Teoria skoposu a rola tłumacza-dialogisty w filmach dubbingowanych
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2014.003Słowa kluczowe
teoria skoposu, tłumaczenie audiowizualne, lokalizacjaAbstrakt
W niniejszym artykule skupiam się na roli tłumacza-dialogisty w filmach dubbingowanych, którą porównuję do roli tłumacza w teorii skoposu (niem. Skopostheorie), czyli podejścia propagującego funkcjonalną teorię przekładu. Opierając się na założeniu, że tłumaczenie jest aktem międzykulturowym oraz biorąc pod uwagę potrzeby odbiorcy oraz funkcję, jaką dany film ma spełniać w kulturze docelowej, tłumacz filmów dubbingowanych tworzy przekład funkcjonalny względem oryginału. Aby osiągnąć zamierzony cel w tłumaczonych dialogach na języki docelowe, tłumacze stosują tzw. lokalizację, czyli przekładają rozmaite sytuacje kulturowe i żarty na lokalne realia.
Bibliografia
Belczyk, A., 2007, Tłumaczenie filmowe, Wilkowice.
Borowczyk, P., 2013, „Czynniki warunkujące popularność filmów dubbingowanych – relacje intertekstualne”, [w:] Przekład jako akt komunikacji międzykulturowej, I. Kasperska, A. Żuchelkowska (red.), Poznań, s. 13–29.
Borowczyk, P., 2011 „Rożne oblicza Asteriksa i zielonego ogra. Studium nad tłumaczeniem dialogów”, [w:] Przekład jako produkt i kontekst jego odbioru, I. Kasperska, A. Żuchelkowska (red.), Poznań, s. 71–84. Bukowski, P., Heydel, M. (red.), 2009, Współczesne teorie przekładu. Antologia, Kraków.
Dąbska-Prokop, U. (red.), 2000, Mała encyklopedia przekładoznawstwa, Częstochowa.
Delisle, J., Lee-Jahnke, H., Cormier, M., Tomaszkiewicz, T. (przekład i adaptacja), 2004, Terminologia tłumaczenia, Poznań.
Garcarz, M., 2007, „Przekład slangu w filmie. Telewizyjne przekłady filmów amerykańskich na język polski”, [w:] Język a komunikacja, t. 15, J. Dybiec (red.), Kraków.
Nord, Ch., 2009, „Wprowadzenie do tłumaczenia funkcjonalnego”, [w:] Współczesne teorie przekładu. Antologia, P. Bukowski, M. Heydel (red.), Kraków.
Tomaszkiewicz, T., 2006, Przekład audiowizualny, Poznań.
Walkiewicz, B., 2013, O architekturze tekstów o architekturze w perspektywie przekładu, Poznań.
Wierzbięta, B., 2004, „Zaginione w przekładzie”, wywiad Wojciecha Orlińskiego, [w:] Gazeta Wyborcza, nr 151(4665), s. 11.
Wróblewski, J., 2002, „Latać każdy może”, [w:] Polityka, nr 31(2361), s. 52–53.
Zarębski, K. J., 2001, „Zemsta jest zielona”, [w:] Kino, nr 7–8, s. 46.
Baryłkiewicz, E.A., Perspektywy pracy dla tłumaczy, http://www.translatorscafe. com/cafe/MegaBBS/thread-view.asp?threadid=4395&messageid= 174159 (dostęp: 15 października 2013 r.).
Szczypiński, A., Shrek 2 – rozszyfrowanie, http://www.film.org.pl/prace/ shrek2.html (dostęp: 15 października 2013 r.).
Urbańska, A., Dla kogo dubbingowane są długometrażowe filmy animowane w Polsce?, http://www.dubbing.pl/index.php?option=com_content&task= view&id=91&Itemid=105 (dostęp: 15 października 2013 r.).
Urbańska, A., Siła głosu tłumacza dialogów w dubbingowanych filmach animowanych http://www.dubbing.pl/index.php?option=com_content&task= view&id=90&Itemid=104 (dostęp: 15 października 2013 r.).
Wierzbięta, B., (wywiad Beaty Zatońskiej), We wszystkim należy zachować umiar, http://www.tvp.info/opinie/wywiady/we-wszystkim-nalezy-zachowac- umiar (dostęp: 29 sierpnia 2013 r.).
Wierzbięta, B., (wywiad Katarzyny Długosz), Mój Shrek myśli po polsku, http://www.textum.pl/tlumaczenia/portal_tlumaczy/informacje/ogolne/ artykuly/moj_shrek4.html (dostęp: 29 sierpnia 2013 r.).
Wierzbięta, B., (wywiad Katarzyny Długosz), Kojarzę się ze Shrekiem, http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/kojarze-sie-ze-shrekiem (dostęp: 29 sierpnia 2013 r.).
Wierzbięta, B., (wywiad Grzegorza Wojtowicza), Na tłumaczeniu Szreka można zarobić, www.stopklatka.pl (dostęp: 29 sierpnia 2013 r.).
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1341
Liczba cytowań: 0