O śmiałości tłumacza
Zofia Daszyńska i Aleksandra Bąkowska jako tłumaczki tekstów z dziedziny nauk społecznych
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2022.004Słowa kluczowe
widoczność tłumacza, badania nad tłumaczem, tłumaczenia tekstów z dziedziny nauk społecznych, tłumaczkiAbstrakt
Jednym z podstawowych zagadnień podejmowanych w ramach nowego nurtu przekładoznawstwa – badań nad tłumaczem – jest widoczność. W obecnym artykule prześledzę, jakie ślady zostawiły w swoich tłumaczeniach Aleksandra Bąkowska i Zofia Daszyńska-Golińska, dwie żyjące na przełomie XIX i XX wieku tłumaczki tekstów z dziedziny nauk społecznych, oraz zastanowię się, czy śmiałość ich ingerencji wynika z obowiązującej normy przekładu, czy jest skutkiem ich doświadczeń.
Bibliografia
Gomme G.L., 1892, Ethnology in folklore, New York.
Gomme G.L., 1901, Folklor w etnologii, tłum. Aleksandra Bąkowska, Warszawa.
Hoene-Wroński J.M., 1884, Faux systèmes d’économie politique, [w:] Caméralistique: économie politique et finances, Paris, s. 1–111.
Hoene-Wroński J.M., 1911, Mylne systemy ekonomii politycznej: merkantylizm, fizjokratyzm, tłum. Zofia Daszyńska, Warszawa.
Ingram J.K., 1891, Historia ekonomii politycznej, tłum. Zofia Daszyńska, Warszawa.
Ingram J.K., 1907, Historia ekonomii politycznej, tłum. Zofia Daszyńska, wyd. 2, Warszawa.
Ingram J.K., 1919, A history of political economy, London.
Jannet C., Gide C., Stiegler G., Passy F., 1890, Quatre écoles d’économie sociale, conférences données à l’aula de l’Université de Genève, Genève.
Jannet C., Gide C., Passy F., 1896, Najnowsze kierunki w nauce gospodarczej, tłum. Zofia Daszyńska, Warszawa.
Letourneau C., 1894, L’évolution littéraire dans les diverses races humaines, Paris.
Letourneau C., 1896, O teorii literatury, tłum. Zofia Daszyńska, [w:] H.M. Posnett, Literatura porównawcza, Warszawa.
Morgan L.H., 1887, Społeczeństwo pierwotne, czyli badanie kolei ludzkiego postępu od dzikości przez barbarzyństwo do cywilizacji, tłum. Aleksandra Bąkowska, Warszawa.
Morgan L.H., b.d., Ancient society, or Researches in the lines of human progress from savagery through barbarism to civilization, Chicago.
Posnett H.M., 1886, Comparative literature, London.
Posnett H.M., 1896, Literatura porównawcza, tłum. Zofia Daszyńska, Warszawa.
Taylor E.B., 1881, Anthropology. An introduction to the study of man and civilization, London.
Taylor E.B., 1889, Antropologia: wstęp do badania człowieka i cywilizacji, tłum. Aleksandra Bąkowska, Warszawa.
Turgot A.R.J., 1919, O tworzeniu i podziale bogactw, tłum. Zofia Daszyńska, Kraków.
Bourdieu P., 1998, Les règles de l’art. Genèse et structure du champ littéraire, Paris.
Buzelin H., 2014, How Devoted Can Translators Be? Revisiting the Subservience Hypothesis, „Target”, 26(1), s. 63–97.
Chesterman A., 2009, The name and nature of translator studies, „Hermes”, 42, s. 13–22.
Coldiron A.E.B., 2012, Visibility now: Historicizing foreign presences in translation, „Translation Studies”, 5/2, s. 189–200.
Daszyńska Z., 1932, Dr Zofia Daszyńska-Golińska, pionierka wiedzy gospodarczo-społecznej w Polsce: notatki autobiograficzne, Kraków.
Dąmbska-Prokop U., 1997, Śladami tłumacza: szkice, Częstochowa–Kraków.
Heydel M., 2012, La figure du traducteur dans les recherches traductologiques. Exploration, tłum. Tomasz Stróżyński, „Romanica Wratislaviensia”, 59, s. 91–105.
Jarniewicz J., 2012, Gościnność słowa: szkice o przekładzie literackim, Kraków.
Kornacka A., 2019, Za dwa garnce rodzynek i korzec pszenicy, czyli o widoczności tłumacza literatury, [w:] Tłumaczenie wczoraj, dziś i jutro, K. Hejwowski, K. Dębska, D. Urbanek (red.), Warszawa, s. 27–38.
Legeżyńska A., 1986, Tłumacz i jego kompetencje autorskie, Warszawa.
Mounin G., 1994, Les belles infidèles, Lille.
Ortega y Gasset J., 2000, The misery and splendour of translation, [w:] The translation studies reader, L. Venuti (red.), London–New York, s. 49–63.
Pietryga M., 2020, Tłumacz jako autor na podstawie wybranych fragmentów powieści Olgi Tokarczuk Bieguni, „Rocznik Przekładoznawczy”, 15, s. 285–303.
Pym A., 2009, Humanizing Translation History, „Hermes – Journal of Language and Communication Studies”, 42, s. 23–48.
Redakcja PSB, 1959–1960, Golińska Zofia (1866–1934), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 8, s. 223–225.
Simeoni D., 1998, The Pivotal Status of the Translator’s Habitus, „Target”, 10(1), s. 1–39.
Suchodolski B. (red.), 1987, Historia nauki polskiej, Wrocław itd.
Venuti L., 1999, The scandals of translation: towards an ethics of difference, London– New York.
Venuti L., 2008, The Translator’s Invisibility. A History of Translation, Exon.
Weinmann F., Léger B., D’hulst L., Grutman R., 2012, Théories, [w:] Histoire des traductions en langue française. XIXe siècle, Y. Chevrel, L. D’hulst, C. Lombez (red.), Lagrasse, s. 51–148.
Whitfield A., 2012, Méthode et pratique du portrait: Sur les traces des traducteurs, „Romanica Wratislaviensia”, 59, s. 175–184.
Zawiszewska A., 2011, Tłumaczka Tylora i Morgana. O Aleksandrze Bąkowskiej i jej działalności społecznej, „Przekładaniec”, 24, s. 50–89.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Karolina Dębska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 550
Liczba cytowań: 0
