan. Rozmawia Robert Walenciak, Warszawa 2017.
Raina P., Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989, t. 1: Lata 1945-1959, Poznań 1994; t. 2: Lata 1960-1974, Poznań 1995; t. 3: Lata 1975-1989, Poznań 1996.
Rakowski M. F., Dzienniki polityczne 1976-1978, t. 6, Warszawa 2002.
Wizyta Jana Pawła II w Polsce 1979. Dokumenty KC i MSW, wstęp i oprac. A. Friszke i M. Zaremba, Warszawa 2005.
Bäcker R., Struktury poziome w Toruniu 1980-1981, Warszawa 1990.
Białkowski M., Jerzy Matyjek (1926-2017) – szkic do portretu, Rocznik Toruński, t. 44, 2017, s. 203-232.
Białkowski M., Oaza na Mostowej. Klub Inteligencji Katolickiej w Toruniu (1957-2007), Toruń 2008.
Białkowski M., Wiara i nauka – siostry wolności. Zarys działalności religijnej, politycznej i naukowej Profesora Andrzeja Tyca, [w:] Ludzie wolności w regionie kujawsko-pomorskim, red. M. Białkowski, Z. Biegański, W. Polak, t. IV serii: Dzieje Regionu Kujawsko-Pomorskiego, Toruń 2014, s. 187-207.
Białkowski M., Wokół Soboru Watykańskiego II. Studia i szkice, Toruń 2016.
Biuletyn Informacyjny PZPR. Komitet Wojewódzki w Toruniu, nr 1/17: 1979.
Biuletyn Informacyjny PZPR. Komitet Wojewódzki w Toruniu, nr 18/1981.
Boboli A., „Przewodnia siła stolicy”. Komitet Warszawski Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 1975-1990, Warszawa 2016.
Bralczyk J., O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych, Warszawa 2001.
Cichocki B., Jóźwiak K., Najważniejsze są kadry. Centralna Szkoła Partyjna PPR/PZPR, wstępem opatrzyli M. Kula i R. Turkowski, Warszawa 2006.
Członkowie władz naczelnych oraz I sekretarze Komitetów Wojewódzkich PZPR 21.12.1948 – 31.12.1982, oprac. W. Ciempiel, J. Jakubowski, J. Szczeblewski, Warszawa 1983.
Dąbek K., PZPR. Retrospektywny portret własny, Warszawa 2006.
Dudek A., PRL bez makijażu, Kraków 2008.
Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2003.
Dziurok A., Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła katolickiego w latach 1945-1956 w województwie śląskim/katowickim, Katowice 2012.
Dziwisz S., Svidercoschi G. F., Świadectwo, Poznań 2007.
Elity komunistyczne w Polsce, red. M. Szumiło i M. Żukowski, Warszawa-Lublin 2015.
Fijałkowska B., Partia wobec religii i Kościoła w PRL, t. 1: 1945-1955, Olsztyn 1999; t. 2, cz. 1: 1956-1963, cz. 2: 1964-1970, Olsztyn 2000-2001.
Góra W., Polska Ludowa 1944-1984. Zarys dziejów politycznych, Lublin 1986.
Informator Wojewódzkiej Organizacji Partyjnej PZPR. Komitet Wojewódzki w Toruniu, nr 40/81.
Karpiński J., Ustrój komunistyczny w Polsce, Warszawa 2005.
Komitet Wojewódzki ogniwem władzy ludowej. Studium postaw aktywu partyjnego, oprac. pod kierunkiem M. Kuli na przykładzie zapisów posiedzeń KW PZPR w Gdańsku w latach 1949-1953, Warszawa 1997.
Kościół i Prymas Stefan Wyszyński 1956-1966, red. A. Dziurok i W. J. Wysocki, Katowice-Kraków 2007.
Łatka R., Polityka władz PRL wobec kościoła katolickiego w województwie krakowskim w latach 1980-1989, Kraków 2016.
Moskwa J., Jan Paweł II. Autorytety, Warszawa 2005.
Najnowsza historia Kościoła. Katolicy i Kościoły chrześcijańskie w czasie pontyfikatu Jana Pawła II (1978-2005), red. E. Guerriero, M. Impagliazzo, przeł. J. Partyka, Kraków 2008.
Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000.
Noszczak B., Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953-1956, Warszawa 2008.
Paczkowski A., System nomenklatury, [w:] Centrum władzy w Polsce 1948-1970, red. A. Paczkowski, s. 115-139.
Partia, państwo, społeczeństwo, red. K. Rokicki, Warszawa 2016.
Persak K., Struktura i skład centralnych instancji decyzyjnych KC PZPR, [w:] Centrum władzy w Polsce 1948-1970, red A. Paczkowski, Warszawa 2003, s. 19-50.
PRL na pochylni (1975-1980), red. M. Bukała, D. Iwaneczko, Rzeszów 2017.
Prokop K. R., Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Leksykon biograficzny, Kraków 1998.
PZPR jako machina władzy, red. D. Stola i K. Persak, Warszawa 2012.
PZPR w fabryce. Studium wrocławskiego „Pafawagu” w początku lat pięć-dziesiątych, oprac. pod kierunkiem M. Kuli, Warszawa 2001.
Riccardi A., Jan Paweł II. Biografia, tłum. K. Stopa, Częstochowa 2014.
Skrzypczak R., Karol Wojtyła na Soborze Watykańskim II. Zbiór wystąpień, Warszawa 2011.
Spałek R., Komuniści przeciwko komunistom. Poszukiwanie wroga wewnętrznego w kierownictwie partii komunistycznej w Polsce w latach 1948-1956, Warszawa-Poznań 2014.
Staniszkis J., Ontologia socjalizmu, Kraków-Nowy Sącz 2006.
Szulc T., Papież Jan Paweł II. Biografia, przeł. Z. Uhrynowska-Hanasz, M. Wroczyński, Warszawa 1999.
Tyrmand L., Cywilizacja komunizmu, Łomianki 2006.
Weigel G., Ostateczna rewolucja. Kościół sprzeciwu a upadek komunizmu, przeł. W. Buchner, Poznań 1995.
Władza w PRL. Ludzie i mechanizmy, red. K. Rokicki, R. Spałek, Warszawa 2011.
Wojtyła K., U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II, wyd. 1, Kraków 1972.
Zuchniewicz P., Jan Paweł II. „Będę szedł naprzód”, Kraków 2009.
Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003.
Kamiński Ł., Przewodnia siła narodu, Biuletyn IPN, nr 5(2002).
Kamiński Ł., PZPR wobec pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny w 1979 roku, Biuletyn IPN, nr 7(2002).
Kierunki rozwoju województwa tematem narady aktywu partyjno-gospodarczego, Nowości z dnia 9 czerwca 1975 r.
Skibiński P., Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny (1979-2002) i ich kontekst historyczny, Teologia Polityczna, 3/2005-2006.
Wojtyła K., Udział biskupów polskich w Soborze Watykańskim II, Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie, 61(1971), nr 5.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 306
Liczba cytowań: 0