W przededniu zjazdu koszyckiego. Dokument królowej Elżbiety Łokietkówny z 7 września 1374 roku
DOI:
https://doi.org/10.12775/RH.2016.05Słowa kluczowe
Ludwik Wielki, Elżbieta Łokietkówna, Koszyce, przywileje szlacheckie, elity polityczne, następstwo tronu, itinerarium królewskieAbstrakt
Am Vortag des Kaschauer Tages
Eine Urkunde der Königin Elisabeth von Ungarn vom 7. September 1374 Zusammenfassung
Die hier zum ersten Mal edierte Urkunde der Königinmutter Elisabeth von Ungarn vom 7. September 1374 stellt eine wichtige Quelle für die dem Kaschauer Tag unmittelbar vorausgehende Zeit dar. Bei dieser Zusammenkunft des Königs Ludwig von Anjou mit dem polnischen Adel, auf der das berühmte Privileg ausgestellt wurde, konnte die Nachfolge der Anjous in Polen gesichert werden. Während ihres Aufenthaltes in Polen in den Monaten vor der Ausstellung des Kaschauer Privilegs wachte die Königinmutter zweifellos darüber, daß es zu keinen Komplikationen bei den Vorbereitungen der Versammlung kam. Bisher herrschte in der Literatur Ungewißheit darüber, ob die Monarchin auch nach Großpolen reiste, wo sie von mehreren Städten den Treueid auf ihre Tochter entgegennehmen sollte. Die hier veröffentlichte Urkunde erlaubt den Schluß, daß eine Reise der Königin nach Großpolen höchstwahrscheinlich stattgefunden hat.
On the eve of the Congress of Košice
A document of Queen Elisabeth of 7 September 1374 Abstrtact
The paper is devoted to an unpublished document of Elisabeth of Poland, dated 7 September 1374. It is important for showing the preparations for the congress of Louis the Hungarian and Polish lords in Košice, at which the famous privilege for the nobility was issued, containing guarantee of succession of the king’s daughters to the Polish throne. The document allows to ascertain some details of the queen’s itinerary and learn more about the preparations for the important congress.
Bibliografia
Bagi D., Wpływy i znaczenie szlachty polskiej i węgierskiej pod koniec XIV wieku. Próba porównania przywileju budzińskiego z 1355 r. z przywilejem koszyckim z 1374 r. w świetle potwierdzenia złotej bulli z roku 1351, w: Polska i Węgry w kulturze i cywilizacji europejskiej, Kraków 1997.
Balzer O., Królestwo Polskie 1295-1370, wyd. 2, Kraków 2005.
Balzer O., O następstwie tronu w Polsce. Studia historyczno-prawne, cz. 1: Sprawa następstwa po Kazimierzu Wielkim, Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Historyczno-Filozoficzny 36, 1897.
Bieniak J., Jan (Janek) z Czarnkowa. Niedokończona kronika polska z XIV wieku, Studia Źródłoznawcze 47, 2009.
Bubczyk R., Kariera rodziny Kurozwęckich w XIV wieku. Studium z dziejów powiązań polskiej elity politycznej z Andegawenami, Warszawa 2002.
Dąbrowski J., Elżbieta Łokietkówna 1305-1380, wyd. 2, Kraków 2007.
Dąbrowski J., Ostatnie lata Ludwika Wielkiego 1370-1382, wyd. 2, Kraków 2009.
Dąbrowski J., Polityka andegaweńska Kazimierza Wielkiego, Kwartalnik Historyczny 36, 1922.
Dworzaczek W., Leliwici Tarnowscy. Z dziejów możnowładztwa małopolskiego wiek XIV-XV, Warszawa 1971.
Gawlas S., Król i stany w późnośredniowiecznej Europie Środkowo-Wschodniej wobec modernizacji państwa, w: Król w Polsce XIV i XV wieku, Kraków 2006.
Gąsiorowski A., Itinerarium króla Władysława Jagiełły 1386-1434, Warszawa 2015.
Gąsiorowski A., Kazimierz Wielki w Trnavie latem 1362 roku. Nad zagadkami historii politycznej średniowiecznej Polski, Przegląd Historyczny 89, 1998.
Gąsiorowski A., Sędziwój z Szubina, w: Polski słownik biograficzny, t. XXXVI (1995-1996).
Halecki O., Dzieje unii jagiellońskiej, t. I, Kraków 1919.
Halecki O., O genezie i znaczeniu rządów andegaweńskich w Polsce, Kwartalnik Historyczny 35, 1921.
Jurek T., Geneza szlachty polskiej, w: Šlechta, moc a reprezentace ve středovĕku, Praha 2007 (Colloquia mediaevalia Pragensia 9).
Jurek T., Kandydatura księcia Konrada II oleśnickiego do tronu polskiego w roku 1369, Roczniki Historyczne 57, 1991.
Kętrzyński S., O elementach chronologicznych dokumentów Kazimierza Wielkiego, Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Filozoficzno-Historyczny 56, 1913.
Kętrzyński S., Zapis Kazimierza Wielkiego dla Kazimierza Bogusławowica, Przegląd Historyczny 14, 1912.
Kurtyka J., Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków 1997.
Marzec A., „Sapientior inter proceres Poloniae”. Kariera polityczna Janusza Suchywilka herbu Grzymała (1336-1374), w: Polska i jej sąsiedzi w późnym średniowieczu, Kraków 2000.
Marzec A., Urzędnicy małopolscy w otoczeniu Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego (1305-1370), Kraków 2006.
Matuszewski J. S., Przywileje i polityka podatkowa Ludwika Węgierskiego w Polsce, Łódź 1983.
Matuszewski J. S., Rzekomy pierwszy zjazd koszycki w 1373 roku, Kwartalnik Historyczny 100, 1993, nr 1.
Potkański K., Daty zjazdów koszyckich (1373, 1374 i 1379), Kraków 1900 (Studia nad XIV w., 6).
Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. I-IV, Kraków 1980-2016.
Słownik historyczno-geograficzny ziemi wyszogrodzkiej w średniowieczu, Wrocław 1971.
Sroka S., Genealogia Andegawenów węgierskich, Kraków 2015.
Sułkowska-Kuraś I., Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów 1370-1444, Warszawa 1977.
Śliwiński J., Władysław Biały (1327/1333-20 luty 1388). Ostatni książę kujawski, największy podróżnik spośród Piastów, Kraków 2011.
Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1992.
Urzędnicy łęczyccy, sieradzcy i wieluńscy XII-XV wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, Wrocław 1985.
Urzędnicy małopolscy XII-XV wieku, Spisy, red. A. Gąsiorowski, Kraków 1990.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 699
Liczba cytowań: 0
