Mit akulturowości tekstów nieliterackich na przykładzie literatury z dziedziny psychologii
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2008.009Słowa kluczowe
intertekstualność, błąd tłumaczeniowy, literackość, funkcja językaAbstrakt
Jednym z kryteriów podziału tekstów na literackie i nieliterackie jest dominująca w nich funkcja językowa oraz ich zakorzenienie kulturowe, rozumiane tu jako odwołania do innych dzieł literackich czy szeroko pojętej kultury. Celem artykułu jest pokazanie, iż traktowanie tekstów nieliterackich, a zwłaszcza fachowych, w takich kategoriach może prowadzić do znaczących błędów tłumaczeniowych. Omówione zostaną przykłady braku rozpoznania przez tłumacza odniesień intertekstualnych (ukrytych cytatów z Biblii i literatury światowej) oraz odniesień do elementów kulturowych w tekstach naukowych dotyczących psychoterapii.
Bibliografia
Baker, M. (red.), 2005, Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London– New York.
Borowy, W., 1955, „Dawni teoretycy tłumaczeń”, [w:] O sztuce tłumaczenia, Rusinek, M. (red.), Wrocław, s. 23–40.
Carroll, L., 1993, Alice in Wonderland and Th rough the Looking-Glass, Ware.
Carroll, L., 1990, Przygody Alicji w krainie czarów. O tym, co Alicja odkryła po drugiej stronie lustra, tłum. M. Słomczyński, Wrocław.
Dąmbska-Prokop, U. (red.), 2000, Mała encyklopedia przekładoznawstwa, Częstochowa.
Dzierżanowska, H., 1990, Przekład tekstów nieliterackich na przykładzie języka angielskiego, Warszawa.
Ilek, B., 1975, „Granice ścisłości znaczeniowej w tłumaczeniu literatury pięknej”, tłum. M. Erhardt-Gronkowska, [w:] Przekład artystyczny. O Sztuce tłumaczenia. Księga druga, Pollak, S. (red.), Wrocław, s. 99–108.
Ingarden, R., 1955, „O tłumaczeniach”, [w:] O sztuce tłumaczenia, Rusinek, M. (red.), Wrocław, s. 127–192.
Kozłowska, Z., 2003, „Zasada stopniowania trudności przy doborze tekstów do nauczania tłumaczenia pisemnego tekstów nieliterackich”, [w:] Teoria i dydaktyka przekładu, Hejwowski, K. (red.), Olecko, s. 159–176.
Krzeczkowski, H., 1975, „Kilka uwag o odpowiedzialności tłumacza”, [w:] Przekład artystyczny. O Sztuce tłumaczenia. Księga druga, Pollak, S. (red.), Wrocław, s. 139–148.
Lipiński, K., 2000, Vademecum tłumacza, Kraków.
Masson, J., 2004, Przeciw terapii, tłum. B. Gulkowski, Kraków.
Millon, T., Davis, R., 2000, Personality Disorders in Modern Life, New York.
Millon, T., Davis, R., 2005, Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie, Warszawa.
Newmark, P., 1988, Approaches to Translation, New York–London.
Ortega y Gasset, J., 1937/2003, „The Misery and Splendor of Translation”, [w:] The Translation Studies Reader, Venuti, L. (red.), London–New York, s. 49–63.
Prochaska, J. O., Norcross. J. C., 2003, Systems of Psychotherapy. A Transtheoretical Analysis, Pacific Grove, CA.
Prochaska, J. O., Norcross, J. C., 2006, Systemy psychoterapeutyczne. Analiza Transteoretyczna, Warszawa.
Pieńkos, J., 1993, Przekład i tłumacz we współczesnym świecie, Warszawa.
Pisarska, A., Tomaszkiewicz, T., 1998, Współczesne tendencje przekładoznawcze, Poznań.
Reiss, K., 1971/2003, „Type, Kind and Individuality of Text. Decision making in translation”, [w:] The Translation Studies Reader, Venuti, L. (red.), London– New York, s. 160–171.
Shakespeare, W., 1991, Hamlet, [w:] William Shakespeare. The Complete Works, Wells, S., Taylor, G. (red.), Oxford.
Shakespeare, W., 1994, Hamlet, tłum. S. Barańczak, Poznań.
Shakespeare, W., 1994, Hamlet, królewicz duński, tłum. J. Paszkowski, Warszawa.
Voellnagel, A., 1973, Jak nie tłumaczyć tekstów technicznych, Warszawa.
„Młot na czarownice” http://www.racjonalista.pl/kk.php/d,104, (dostęp 08.02.2007).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1196
Liczba cytowań: 0
