Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Rocznik Przekładoznawczy

Tertium comparationis w badaniach nad przekładem filmowym
  • Strona domowa
  • /
  • Tertium comparationis w badaniach nad przekładem filmowym
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Nr 15 (2020) /
  4. Teoria i praktyka przekładu

Tertium comparationis w badaniach nad przekładem filmowym

Autor

  • Maria Mocarz-Kleindienst Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II https://orcid.org/0000-0002-2205-5470

DOI:

https://doi.org/10.12775/RP.2020.012

Słowa kluczowe

tertium comparationis, przekład filmowy, wersja lektorska, napisy, dubbing

Abstrakt

Zagadnienie tertium comparationis (TerComp) od wielu lat absorbuje uwagę badaczy próbujących ustalić wspólną platformę odniesienia zarówno dla porównywanych elementów systemów językowych, jak i realizacji tych systemów w konkretnych aktach mowy (tekstach). W badaniach nad przekładem filmowym jako tekstem intersemiotycznym TerComp wymaga odrębnej uwagi. Punktem wyjścia w podjętych badaniach jest – przyjęte za A. Bogusławskim – założenie, że nadrzędnym TerComp jest konkretna sytuacja użycia znaków językowych. Na potrzeby badań nad przekładem filmowym sytuacja ta została doprecyzowana. Ustalono, że w warunkach przekładu filmowego należy uwzględnić sytuację dwojakiego typu: zewnętrzną, tj. sytuację komunikacyjną, w której funkcjonuje dzieło filmowe jako kompleksowy komunikat, z dominującą w niej pozycją nadawcy (nadawców), oraz sytuację wewnątrz filmu jako przekazu intersemiotycznego z dominującą rolą obrazu i wspomaganą – dźwięku. 

Bibliografia

Elena, reż. A. Zwiagincew, 2011. Tekst polski: Krystyna Łozowska, TVP Kultura, 2017.

Metro, reż. A. Miegierdiczew, 2010. Tekst polski: Krystyna Łozowska, TVP Kultura, 2018.

Lewiatan, reż. A. Zwiagincew, 2014. Test polski: Piotr Kotowski, TVP Kultura, 2019.

Berezowski L., 2004, Skąd się biorą polskie tytuły amerykańskich filmów?, [w:] Przekładając nieprzekładalne II, W. Kubiński, O. Kubińska (red.), Gdańsk, s. 313–324.

Bogucki L., 2015, Metodologia badań w przekładzie audiowizualnym, [w:] Metodologie językoznawstwa. Od dialektologii do dialektyki, P. Stelmaszczyk (red.), Łódź, s. 74–96.

Bogusławski A., 1976, Problem tertium comparationis w porównaniu lingwistycznym, „Kwartalnik Neofilologiczny”, XXIII(3), s. 295–303.

Bogusławski A., 1997, Zagadnienie jednostek przekładowych, [w:] Współczesny język polski i rosyjski. Konfrontacja przekładowa, A. Bogusławski, J. Mędelska (red.), Warszawa, s. 7–22.

Bogusławski A., 2013, Podstawy konfrontatywnej lingwistyki przekładowej, Łask, „Rozumienie – Interpretacja – Przekład”, 10.

Bucher H. J., 2015, Rozumienie multimodalne lub recepcja jako interakcja. Teoretyczne i empiryczne podstawy systematycznej analizy multimodalności, [w:] Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń, R. Opiłowski, J. Jarosz, P. Staniewski (red.), Wrocław–Dresden, s. 79–112.

Catford J., 1965, A linguistic theory of translation. An essay in applied linguistics. London.

Chaume F., 2004, Film studies and translation studies. Two disciplines at stake in audiovisual translation, „Meta. Translator’s Journal”, 49(1), s. 12–24.

Chaume F., 2014, Synchronisation in dubbing. A translational approach, [w:] Topics in audiovisual translation, P. Orero (red.), Amsterdam, s. 35–52.

Chlebda W., 2011, Ekwiwalencja a ekwiwalenty: między słownikiem a tekstami, [w:] Na tropach translatów. W poszukiwaniu odpowiedników przekładowych, W. Chlebda (red.), Opole, s. 21–43.

Egan T., 2013, Tertia comparationis in multilingual corpora, [w:] Advences in corpus-based contrastive linguistics. Studies in honour of Stig Johansson, K. Aijmer, B Altenberg (red.), Amsterdam, „Studies in Corpus Linguistics”, 54, s. 7–24.

Garcarz M., 2007. Przekład slangu w filmie. Telewizyjne przekłady filmów amerykańskich na język polski, Kraków.

Goleta A., 2018, Adaptatsiya kak strategiya perevoda v dublirovanii fil’ma (na primere russkoyazychnoy i pol’skoyazychnoy versiy fil’ma ≪Shrek≫) [Адаптация как стратегия перевода в дублировании фильма (на примере русскоязычной и польскоязычной версий фильма ≪Шрек≫], niepubl. praca magisterska.

Gottlieb H., 1998, Subtitling, [w:] Routlegde encyclopedia of translation studies, M. Baker (red.), London–New York, s. 244–248.

Hendrykowski M., 1982, Słowo w filmie. Historia, teoria, interpretacja, Warszawa.

Hendrykowski M., 2018, Drugie spojrzenie. Analizy i interpretacje, Poznań.

Krzeszowski T. P., 1984, Tertium comparationis, [w:] Contrastive linguistics. Prospects and problems, J. Fisiak (red.), Berlin, s. 301–312.

Krzeszowski T. P., 1990, Contrasiting languages. The scope of contrastive linguistics. Berlin–New York.

Lewandowska-Tomaszczyk B. 1999, A cognitive-interactional model of cross-linguistic analysis. New perspectives on ‘tertium comparationis’ and the concept of equivalence, [w:] Cognitive perspectives on language, B. Lewandowska-Tomaszczyk (red.), Frankfurt am Main, s. 53–76.

Lewandowska-Tomaszczyk B. (red.), 2005, Podstawy językoznawstwa korpusowego, Łódź.

Maćkiewicz J., 2017, Badanie mediów multimodalnych – multimodalne badanie mediów, „Studia Medioznawcze”, 2, s. 33–42.

Mocarz-Kleindienst M., 2018, Tytuły filmów oskarowych w wielojęzycznym przekładzie, „Acta Polono-Ruthenica”, XXIII(2), s. 75–84.

Nord Ch., 1993, Einführung in das funktionale Übersetzen. Am Beispiel von Titeln und Überschriften, Tübingen–Basel.

Piotrowski T., 2011a, Ekwiwalencja w słownikach dwujęzycznych, [w:] Na tropach translatów. W poszukiwaniu odpowiedników przekładowych, W. Chlebda (red.), Opole, s. 45–69.

Piotrowski T., 2011b, Tertium comparationis w przekładoznawstwie, [w:] Metodologie językoznawstwa. Od genu języka do dyskursu, P. Stalmaszczyk (red.), Łódź, s. 175–191.

Szarkowska A., 2009, Przekład audiowizualny w Polsce – perspektywy i wyzwania, „Przekładaniec”, 20, s. 8–25.

Tamyo A., 2017, Signifying codes of audiovisual products. Implications in subtitling for the D/deaf and the hard of hearing, „inTRalinea”, numer specjalny: Building bridges between film studies and translation studies, http://www.intralinea.org/specials/article/2249 (dostęp: 26.04.2020).

Tomaszkiewicz T., 2006, Przekład audiowizualny. Warszawa.

Rocznik Przekładoznawczy

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2020-12-19

Jak cytować

1.
MOCARZ-KLEINDIENST, Maria. Tertium comparationis w badaniach nad przekładem filmowym. Rocznik Przekładoznawczy [online]. 19 grudzień 2020, nr 15, s. 233–248. [udostępniono 2.2.2023]. DOI 10.12775/RP.2020.012.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Nr 15 (2020)

Dział

Teoria i praktyka przekładu

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 317
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Newsletter
Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

tertium comparationis, przekład filmowy, wersja lektorska, napisy, dubbing
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa