Jaka edukacja i dla kogo? Biografie edukacyjne dorosłych i ich społeczny wymiar
DOI:
https://doi.org/10.12775/RA.2023.020Słowa kluczowe
edukacja dorosłych, uczenie się dorosłych, ucząca się biografia, badania jakościoweAbstrakt
. Niniejszy tekst nawiązuje do dyskusji o znaczeniu uczenia się dorosłych, ale w wyraźnie wyodrębnionym kontekście badawczym. Ów kontekst został zdefiniowany przez analizę biografii nietradycyjnych studentów ukierunkowaną na identyfikację ich indywidualnych doświadczeń życiowych traktowanych przez nich jako edukacyjne. W rezultacie analiza indywidualnych uzasadnień doprowadziła do zidentyfikowania pięciu typów narracji. Są to: „Chcę osiągnąć więcej niż moi rodzice”, „Dziś trzeba dostosować się do rynku pracy i postępu cywilizacyjnego”, „Dorosły z natury jest mądry”, „Muszę dać sobie szansę”, „Chcę być świadomy/a tego, w czym uczestniczę”. Projekt ujawnił, że jakość owych narracji wskazuje na sposób użycia języka opisującego uczenie się badanych, a tym samym na potencjał ich uczenia się w ogóle. Co więcej, wszystkie narracje pokazują, że to społeczne korzenie tworzą potencjał indywidualnych możliwości uczenia się badanych. W ten sposób próbuję nawiązać do wątpliwości wyrażanych przez G.J.J. Biestę (2006, 2010), który twierdzi, że ekonomiczny język opisu uczenia się - zaadaptowany przez teoretyków edukacji – spowodował, że pytanie o dobrą edukację i jej społeczne znaczenie jest obecnie pomijane. A – jak pokazują wyniki badań w tym projekcie – społeczne znaczenie uczenia się jest wciąż istotnym zagadnieniem.
Bibliografia
Alheit P. (2011), Podejście biograficzne do całożyciowego uczenia się, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 3(55).
Bauman T. (2005), Dydaktyczny i społeczny status uczenia się, [w:] T. Bauman (red.), Uczenie się jako przedsięwzięcie na całe życie, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Bauman T. (2010), Poznawczy status badań jakościowych, [w:] J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, K.J. Schmidt (red.), Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Biesta G.J.J. (2006), Beyond learning. Democratic education for human future, Boulder–London.
Biesta G.J.J. (2010), Good education in an age of measurement. Ethics, politics, democracy, Boulder–London.
Bourdieu P. (2009), Rozum praktyczny. O teorii działania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
Bruner J. (1990), Życie jako narracja, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 4.
Chase S.E. (2009), Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów, [w:] N.K. Denzin, Y. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Denzin N.K. (1990), Interpretacja metody biograficznej w socjologii: znaczenie a metoda w analizie biograficznej, [w:] J. Włodarek, M. Ziółkowski (red.), Metoda biograficzna w socjologii, PWN, Warszawa–Poznań.
Dominicé P. (2006), Uczyć się z życia. Biografia edukacyjna w edukacji dorosłych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź.
Dubas E. (1993), Linie edukacyjnego rozwoju człowieka, [w:] A. Trzuskowski (red.), Edukacja dorosłych w sytuacji przemian na tle porównawczym, Łódź.
Dubas E. (2002), Rozwój ku dojrzałości (w kontekście autobiograficznych refleksji studentów pedagogiki o specjalności oświata dorosłych), [w:] E. Dubas, O. Czerniawska (red.), Drogi edukacyjne i ich biograficzny wymiar, Wydawnictwo ITEE, Warszawa.
Jurgiel A. (2011), Praktyki badawcze obecne w badaniach nad procesami społeczno-kulturowego uczenia się dorosłych. Ujęcie krytyczne, „Edukacja Dorosłych”, nr 1.
Jurgiel A. (2011), Walka o zmianę statusu a (nie)moc kształcenia w świetle analizy doświadczeń edukacyjnych kobiet, „Rocznik Andragogiczny”.
Jurgiel-Aleksander A. (2013), Doświadczenie edukacyjne w perspektywie andragogicznej. Studium biograficzno-fenomenograficzne, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Malewski M. (1999), Szkoła i uniwersytet – odmienność społecznych funkcji, odrębność edukacyjnych światów, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2.
Merrill B., Learning and teaching in universities: perspectives from adult learners and lectures, „Teaching in Higher Education” 2001, Vol. 6, No. 1.
Neuman W.L. (2000), Social research methods. Qualitative and quantitative approaches, Sage, London.
Schütze F. (1997), Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, „Studia Socjologiczne”, nr 1.
Skibińska E.M. (2006), Mikroświaty kobiet. Relacje autobiograficzne, Wydawnictwo ITEE, Warszawa.
Solarczyk-Szwec H. (2013), Od kapitału adaptacyjnego do rozwojowego Polaków. Niektóre uwarunkowania zmiany, „Rocznik Andragogiczny”.
Szulakiewicz W. (2013), Andragogiki portret zbiorowy w kontekście dyskusji o sensie badań biograficznych, „Rocznik Andragogiczny”.
Usher R., Bryant I., Johnston R. (1997), Adult education and the postmodern challenge. Learning beyond limits, Lawrence and Wishart, London–New York
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Alicja Jurgiel - Aleksander
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 178
Liczba cytowań: 0