Królewski dokument rozejmu ze Świdrygiełłą z 20 VIII 1431 roku
DOI:
https://doi.org/10.12775/RH.2017.05Słowa kluczowe
Władysław Jagiełło, Litwa, Świdrygiełło, dyplomacja, Lithuania, Švitrigaila, diplomacyAbstrakt
Głównym celem niniejszego artykułu jest publikacja niewydanego dotąd w pełnym tekście dokumentu wystawionego przez króla Władysława Jagiełłę w sprawie rozejmu z wielkim księciem litewskim Świdrygiełłą, zawartego pod Łuckiem 20 VIII 1431 r. Dokument został przekazany stronie litewskiej, w XVII w. padł łupem wojsk rosyjskich i dziś przechowywany jest w Moskwie. Szczególna uwaga poświęcona została gwarantom rozejmów z 20 i 26 VIII 1431 r., wśród których przeważali możni z Wielkopolski.
The main purpose of this paper is to publish the document, so far unedited in its entirety, issued by Władysław Jagiełło and proclaiming the armistice with Švitrigaila, Grand Duke of Lithuania, near Łuck on 20 August 1431. The document presented to the Lithuanian side, was seized by the Russian army in mid-17th century and is now housed in an archive in Moscow. A special attention is paid to the guarantors of the truces of 20 and 26 August 1431, the majority among whom were barons of Great Poland.
Bibliografia
Adamus J., Kodeks dyplomatyczny Litwy, Ateneum Wileńskie 8, 1931-1932.
Adamus J., W sprawie kodeksu dyplomatycznego Litwy, Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie 12, 1932, z. 3.
Adamus J., Wydawnictwa źródeł do historii Litwy, w: Pamiętnik VI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Wilnie 17-20 września 1935 r., t. I, Lwów 1935.
Bar P., Der „Krönungssturm“: König Sigismund von Luxemburg, Grossfürst Witold von Litauen und das gescheiterte politische Bündnis. Mit einem Quellenanhang, Roczniki Historyczne 83, 2017.
Bieniak J., Mikołaj z Warzymowa, w: Polski słownik biograficzny, t. XXI (1976).
Biskup M., Najazd krzyżacki na Polskę i bitwa pod Dąbkami 1431 r., w: Studia historyczne. Stanisławowi Herbstowi na sześćdziesięciolecie urodzin w upominku uczniowie, koledzy, przyjaciele, Warszawa 1967.
Biskup M., Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim (1308-1521), Gdańsk 1993.
Błaszczyk G., Burza koronacyjna. Dramatyczny fragment stosunków polsko-litewskich w XV wieku, Poznań 1998.
Błaszczyk G., Dzieje stosunków polsko-litewskich, t. II, cz. 1, Poznań 2007.
Brzeziński W., Koligacje małżeńskie możnowładztwa wielkopolskiego w drugiej połowie XIV i pierwszej połowie XV wieku, Wrocław 2012.
Burgrabiowie zamku krakowskiego XIII-XV wieku. Spisy, Kórnik 1999.
Czwojdrak B., Zofia Holszańska. Studium o dworze i roli królowej w późnośredniowiecznej Polsce, Warszawa 2012.
Czwojdrak B., Rogowscy herbu Działosza – podskarbiowie królewscy. Studium z dziejów możnowładztwa w drugiej połowie XIV i w XV wieku, Katowice 2002.
Czwojdrak B., Jastrzębce w ziemi krakowskiej i sandomierskiej do połowy XV wieku, Kraków 2007.
Dembiński P., Poznańska kapituła katedralna schyłku wieków średnich. Studium prozopograficzne 1428-1500, Poznań 2012.
Dücker J., Sigismund und der Konflikt um die Königskrönung Witolds von Litauen (1429/30), w: Emperor Sigismund and the Orthodox World, Wien 2010.
Dworzaczek W., Leliwici Tarnowscy. Z dziejów możnowładztwa małopolskiego wiek XIV-XV, Warszawa 1971.
Gąsiorowski A., Itinerarium króla Władysława Jagiełły 1386-1434, Warszawa 1972, wyd. 2, Warszawa 2015.
Gąsiorowski A., Korzbok Piotr, w: Polski słownik biograficzny, t. XIV (1968-1969).
Gąsiorowski A., Licheński Jan, w: Polski słownik biograficzny, t. XVII (1972).
Gąsiorowski A., Marcin Zaremba z Kalinowy, w: Polski słownik biograficzny, t. XIX (1974).
Gąsiorowski A., Marcin ze Sławska, w: Polski słownik biograficzny, t. XIX (1974).
Gąsiorowski A., Ostroróg Sędziwój, w: Polski słownik biograficzny, t. XXIV (1979).
Gąsiorowski A., Piotr z Bnina, w: Polski słownik biograficzny, t. XXVII (1981).
Gąsiorowski A., Piotr z Żernik, w: Polski słownik biograficzny, t. XXVII (1981).
Gąsiorowski A., Polscy gwaranci traktatów z krzyżakami XIV-XV wieku, Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1971, nr 2-3.
Jakubowski J., Archiwum państwowe W. X. Litewskiego i jego losy, Archeion 9, 1931.
Jasiński K., Rodowód Piastów mazowieckich, Poznań-Wrocław 1998 (recte: 2009).
Jurek T., Szamotulski Dobrogost Świdwa, w: Polski słownik biograficzny, t. XLVI (2009-2010).
Jurek T., Szamotulski Wincenty Świdwa, w: Polski słownik biograficzny, t. XLVI (2009-2010).
Kamiński A., Mikołaj z Michałowa i Kurozwęk zw. Białucha, w: Polski słownik biograficzny, t. XXI (1976).
Kiryk F., Oleśnicki Dobiesław, w: Polski słownik biograficzny, t. XXIII (1978).
Kiryk F., Przekora Jakub, w: Polski słownik biograficzny, t. XXVIII (1984-1985).
Koczerska M., Oleśnicki Jan zw. Głowacz, w: Polski słownik biograficzny, t. XXIII (1978).
Kotzebue A. von, Preussens aeltere Geschichte, t. III, Riga 1808.
Kurtyka J., Podole w średniowieczu i okresie nowożytnym: obrotowe przedmurze na pograniczu cywilizacji, w: tenże, Podole w czasach jagiellońskich, Kraków 2011.
Krzyżaniakowa J., Kancelaria królewska Władysława Jagiełły. Studium z dziejów kultury politycznej w XV wieku, cz. 2: Urzędnicy, Poznań 1979.
Lewicki A., Powstanie Świdrygiełły. Ustęp z dziejów unii Litwy z Koroną, Kraków 1892.
Michajlovs`kij V., Podole po Grunwaldzie (1410-1430): walka Witolda z Jagiełłą, w: Jogailos ir Vytauto laikai. Mokslinių straipsnių rinkinys, skirtas Žalgirio mūšio 600-osioms metinėms, Kaunas 2011.
Możejko B., Szybkowski S., Śliwiński B., Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima, Gdańsk 2003.
Nikodem J., Stosunki Świdrygiełły z Zakonem Krzyżackim w latach 1430-1432, Białoruskie Zeszyty Historyczne 14, 2000.
Nikodem J., Witold, wielki książę litewski (1354 lub 1355 – 27 października 1430 roku), Kraków 2013.
Nikodem J., Wyniesienie Świdrygiełły na Wielkie Księstwo Litewskie, Białoruskie Zeszyty Historyczne 19, 2003.
Nowak T., Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Łódź 2003.
Osiński K., Przejęcie stolca wielkoksiążęcego przez Świdrygiełłę. Próba rekonstrukcji wydarzeń do końca 1430 roku, Białoruskie Zeszyty Historyczne 43, 2015.
Osiński K., Rządy wielkoksiążęce Świdrygiełły w latach 1430-1432, Białoruskie Zeszyty Historyczne 45, 2016.
Petrauskas R., Korona Witolda: niedoszła koronacja i jej późniejsza legenda historyczna, w: Tradycja-metody przekazywania i formy upamiętniania w państwie polsko-litewskim, XV – pierwsza połowa XIX wieku, Warszawa 2011.
Poniewozik L., Prałaci i kanonicy sandomierscy w okresie średniowiecza, Toruń 2004.
Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza z lat 1385-1444, t. 1, Wrocław 1961.
Semkowicz W., Koreferat, w: Pamiętnik VI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Wilnie 17-20 września 1935 r., t. II, Lwów 1936.
Sławiński T., Kretkowscy i ich dzieje od połowy XIV wieku, wyd. 2, Warszawa-Skrzeszew 2011.
Sochacka A., Jan z Czyżowa namiestnik Władysława Warneńczyka. Kariera rodziny Półkozów w średniowieczu, wyd. 2, Oświęcim 2016.
Sperka J., Szafraniec Piotr (zm. 1441), w: Polski słownik biograficzny, t. XLVI (2009-2010).
Stolarczyk T., Świdrygiełło przeciwko Jagielle – tzw. wojna łucka w 1431 r., Mars 10, 2001.
Sułkowska-Kurasiowa I., Dokumenty królewskie i ich funkcje w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów 1370-1444, Warszawa 1977.
Supruniuk A., Siemowit V, w: Polski słownik biograficzny, t. XXXVII (1996-1997).
Szczur S., Paweł zw. Złodziej, w: Polski słownik biograficzny, t. XXV (1980).
Szweda A., Organizacja i technika dyplomacji polskiej w stosunkach z zakonem krzyżackim w Prusach w latach 1386-1454, Toruń 2009.
Szweda A., Uwagi o dokumentach rozejmowych i pokojowych z okresu wojny 1409-1411, Zapiski Historyczne 75, 2010, z. 2.
Szybkowski S., Jagiełło, Witold, Zofia Holszańska i polityka dynastyczna, Średniowiecze Polskie i Powszechne 8 (12), 2016.
Szybkowski S., Kujawska szlachta urzędnicza w późnym średniowieczu (1370-1501), Gdańsk 2006.
Szymczakowa A., „Nobiles Siradienses”. Rody Porajów, Pomianów, Gryfów, Kopaczów i Pobogów, Warszawa 2011.
Szymczakowa A., Szlachta sieradzka w XV wieku. „Magnifici et generosi”, Łódź 1998.
Śliwiński B., Lisowie Krzelowscy w XIV-XV w. i ich antenaci. Studium genealogiczne, Gdańsk 1993.
Šenavičienė I., Ignoto Danilavičiaus raportas apie kelionę į Maskvą ir Peterburgą (1818 m.), Lietuvos istorijos metraštis 1998.
Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy, Kórnik 1992
Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XII-XV wieku. Spisy, Kórnik 2014
Urzędnicy łęczyccy, sieradzcy i wieluńscy XIII-XV wieku. Spisy, Wrocław 1985
Urzędnicy małopolscy XII-XV wieku. Spisy, Wrocław 1990
Urzędnicy podolscy XIV-XVIII wieku. Spisy, Kórnik 1998
Urzędnicy województwa ruskiego XIV-XVIII wieku (ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, opr. K. Przyboś, Wrocław 1987
Urzędnicy wielkopolscy XII-XV wieku. Spisy, Wrocław 1985
Uzupełnienia do spisów urzędników małopolskich XII-XVIII wieku, w: Burgrabiowie zamku krakowskiego XIII-XV wieku. Spisy, Kórnik 1999
Wilk-Woś Z., Władysław z Oporowa (ok. 1395-1453), podkanclerzy królewski, biskup włocławski i arcybiskup gnieźnieński, Studia Claromontana 21, 2003.
Wroniszewski J., „Nobiles Sandomierienses”. Rody Dębnów, Janinów, Grzymałów, Doliwów i Powałów, Kraków 2013.
Wroniszewski J., Ród Rawiczów. Warszowice i Grotowice, Toruń 1992.
Wróbel D., Elity polityczne Królestwa Polskiego wobec problemu krzyżackiego w czasach Władysława Jagiełły, Lublin 2016.
Wróbel D., Przyczynek prozopograficzny do dziejów tzw. wyprawy łuckiej z 1431 r., Res Historica 41, 2016.
Zawitkowska W., W służbie pierwszych Jagiellonów. Życie i działalność kanclerza Jana Taszki Koniecpolskiego, Kraków 2005.
Zawitkowska W., Walka polityczno-prawna o następstwo tronu po Władysławie Jagielle w latach 1424-1434, Rzeszów 2015.
Белокуров С. А., Московский архив Министерства иностранных дел в 1812 году, Москва 1913.
Бучинський Б., Кiлька причинкiв до часiв вел. князя Свитригайла (1430-1433), Записки наукового товариства ім. Шевченка 76, 1907.
Государственный архив России XVI столетия: Опыт реконструкции, подг. А. А. Зимин, ред. Л. В. Черепнин, вып. 1-3, Москва 1978.
Долгова С. Р., Г. Ф. Миллер и Московский архив Коллегии иностранных дел 1766-1783 гг., Исторический архив 2006, nr 1.
Дремина Г. А., Из истории Центрального государственного архива древних актов СССР, Москва 1959.
Кучкин В. А., Договорные грамоты московских князей XIV века. Внешнеполитические договоры, Москва 2003.
Михайловський В., Еластична спiльнота. Подiльська шляхта в другiй половинi XIV – 70-х роках XVI столiття, Київ 2012.
Полехов С. В., Наследники Витовта. Династическая война в Великом княжестве Литовском в 30-е годы XV века, Москва 2015.
Полянская Э. Л., „Угнетённая войной и опустошённая огнём” или Свидригайло против Ягайло в борьбе за Волынскую землю в освещении Яна Длугоша и польской историографии, w: Colloquia Russica, ser. I, t. II: Principalities in Lands of Galicia and Volhynia in International Relations in 11th-14th c., Kraków 2012.
Терський С., Лучеськ X-XV ст., Львів 2006.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 547
Liczba cytowań: 0