Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Rada Naukowa
    • Recenzenci
    • Zasady etyki publikacyjnej
    • Informacja o niepobieraniu opłat
    • Polityka archiwizacji cyfrowej czasopisma
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Rocznik Andragogiczny

Uwarunkowania parentyfikacji doświadczanej w dzieciństwie i okresie dorastania z perspektywy młodych dorosłych
  • Strona domowa
  • /
  • Uwarunkowania parentyfikacji doświadczanej w dzieciństwie i okresie dorastania z perspektywy młodych dorosłych
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 23 (2016) /
  4. II. Analizy teoretyczne i badania edukacji dorosłych

Uwarunkowania parentyfikacji doświadczanej w dzieciństwie i okresie dorastania z perspektywy młodych dorosłych

Autor

  • Jolanta Żarczyńska-Hyla Uniwersytet Opolski
  • Bożena Zdaniuk The University of British Columbia, Vancouver (Canada)
  • Jolanta Piechnik-Borusowska Uniwersytet Opolski
  • Eugenia Karcz-Taranowicz Uniwersytet Opolski
  • Barbara Kromolicka Uniwersytet Szczeciński

DOI:

https://doi.org/10.12775/RA.2016.010

Słowa kluczowe

parentyfikacja, odwrócona rola, inwersja roli rodzicielskiej, synowska odpowiedzialność, mylenie ról.

Abstrakt

Parentyfikacja to termin najczęściej zamiennie określany jako odwrócona rola w rodzinie. Mimo że pojęcie to do literatury naukowej weszło już w latach 70., jest to obszar zaniedbany naukowo, którego zarówno przyczyny, jak i mechanizmy powstania nie zostały gruntownie przebadane. W Polsce parentyfikacja opisywana jest marginalnie, nieznana jest ani skala zjawiska, ani jej uwarunkowania oraz konsekwencje. Brakuje również praktycznych wskazań do pracy z rodzinami, w których dochodzi do odwróconej roli rodzicielskiej. Celem przeprowadzonych badań było poznanie skali zjawiska, uwarunkowań parentyfikacji w dzieciństwie i okresie dorastania, jej rodzajów doświadczanych przez młodych dorosłych. W badaniu udział wzięło 1045 studentów, kierunków pedagogicznych Uniwersytetów Opolskiego i Szczecińskiego. W wyniku otrzymanych rezultatów z badań stwierdzono, że parentyfikacja, czyli odwrócona rola rodzicielska, koreluje z wybranymi czynnikami socjodemograficznymi, niekorzystnymi zdarzeniami losowymi w rodzinie oraz cechami i zachowaniami rodziców. Wyniki wskazują również na powszechność zjawiska: ponad 70% badanych doświadczyło parentyfikacji instrumentalnej bądź emocjonalnej, podczas gdy jedna czwarta doświadczyła poczucia krzywdy związanego z byciem parentyfikowanym.

Bibliografia

Becker S., Aldridge J., Dearden C. (1998), Young careers and their families, Blackkwell Science, Oxford.

Boszormeny-Nagy I. J., Spark G. M. (1973), Invisible loyalties, [w:] Reciprocity intergenerational family therapy, Harper and Raw, Magerstown.

Byng-Hall J. (2002), Relieving parentified children’s burdens in families with in secure attachment patterns, [w:] Family process, 41 (3), 375–388.

Byng–Hall J. (2008), The significance of children fulfilling parental roles: Implications for family therapy, [w:] Journal of Family Therapy, 80, 147–162.

Creswell J. W. (2013), Projektowanie badań naukowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Cohen J. (1988), Statistical power analysis for the behavioral sciences, Hillsdale, Erlbaum, 2nd edition, New York.

Early L., Cushway D. (2002), The parentified child, [w:] Clinical Child Psychology and Psychiatry, 7 (2), 163–178.

Hooper L. M. (2007), Expanding the Discussion Regarding Parentification and its Varied Outcomes: Implications for Mental Health Research and Practice, [w:] Journal of Men tal Health Counseling, 29 (4), 322–337.

Hooper L. M., De Coster J., White N., Vpltz M. L. (2011), Characterizing the Magnitude of the Relation between Self-Reported Childhood Parentification and Adult Psychopathology: A Meta-Analysis, [w:] Journal of Clinical Psychology, 67 (10), 1028–1043.

Hooper L. M., Dochler K. (2012), Assesing family caregiving: a comparison of three retrospective parentification measures, [w:] Journal of Martial and Family therapy, 38(4), 653 – 666.

Jurkovic G. J., (1991), Treatment of parental children and their families; Conceptual and technical issues, [w:] American Journal of Family Therapy, 19, 302–314.

Jurkovic G. J., Thirkield A. (1998), Parentification questionnaire, Department of Psychology, Georgia State University, University Plaza, (GA 30303) Atlanta.

Jurkovic G. J., Thirkield A., Morrell R. (2001), Parentification of Adult Children of Divorce: A Multidimensional Analysis, [w:] Journal of Youth and Adolescence, 30 (2), 245–257.

Liberska H., Matuszewska M. (2014), Modele funkcjonowania rodziny. Style wychowania, [w:] Janicka I., Liberska H., (red.) Psychologia rodziny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Macfie J., Brumariu L. E., Lyons-Ruth K. (2015), Parent-child role-confusion: A critical review of an emerging concept, [w:] Developmental Review 36, 34–57.

McMahon T. J., Luthar S.S. (2007), Defining characteristics and potentional consequnces of caretaking burden among children living in urban property, [w:] American Journal of Orthopsychiatry, 77, 267–281. Schier K. (2010), Gdy dziecko stresuje się rodzicem – odwrócona troska, czyli zjawisko parentyfikacji w rodzinie, [w:] Tryjarska B.(red.), Bliskość w rodzinie. Więzi w rodzinie a za- burzenia w dorosłości, Scholar, Warszawa.

Schier K. (2014), Dorosłe dzieci. Psychologiczna problematyka odwrócenia ról w rodzinie, Scholar, Warszawa.

Tutak-Goll M. (2016), Dorosłe dzieci, Gazeta Wyborcza 26.05.2016, Wysokie Obcasy nr 22 (881), 2.

Zukow-Goldring P. (2002), Sibling caregiving. Handbook of Parenting, Mahwah, 2nd edition, New York

Rocznik Andragogiczny

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2017-06-19

Jak cytować

1.
ŻARCZYŃSKA-HYLA, Jolanta, ZDANIUK, Bożena, PIECHNIK-BORUSOWSKA, Jolanta, KARCZ-TARANOWICZ, Eugenia & KROMOLICKA, Barbara. Uwarunkowania parentyfikacji doświadczanej w dzieciństwie i okresie dorastania z perspektywy młodych dorosłych. Rocznik Andragogiczny [online]. 19 czerwiec 2017, T. 23, s. 199–215. [udostępniono 7.7.2025]. DOI 10.12775/RA.2016.010.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 23 (2016)

Dział

II. Analizy teoretyczne i badania edukacji dorosłych

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 1574
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

parentyfikacja, odwrócona rola, inwersja roli rodzicielskiej, synowska odpowiedzialność, mylenie ról.
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa