Duchowni z monarchii polsko-litewskiej wyświęceni w Rzymie w latach 1430-1521
DOI:
https://doi.org/10.12775/RH.2021.02Słowa kluczowe
święcenia duchowieństwa, Libri formatarum, Kamera Apostolska, Kuria Rzymska, duchowieństwo średniowieczneAbstrakt
Sprawy związane z udzielaniem klerykom z całej Europy święceń w Kurii Rzymskiej należały w XV w. do Kamery Apostolskiej. Najważniejszy zbiór źródeł papieskich dotyczących święceń tworzy 14 rękopisów z serii Libri formatarum, obejmujących okres 1425-1524. W artykule omówiono zawartość ksiąg z tego zespołu oraz podano katalog 202 odnotowanych tam duchownych z obszaru monarchii polsko-litewskiej, wypromowanych w Kurii.
Bibliografia
Aleksander Sculteti, przyjaciel Mikołaja Kopernika. Szesnastowieczna rzeczywistość w kontekście wielkich uczonych, red. J.M. Ziółkowski, Tczew 2020.
Błaszczyk G., Diecezja żmudzka od XV do początku XVII wieku. Ustrój, Poznań 1993.
Borawska T., Rietz H., Z Kaszub do Wiecznego Miasta. Bernard Sculteti (ca 1450–1518), kurialista i przyjaciel Mikołaja Kopernika, Toruń 2019.
Borek A., Święcenia duchowieństwa w późnośredniowiecznej Polsce. Praktyka i jej uwarunkowania na przykładzie włocławskich wykazów święceń, Studia Źródłoznawcze 52, 2014.
Bukowski W., Apostazja Mikołaja Lipnickiego. Przyczynek do losów „Warneńczyków” (Ze spuścizny Antoniego Prochaski), w: Historia vero testis temporum. Księga jubileuszowa poświęcona Profesorowi Krzysztofowi Baczkowskiemu w 70. rocznicę urodzin, Kraków 2008.
Bukowski W., Sienieński Dymitr, w: Polski słownik biograficzny, t. XXXVII (1996-1997).
Czaplewski P., Tytularny episkopat w Polsce średniowiecznej, Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego 40, 1914.
Dembiński P., Poznańska kapituła katedralna schyłku wieków średnich. Studium prozopograficzne 1428-1500, Poznań 2012.
Doležalová E., Svěcenci pražské diecéze 1395-1416, Praha 2010.
Gąsiorowski A., Notariusze publiczni w Wielkopolsce schyłku wieków średnich. Katalog admisji w Gnieźnie i Poznaniu 1420-1500, Poznań 1993.
Górski K., Legendorf Paweł, w: Polski słownik biograficzny, t. XVII (1972).
Hledíková Z., Svěcení duchovenstva v církvi podjednou. Edice pramenů z let 1438-1521, Dolní Břežany 2014.
Jabłońska A., Kapituła uniejowska do początku XVI wieku, Kielce 2005.
Kaczmarek K., Święcenia duchowieństwa w diecezji gnieźnieńskiej w latach 1482-1493, Poznań 2018.
Klerycy z ziem polskich, litewskich i pruskich święceni w Rzymie (XVI – pocz. XX w.), opr. S. Jujeczka, Wrocław 2018.
Kowalski M.D., Dlaczego warto było zostać kolektorem? Kariery papieskich kolektorów generalnych w Polsce w XV wieku, Roczniki Historyczne 80, 2014.
Kowalski M.D., Grzegorz z Krakowa – polski astrolog na papieskim dworze, w: Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecznych i wczesnonowożytnych, Kraków 2012.
Kowalski M.D., Polnische Studenten im Rom der frühen Renaissance (1450-1500), in: Studieren im Rom der Renaissance, Zürich 2020.
Kowalski M.D., Proventus Camerae Apostolicae debiti. Opłaty duchowieństwa polskiego na rzecz papiestwa w latach 1417-1484, Kraków 2010.
Kowalski M.D., Stanisław Świradzki, w: Polski słownik biograficzny, t. XLII (2003-2004).
Kozak A., Piętnastowieczne listy kandydatów do święceń z archidiecezji gnieźnieńskiej, Studia Źródłoznawcze 59, 2021.
Mańkowski A., Chrapicki (Crapicz, Crapitz) Mikołaj, w: Polski słownik biograficzny, t. XIII (1967-1968).
Partner P., The Papal State under Martin V. The administration and government of the temporal power in the early fifteenth century, London 1958.
Pastuszko M., Szafarz święceń (kanony 1012-1023), Prawo Kanoniczne. Kwartalnik Prawno-Historyczny 43, 2000, nr 3-4.
Pawlina L., Dymisorie w rozwoju historycznym, Lublin 1936.
Pelliccia G., La preparazione ed ammissione dei chierici ai santi ordini nella Roma del secolo XVI, Roma 1946.
Pořízka A., Ordinandi delle terre boeme presso la curia pontificia negli anni 1420-1447, Bollettino dell’Istituto Storico Ceco di Roma 3, 2002; toż: Svěcenci z českých zemí u papežské kurie v letech 1420-1447, w: Církevní správa a její písemnosti na přelomu středověku a novověku, Praha 2003.
Prokop K.R., Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. poł. XIII – 1. poł. XVI w.), Kraków 2002.
Rabikauskas P., Diplomatica pontificia, wyd. 6, Roma 1998.
Radzimiński A., Prałaci i kanonicy kapituły katedralnej płockiej w XIV i I poł. XV w., t. I-II, Toruń 1991-1993.
Rehberg A., Deutsche Weihekandidaten in Rom am Vorabend der Reformation, w: Kurie und Region. Festschrift für Brigide Schwarz zum 65. Geburtstag, Stuttgart 2005.
Salonen K., Hanska J., Entering a Clerical Career at the Roman Curia, 1458-1471, Farnham (Ashgate) 2013.
Schmitz L., Die Libri formatarum der Camera Apostolica, Römische Quartalschrift für christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte 8, 1894.
Schmitz L., Priesterweihen Kölner Kleriker an der Kurie im 15. und 16. Jahrhundert, Annalen des Historischen Vereins für den Niederrhein 69, 1900.
Sikorski J., Sculteti Aleksander, w: Polski słownik biograficzny, t. XXXVI (1995-1996).
Słowikowski T., Głownia Paweł, w: Polski słownik biograficzny, t. VIII (1959-1960).
Słownik biograficzny kapituły warmińskiej, Olsztyn 1996.
Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. I-V, Wrocław 1980 – Kraków 2019.
Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I-V, Wrocław 1982 – Poznań 2019.
Słownik historyczno-geograficzny ziemi warszawskiej w średniowieczu, Warszawa 2013.
Sumowski M., Święcenia duchowieństwa w późnośredniowiecznych Prusach, Roczniki Historyczne 85, 2019.
Zapała A., Kontakty Polaków i Litwinów za Stolicą Apostolską za pontyfikatu papieża Mikołaja V (1447-1455),Warszawa 2021.
Zwiercan M., Paweł z Zalesia, w: Polski słownik biograficzny, t. XXV (1980).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 510
Liczba cytowań: 0
