Supporting deaf-blind people in communication and guidance in the light of Polish legal solutions and new proposals
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2021.011Keywords
deaf-blind person, hearing and vision dysfunction, modes of communication of the deaf-blind people, deaf-blind guide-interpreter, law, legislationAbstract
This article discusses a little-known in Poland issue related to supporting deaf-blind persons with concomitant hearing and visual impairments in communication and guidance. The reflections refer to current legal solutions. The authors verify and confirm them or propose new recommendations for the future. They do not cut themselves off from the past, recalling major events in the history of supporting deaf-blind people.
The starting point for the discussion is the Sign Language and Other Means of Communication Act 2011 (hereinafter referred to as Act 2011) which is of groundbreaking importance for deaf-blind people and whose provisions pertain to this target community. Related to a larger or smaller extent to Act 2011, other legal acts are also confronted with this law. Important sources of reflection include the results of the work of the Polish Sign Language Council pursued during its first and second term of office, especially the Report submitted by the members serving the former one.
The considerations undertaken in the article are aimed at revising the three central concepts contained in Act 2011: deaf-blind person, modes of communication of the deaf-blind people, and the guide-interpreter. The authors are convinced that if they are properly understood and defined in Act 2011, the legal and, consequently, social interests of deaf-blind people will be duly safeguarded. Hence, where necessary, the authors redefine them, emphasising the importance of guidance in supporting deaf-blind people or the existence of new modes of communication. In the article, they also underline the significance of new technological solutions. All this does not escape the authors’ attention, as they themselves come from the communities that Act 2011 would legally support.
These several remarks on supporting deaf-blind people may significantly and very positively influence the level of the functioning of deaf-blind people if they are noticed and taken into account in the envisaged amendment to Act 2011 as well as other legal acts.
References
Baber S., 2007, Cued Speech: Not Just for the Deaf Anymore, „Senior Honors Theses & Projects. 128”, https://commons.emich.edu/honors/128 (dostęp: 13.12.2021).
Benisz-Stępień M., 2009, Punkt porozumiewania się, czyli o komunikowaniu się z osobą głuchoniewidomą, [w:] Małymi krokami do wielkich celów. W świecie osób głuchoniewidomych, M. Białek (red), Warszawa, s. 23–36.
Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Brückner A., 1985, Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa.
Jakoniuk-Diallo A., 2020, Formy komunikacji wykorzystywane w porozumiewaniu się osób głuchoniewidomych, „Studia Edukacyjne”, 57, s. 67–75, https://doi.org/10.14746/se.2020.57.5 (dostęp: 13.12.2021).
Kowalik S., Bańka A. (red.), 1998, Perspektywy rehabilitacji osób głuchoniewidomych, Poznań.
Kozłowski G., 2012, Głuchoślepota – głos praktyka i osoby doświadczonej niepełnosprawnością, „Niepełnosprawność”, 7, s. 177–184.
Kozłowski G., 2017, Głuchoślepota „w pigułce”, [w:] Ktokolwiek widział, ktokolwiek słyszał. Kompendium wiedzy o głuchoślepocie, B. Szczepankowski, G. Kozłowski, A. Majnusz, K. Wostal, M. Nowak (red.), Warszawa, s. 8–15.
Kozłowski G., Książek M., 2017, Kim jest osoba głuchoniewidoma ‒ sposoby definiowania w Polsce, [w:] Świat osób głuchoniewidomych – wyzwania współczesności, E. Domagała-Zyśk, M. Książek, G. Wiącek (red.), Lublin, s. 25–38.
Krakowiak K., 2012, Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu, Lublin.
Książek M., 2009, Wszystko, co powinieneś wiedzieć o głuchoślepocie, [w:] Małymi krokami do wielkich celów. W świecie osób głuchoniewidomych, M. Białek (red.), Warszawa, s. 7–22.
Książek M., 2012, Niepełnosprawność wzrokowa i wzrokowo-słuchowa jako przesłanki dyskryminacji, Warszawa.
Kubarewicz A., 2012, Tłumacz – przewodnik jako forma pracy asystenta osobistego osoby głuchoniewidomej, „Niepełnosprawność”, 7, s. 133–140.
Majnusz A., 2017, Porozumiewanie się głuchoniewidomych, [w:] Ktokolwiek widział, ktokolwiek słyszał. Kompendium wiedzy o głuchoślepocie, B. Szczepankowski, G. Kozłowski, A. Majnusz, K. Wostal, M. Nowak (red.), Warszawa, s. 16–29.
Rutkowski M., 2019, Asystentura funkcjonalna tłumaczy-przewodników a jakość życia osób głuchoniewidomych – komunikat z badań, „Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej”, 35, s. 56–69, https://doi.org/10.4467/25439561. NP.19.031.12274 (dostęp: 13.12.2021).
Siemianowska-Bloch A., Dworzańska K., Majder-Schulz K., Borowicz-Lech L., 2017, Komunikacja osób z jednoczesnym uszkodzeniem wzroku i słuchu, https://dawid.pre.forumlogopedy.e-firma.pl/artykul/komunikacja-osob-z-jednoczesnym-uszkodzeniem-wzroku-i-sluchu (dostęp: 13.12.2021).
Szczepankowski B., 2008, Projekt adaptacji polskiego alfabetu palcowego dla potrzeb osób głuchoniewidomych, [w:] Komunikacja alternatywna osób głuchoniewidomych, M. Zaorska (red.), Toruń, s. 77–88.
Szczepankowski B., 2012, Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, [w:] Wprowadzenie do neurologopedii, A. Obrębowski (red.), Poznań, s. 349–362.
Szczepankowski B., 2017, Znaki ręczno-ustne Jana Siestrzyńskiego jako początek komunikacji wspomagającej na ziemiach polskich, [w:] Społeczeństwo włączające a komunikacja, J.J. Błeszyński, D. Baczała (red.), Toruń, s. 105–120.
Wostal K., 2017, Osoba głuchoniewidoma w przestrzeni publicznej, [w:] Ktokolwiek widział, ktokolwiek słyszał. Kompendium wiedzy o głuchoślepocie, B. Szczepankowski, G. Kozłowski, A. Majnusz, K. Wostal, M. Nowak (red.), Warszawa, s. 48–56.
Zaorska M. (red.), 2008, Komunikacja alternatywna osób głuchoniewidomych, Toruń.
Zaorska M., 2017, Stan równoczesnego nie(do)słyszenia i nie(do)widzenia jako niepełnosprawność złożona, sprzęż ona, wielozakresowa, wieloraka, współobecna i wieloobjawowa, [w:] E. Domagała-Zyśk, M. Książek, G. Wiącek (red.), Świat osób głuchoniewidomych – wyzwania współczesności, Lublin, s. 13–24.
Ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego, http://isap.sejm. gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20042732702 (dostęp: 13.12.2021).
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20112091243 (dostęp: 13.12.2021).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 czerwca 2012 r. w sprawie rejestru tłumaczy polskiego języka migowego, systemu językowo-migowego i sposobu komunikowania się osób głuchoniewidomych, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20120000652 (dostęp: 13.12.2021).
Ustawa z dnia 28 czerwca 2012 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20120000986 (dostęp: 13.12.2021).
Ustawa z dnia 19 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160001336 (dostęp: 13.12.2021).
Uchwała nr 27 Rady Ministrów z dnia 16 lutego 2021 r. w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030, https://www.monitorpolski.gov.pl/MP/rok/2021/pozycja/218 (dostęp: 13.12.2021).
Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Stanowisko Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym wobec odpowiedzi Ministra Pracy i Polityki Społecznej na dezyderat Komisji Polityki Społecznej i Rodziny dotyczący uznania głuchoślepoty za niepełnosprawność, 1.02.2011, Warszawa.
Polska Rada Języka Migowego, Załącznik nr 2 do Uchwały nr 1/2019 Polskiej Rady Języka Migowego z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie rekomendacji zmian w przepisach dotyczących określenia zakresu egzaminów przeprowadzanych przez Centralną Komisję Egzaminacyjną w ramach certyfikacji tłumaczy polskiego języka migowego, tłumaczy-przewodników osób głuchoniewidomych oraz transliteratorów fonogestowych.
Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Głuchoniewidomi w Polsce 2016. Raport Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym, Warszawa.
Polska Rada Języka Migowego, Raport z pierwszej kadencji Polskiej Rady Języka Migowego, http://www.niepelnosprawni.gov.pl/container/polska-rada-jezyka-migowego/Raport%20PRJM%20kadencja%202012-2016.pdf (dostęp: 13.12.2021).
Downloads
Published
Issue
Section
License
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 1194
Number of citations: 0