Tabu językowe w arabskich przekładach Biblii
DOI:
https://doi.org/10.12775/RP.2021.005Słowa kluczowe
Biblia, przekłady Biblii na arabski, tabu językowe, eufemizmy, wulgaryzmyAbstrakt
Niniejszy artykuł przedstawiający wybrane rozwiązania translatorskie obecne we współczesnych przekładach tekstów biblijnych na język arabski stanowi poszerzenie badań Marka Pieli dotyczących przekładów Biblii hebrajskiej na język polski. Przeprowadzone przeze mnie analizy dotyczą głównie strategii przekładu wyrazów i wyrażeń należących do sfery tabu, przy czym skupiam się na takich aspektach, jak: dosłowność, dokładność, idiomatyczność, adekwatność stylistyczna czy ewentualne zniekształcenia sensu.
Bibliografia
Al-Absi M., 2018, The Concept of Nudity and Modesty in Arab-Islamic Culture, „European Journal of Science and Technology”, 14, 2, s. 25–34.
Danecki J., 2000, Współczesny język arabski i jego dialekty, Warszawa.
Ellingworth P., Mojola A.O., 1986, Translating euphemisms in the Bible, „Bible Translator”, 37, 1, s. 139–143.
Griffith S.H., 2013, The Bible in Arabic: The Scriptures of the “People of the Book” in the Language of Islam, Princeton–Oxford.
Khan G., 2006, Judaeo-Arabic, [w:] Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics, t. 2, K. Versteegh (red.), Leiden–Boston, s. 526–536.
Krawczyk-Tyrpa A., 2001, Tabu w dialektach polskich, Bydgoszcz.
Majewski M., 2013, Jak przekłady zmieniają sens Biblii… O teorii i praktyce tłumaczenia Biblii, Kraków, https://upjp2.academia.edu/MarcinMajewski (dostęp: 3.03.2019).
Maliszewski J., 2007, Wulgaryzmy – tabu w pracy tłumacza, [w:] Tabu w przekładzie, P. Fast, N. Strzelecka (red.), Katowice–Częstochowa, s. 41–59.
Nida E.A., 1964, Toward a Science of Translating, Leiden.
Nida E.A., Taber Ch.R., 1969, The Theory and Practice of Translation, Leiden.
Pearson J.D., 1986, Al-Ḳur’ān, [w:] The Encyclopaedia of Islam, t. 5, C.E. Bosworth et al. (red.), Leiden, s. 400–432.
Piela M., 2003, Grzech dosłowności we współczesnych polskich przekładach Starego Testamentu, Kraków.
Piela M., 2007, Jakiego przekładu Biblii hebrajskiej brakuje w Polsce?, „Studia Judaica”, 10, 2(20), s. 235–250.
Tokarz B., 2007, Tabu i autocenzura w przekładzie, [w:] Tabu w przekładzie, P. Fast, N. Strzelecka (red.), Katowice–Częstochowa, s. 7–23.
Versteegh K., 1997, The Arabic Language, New York.
Elliger K., Rudolph W. (red.), 1984, Biblia Hebraica Stuttgartensia, wyd. 2 popr. przez W. Rudolpha i H. P. Rügera, Stuttgart.
Smith and van Dyke Arabic Bible (SvD), 1998: Al-kitāb al-muqaddas ’ay kutub al- -‘ahd al-qadīm wa-l-‘ahd al-ǧadīd, Dār al-kitāb al-muqaddas fī aš-Šarq al-’Awsaṭ.
Jesuit Arabic Bible (JAB), 1986: Al-kitāb al-muqaddas, Bejrut.
Arabic Life Application Bible (LAB), 2002: At-tafsīr at- taṭbīqiyy li-l-kitāb al-muqaddas, Kair.
Good News Arabic Bible (GNA), 1995: Al-kitāb al-muqaddas ’ay kutub al-‘ahd al-qadīm wa-l-‘ahd al-ǧadīd. At-tarǧama al-‘arabiyya al-muštaraka min al-luġāt al-’aṣliyya, Dār al-kitāb al-muqaddas fī aš-Šarq al-’Awsaṭ.
Arabic Bible: Easy-to-Read Version (ERV-AR): https://www.biblegateway.com/ versions/Arabic-Bible-Easy-to-Read-Version-ERV-AR/ (dostęp: 2.02.2019).
Biblia Paulistów (BPau): Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, 2008.
Biblia Tysiąclecia (BT): wyd. 3, 1980, Poznań.
Biblia Jakuba Wujka (BWu): http://biblia-online.pl/ (dostęp: 10.04.2021).
Nowa Biblia Gdańska (NBG): http://biblia-online.pl/ (dostęp: 10.04.2021).
Brown F., Driver S.R., Briggs Ch.A., 1997, The Enhanced Brown-Driver-Briggs Hebrew and English Lexicon. With an Appendix containing the Biblical Aramaic (BDB), Peabody.
Danecki J., Kozłowska J., 1996, Słownik arabsko-polski, Warszawa.
Grochowski M., 1995, Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów (SPPiW), Warszawa.
Koehler L., Baumgartner W., 1994, The Hebrew and Aramaic Lexicon of the Old Testament (KB), t. 1, W. Baumgartner, J.J. Stamm (rewizja), M.E.J. Richardson (tłum.), Leiden.
Lane E.W., 1968, An Arabic-English Lexicon, t. 2, Beirut.
Wehr H., 1976, A Dictionary of Modern Written Arabic, Ithaca.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 1152
Liczba cytowań: 0