On translations of lyrics of Tymoteusz Karpowicz by Karl Dedecius
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2005.005Keywords
literary translation, Tymoteusz Karpowicz, Karol Dedecius, Polish linguistic poetry, literalnessAbstract
In the paper an attempt was made to perform both thorough analysis and evaluation of Carl Dedecius’ translations of two poems of Tymoteusz Karpowicz: Black and white and Hard forest. The starting point of this analysis are thoughts and ideas of the interpreter concerning translation of lyrics. is gives, in a way, an answer to the problem of how rigorously Dedecius applied his theory. In the conclusion it is pointed out that for the interpreter sounding was a priority, although wordphrases and sentences were also taken into account. However, some of the general sense was lost. The author remarks that Carl Dedecius interprets Karpowicz through poetry of Leśmian and avantgarde poets. The author remarked that the interpreter seems not to notice problems of metalinguistics, present in Karpowicz’s lyrics.
References
Literatura
Aristoteles, 1992, Nikomachische Ethik, übersetzt v. O. Gigon, München, s. 10–16.
Barańczak, S., 1971, „II. Szkoła bez uczniów. Tymoteusz Karpowicz albo Polifonia”, [w:] Nieufni i zadufani. Romantyzm i klasycyzm w młodej poezji lat sześćdziesiątych, Wrocław, s. 60–61, 67, 75.
Dedecius, K., 1968, Polnische Poesie des 20. Jahrhunderts, München, s. 131, 199, 205–208, 210.
Dedecius, K., 1975, „Versuch der Ganzheit JULIAN PRZYBOŚ und der poetische Sinn”, [w:] Polnische Profile, Frankfurt/M., s. 147–195.
Dedecius, K., 1981, „Zwang und Freiheit”, [w:] K. Dedecius, Zur Literatur und Kultur Polens, Frankfurt/M., s. 27–28.
Dedecius, K., 1982, Die Dichter Polens. Hundert Autoren vom Mittelalter bis heute, Frankfurt/M., s. 132–133, 134.
Dedecius, K., 1988, Notatnik tłumacza, przeł. J. Prokop, I. i E. Naganowscy, wstępem opatrzył J. Kwiatkowski, Warszawa, s. 27, 67.
Dedecius, K., 1992, Lyrisches Quintett, Frankfurt/M., s. 157.
Dedecius, K., 1996, „Die Aneignung des Fremdem in der Übersetzung”, [w:] Ost-West Basar, wstęp M. G. von Döhnhoff, Zürich, s. 84–85.
Głowiński, M., 1977, „Świadectwa i style odbioru”, [w:] Style odbioru, Kraków, s. 122.
Gombrowicz, W., 1966, Jungfräulichkeit, übersetzt v. W. Tiel, Vorwort F. Bondy, Reinbeck bei Hamburg.
Herbert, Z., 1964, „Kiesel”, [w:] Gedichte, aus dem Polnischen übertragen und mit Nachwort versehen v. K. Dedecius, Suhrkamp Verlag, Frankfurt/M., s. 76.
Herbert, Z., 1974, „Kiesel”, [w:] Poesiealbum 86, hrsg. v. B. Jentzsch, Auswahl des Hees B. Jentzsch, übertragen v. K. Dedecius, B. Jentzsch, W. Jöhling, R. Kirsch und H. Oschowsky, Verlag Neues Leben, Berlin, s. 3.
Herbert, Z., 1979, „Kiesel”, [w:] Inschri , hrsg. und übertragen v. K. Dedecius, Suhrkamp Verlag, Frankfurt/M., s. 16.
Herbert, Z., 1987, Das Land, nach dem ich mich sehne. Lyrik und Prosa, Auswahl und Vorwort v. M. Krüger, Nachwort J. Błoński, aus dem Polnischen G. von Bierkenfeld, K. Dedecius, K. Staemmler, O. J. Tauschinski i W. Tiel, Suhrkamp Verlag, Frankfurt/M., s. 34.
Herbert, Z., 1996, „Kiesel”, [w:] Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts, hrsg. und übertragen v. K. Dedecius, Bd. II, Zürich, s. 147.
Herbert, Z., 2000, „Kiesel”, [w:] Herrn Cogitos Vermächtnis. 89 Gedichte, aus dem Polnischen von K. Dedecius, O. J. Tauschinski, K. Staemmler, Suhrkamp Verlag, Frankfurt/M., s. 178.
Karpowicz, T., 1958, „Czarne i białe”, [w:] Kamienna muzyka, Warszawa, s. 53.
Karpowicz, T., 1962, „Trudny las”, [w:] W imię znaczenia, Wrocław, s. 23.
Karpowicz, T., 1972, Odwrócone światło, Wrocław–Warszawa–Kraków– –Gdańsk.
Karpowicz, T., 1996, Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts, hrsg. und übertragen v. K. Dedecius, Bd. II, Zürich, s. 20.
Krasoń, K., 2000, „Wizje <
Krasoń, K., 2001, „Delikatne napomknienia, czyli motywy biblijne niebędące osnową tematyczną utworów poety (aluzje ukryte)”, [w:] Sztuka aluzji literackiej w twórczości lirycznej Tymoteusza Karpowicza, Szczecin, s. 125–127.
Krasoń, K., 2002, „Echa poezji Przybosia w <<Żywych wymiarach<< Karpowicza”, [w:] Stulecie Przybosia, red. S. Balbus i E. Balcerzan, Poznań, s. 79–92.
Krasoń, K., 2003, „Świat poetycki Friedricha Hölderlina w przekładzie artystycznym”, Pogranicza, nr 4 (45), s. 118.
Krasoń, K., 2004, „Liryczne wizje Karpowicza a tradycja awangardy (1958– –1964)”, [w:] Tradycja i nowatorstwo w lirykach i kulturach słowiańskich, red. I. Kowalska-Paszt, J. Czaplińska, A. Horniatko-Szumiłowicz, M. Kuczyńska, Szczecin, s. 33–40.
Leśmian, B., 1988, Gedichte. Polnisch-deutsch, hrsg. und übertragen v. K. Dedecius, Reicheneck.
Leśmian, B., 1996, Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts, hrsg. und übertragen v. K. Dedecius, Bd. I, Zürich, s. 117–136.
Lipski, J. J., 1962, „Ku intelektualistycznemu symbolizmowi”, Twórczość, nr 5, s. 94.
Mróz, K., 1977, „Przekład jako problem estetyczny”, [w:] Między oryginałem a przekładem, red. M. Filipowicz-Rudek, J. Konieczna-Twardzikowa, M. Stoch, Warszawa, s. 41.
Naganowski, E., 1972, „Kochanek polskich muz”, [w:] K. Dedecius, Polacy i Niemcy. Posłannictwo książek, tłum. E. Naganowski, Kraków, s. 5–19.
Neue polnische Lyrik, Ausgewählt und übertragen v. K. Dedecius, Darmstadt 1965.
Przyboś, J., 1989, Poesie und Poetik, hrsg. und aus dem Polnischen übertragen v. K. Dedecius, Frankfurt/M.
Saussure, F. de, 1961, Kurs językoznawstwa ogólnego, tłum. K. Kasprzyk, Warszawa, s. 43.
Szmydt, A., 1958, „W poszukiwaniu poetyki”, Nowa Kultura, nr 30.
Schlegel, A. W., 1928, Über die Bhagavad – Gita, t. 2, z. 2, Bonn, s. 36–42.
Schultze, B., Matuschek H., 2005, „Sprachliche Asymmmetrien als Beobachtungsort polnisch-deutscher literarischer Übersetzungen”, Zeitschri für Slavistik, z. 1–2 (w druku).
Trznadel, J., 1972, „Metafizyczna Silva Rerum”, Twórczość, nr 10, s. 76.
Ziomek, J., 1980, „Parodia jako problem retoryki”, [w:] Powinowactwa literatury, Warszawa, s. 355–387.
Downloads
Published
Issue
Section
Stats
Number of views and downloads: 646
Number of citations: 0
