Mężczyźni uczestniczący w czarnych protestach w Polsce. Ujęcie andragogiczne
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2024.006Słowa kluczowe
czarny protest, uczenie się dorosłych, obywatelskość, tożsamośćAbstrakt
Celem niniejszego tekstu jest opis fenomenu uczestnictwa mężczyzn w czarnych protestach w Polsce z perspektywy andragogicznej. Autor artykułu korzysta z opracowanej przez Petera Alheita metody biograficznej, w której występuje rozróżnienie między „biografizacją” i „biograficznością”. Przedmiotem analizy są narracje dwóch mężczyzn uczestniczących w tzw. czarnych marszach. Tekst koncentruje się na sposobach rozumienia udziału w tej mobilizacji, a także na społeczno-kulturowych i instytucjonalnych kontekstach uczenia się osób dorosłych. Czarny protest traktowany jest przez osoby badane jako ruch oddolny, spontaniczny i etyczny. Znaczącymi kontekstami uczenia się badanych podmiotów są działalność instytucji Kościoła katolickiego i polskiego rządu, a także planowane zmiany prawne w zakresie aborcji. Dla badanych podmiotów ważna jest też wspólnota osób protestujących. Analiza materiału empirycznego pozwala na wyłonienie kwestii tożsamości protestujących (zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych) oraz szeroko pojmowanej problematyki obywatelskości, w tym polityczności (polityka widoczności, polityka głosu) protestu.
Bibliografia
Alheit P. (2011), Podejście biograficzne do całożyciowego uczenia się, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 3(55), s. 7–21.
Alheit P. (2018), The concept of “biographicity” as background theory of lifelong lear- ning, „Dyskursy Młodych Andragogów”, t. 19, s. 9–22.
Belda-Miquel S., Boni Aristizábal A., Sañudo Pazos M.F. (2016), Hacia una coope- ración internacional transformadora. Solidaridades y aprendizajes con movimientos sociales por los derechos humanos en Colombia, Icaria editorial, Barcelona.
Butler J. (2015), Notes toward a performative theory of assembly, Harvard Universi- ty Press, Cambridge.
Casper M.J., Moore L.J. (2009), Missing bodies. The politics of visibility, New York University Press, New York–London.
Castells M. (2012), Redes de indignación y esperanza. Los movimientos sociales en la era de Internet, Alianza editorial, Madrid.
Couldry N. (2010), Why voice matters. Culture and politics after neoliberalism, Sage, Los Angeles–London–New Delhi–Singapore–Washington DC.
Dubas E. (2015), Biograficzność w kontekście całożyciowego uczenia się, [w:] E. Du- bas, J. Stelmaszczyk (red.), Biografie i uczenie się, seria Biografia i Badanie Biografii, t. 4, Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 11–29.
Field J. (2001), Nationality, citizenship and lifelong learning: building social capital in the learning society, [w:] M. Bron, J. Field (red.), Adult education and democratic citizenship III, Lower Silesian University College of Education, Wrocław, s. 17–36.
Field J., Bron M. (2001), Active citizenship and adult learning in contemporary Euro- pe: an introduction, [w:] M. Bron, J. Field (red.), Adult education and democratic citizenship III, Lower Silesian University College of Education, Wrocław, s. 7–16.
Freire P. (2005), Pedagogy of the oppressed, Continuum, New York–London.
Gober G., Struzik J. (2018), Feminist transnational diaspora in the making. The case of #BlackProtest, „Praktyka Teoretyczna. Feminists Movements in Central and Eastern Europe”, nr 4(30), s. 117–140.
Kowzan P. i in. (2018), Protestujące dzieci, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 1(81), s. 45–62.
Kowzan P., Prusinowska M. (2009), Uczenie się (w) ruchu: studenci przeciwko komercjalizacji edukacji, „Rocznik Andragogiczny”, s. 208–234.
Laclau E. (1996), Emancipation(s), Verso, London–New York.
Leszczyński A. (2018), „Aborcja eugeniczna”. Kto wymyślił tę nazwę i dlaczego to manipulacja, https://oko.press/aborcja-eugeniczna/ [dostęp: 13.05.2019].
Majewska E. (2018), Kontrpubliczności ludowe i feministyczne. Wczesna „Solidarność” i Czarne Protesty, Książka i Prasa, Warszawa.
Malewski M. (2001), Edukacja dorosłych w pojęciowym zgiełku. Próba rekonstrukcji zmieniającej się racjonalności andragogiki, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2(14), s. 29–54.
Malewski M. (2006), W poszukiwaniu teorii uczenia się ludzi dorosłych, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2(34), s. 23–51.
Mead G.H. (1975), Umysł, osobowość, społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Nawojski R., Pluta M., Zielińska K. (2018), The Black Protests: a struggle for (re)definition of intimate citizenship, „Praktyka Teoretyczna. Feminists Movements in Central and Eastern Europe”, nr 4(30), s. 46–68.
Rudnicki P. (2009), Oblicza buntu w biografiach kontestatorów, Wydawnictwo DSW, Wrocław.
Solarczyk-Szwec H. (2007), Edukacja obywatelska młodzieży i dorosłych wobec przemocy politycznej – działania na pograniczu aktywności społecznej, oświatowej i kulturalnej, „Rocznik Andragogiczny”, s. 174–187.
Szwabowski O. (2015), Ruch Occupy: inna demokracja, inna pedagogika, [w:] A. Olczak, P. Prufer, D. Skrocka (red.), Edukacyjne i społeczne konteksty demokracji, Wydawnictwo Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jakuba z Paradyża, Gorzów Wielkopolski, s. 75–90.
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r. Nr 17, poz. 78).
Welenc M. (2015), Homoseksualność w perspektywie pytań o politykę widoczności i pułapki polityki tożsamości, [w:] L. Kopciewicz, B. Simlat-Żuk (red.), Codzien- ność, performatywność, demokracja. Pedagogika wobec norm życiowych i problematyki nienormatywności, WN Katedra, Gdańsk, s. 255–279.
Zielińska M., Kowzan P., Prusinowska M. (2011), Social Movement Learning: from radical imagination to disempowerment, „Studies in the Education of Adults”, nr 43(2), s. 251–267.
Chmielewska M., Druciarek M., Przybysz I. (2017), Czarny protest. W stronę nowego „kompromisu aborcyjnego”, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Korolczuk E., Kowalska B., Nawojski R., Ramme J., Snochowska-Gonzalez C. (2019), Mobilizacja kobiet w latach 2016–2018: przyczyny, konteksty i perspektywy badawcze, [w:] E. Korolczuk, B. Kowalska, J. Ramme, C. Snochowska-Gonzalez (red.), Bunt kobiet. Czarne protesty i strajki kobiet, ECS, Gdańsk.
Ostaszewska A. (2017), Czarne protesty. Doświadczenia społeczne jako podstawa communitas kobiet, „Pedagogika Społeczna”, nr 4(66).
Urzędowska D., Suchomska J. (2020), Feministki w sieci. Nowe media w działaniach przeciwko ograniczaniu praw kobiet w Polsce, „Dyskurs & Dialog”, nr 2(4).
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Przemysław Szczygieł
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 162
Liczba cytowań: 0
