Biography of Maria Grzegorzewska as an Inspiration for Shaping Spirituality and Creative Life
DOI:
https://doi.org/10.12775/PCh.2025.006Keywords
biography, spirituality, creative living, education for creative livingAbstract
The purpose of this article is to show the manifestations of spirituality in the biography of Maria Grzegorzewska (1887–1967) and their importance in the process of education for creative living. This article presents the interrelationship between spirituality, creative living and the biographical approach to education and self-education. Referring to the spiritual sphere of life reflects the belief that a person is part of something greater than themselves, something that transcends their individual existence. Maria Grzegorzewska’s biography exemplifies the integration of spirituality and creative living, highlighting her commitment to promoting universal values such as goodness, truth, beauty and love. Grzegorzewska’s approach to education reflected a balance of spiritual values and innovative thinking. She viewed life as a continuous creative process rooted in universal truths. Grzegorzewska’s legacy remains relevant to today’s educational processes, in which fostering spirituality and creative competence is crucial to dealing with existential and social crises.
References
Archer, M. S. (2019). Kultura i sprawczość. Miejsce kultury teorii społecznej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Baer, J. (2016). Domain Specificity of Creativity. New Jersey: Elsevier Academic Press.
Brągiel, J. i Kawula, S. (2005). Więzi społeczne w rodzinie. W: S. Kawula, J. Brągiel i A. W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Bruner, J. (1987). Life as Narrative. Social Research, 54(1), 11–32.
Doroszewska, J. (1964). Fragmenty biografii Marii Grzegorzewskiej. Ruch Pedagogiczny, 6, 8–18.
Dubas, E. (red.). (2020). Biografia i badanie biografii, t. 7. Łódź: Uniwersytet Łódzki.
Fleming, D. L. (2013). Czym jest duchowość ignacjańska? Kraków: Wydawnictwo WAM.
Furrow, J. L. i in. (2004). Religion and Positive Youth Development: Identity, Meaning, and Prosocial Concerns. Applied Developmental Science, 8(1), 17–26. https://doi.org/10.1207/S1532480XADS0801_3.
Garbarino, J. i Haslam, R. (2005). Lost Boys: Why Our Sons Turn Violent and How We Can Save Them. Paediatrics & Child Health, 10(8), 447–450. https://doi.org/10.1093/pch/10.8.447.
Gołubiew, A. (1967). Maria Grzegorzewska. Tygodnik Powszechny, 24, 1–2.
Grzegorzewska, M. (2021). Listy do Młodego Nauczyciela. Cykl I–III. Warszawa: Wydawnictwo APS.
Grzywak-Kaczyńska, M. (2005). Wychowanie do miłości – miłości trzeba się uczyć. W: F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne. Wybór tekstów (s. 363–375). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Gurba, E. (2020). Psychologiczne uwarunkowania pedagogiki religii. W: Z. Marek i A. Walulik (red.), Słownik pedagogiki religii (s. 271–290). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Han-Ilgiewicz, N. (1989). Zamiast zakończenia. W: Wspomnienia o Marii Grzegorzewskiej (s. 137–156). Warszawa: Wydawnictwo WSPS.
Horowski, J., i Sadłoń, W. (2019). Edukacja religijna w świetle realizmu krytycznego i teorii morfogenezy. Horyzonty Wychowania, 18(45), 109–120. https://doi.org/10.17399/HW.2019.184509l.
Hryniewicka, A. (2022). W stronę człowieka… O odwadze twórczego myślenia Marii Grzegorzewskiej. Warszawa: Wydawnictwo APS.
Hryniewicka, A. (2023). Przejawy i uwarunkowania postawy religijnej Marii Grzegorzewskiej. Roczniki Pedagogiczne, 15(3), 5–15. https://doi.org/10.18290/rped23153.1.
Katechizm Kościoła katolickiego [KKK]. (1994). Poznań: Wydawnictwo Pallottinum.
Kopciuch, L. (2014). Dietricha von Hildebranda krytyka relatywizmu etycznego – ślepota na wartości i inne argumenty. Idea. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, 26, 175–189. https://doi.org/10.15290/idea.2014.26.10.
Lalak, D. (2010). Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
Leak, G. K. (2009). An Assessment of the Relationship between Identity Development, Faith Development, and Religious Commitment. Identity, 3, 201–218.https://doi.org/10.1080/15283480903344521.
Majdański, S. (2000). Metafizyka klasyczna: transcendentalna, konwertibilia i reduplikatywy (refleksje metafizyczne). Studia Philosophiae Christianae, 36(2), 157–180.
Marek, Z. (2015). Duchowość, religia i wychowanie. Pedagogika Społeczna, 55(1), 9–21.
Marek, Z. (2022). Podstawy pedagogiki religii. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Marek, Z. i Walulik, A. (2019). Pedagogika świadectwa. Perspektywa antropologiczno-kerygmatyczna. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.
Markstrom, C. A. (1999). Religious Involvement and Adolescent Psychosocial Development. Journal of Adolescence, 22(2), 205–221. https://doi.org/10.1006/jado.1999.0211.
Marszałek, L. (2013). Duchowość dziecka. Znaczenia – perspektywy – konteksty w pedagogice przedszkolnej. Warszawa: Szkoła Wyższa im. Bogdana Jańskiego.
Maté, G. (2021). Bliskie spotkania z uzależnieniem. W świecie głodnych duchów. Warszawa: Czarna Owca.
Meril, B. i West, L. (2009). Using Biographical Methods in Social Research. SAGE Publications.
Miller, L. (2016). Czy dzieci powinny wierzyć w Boga? Jak wiara może zbudować tożsamość dziecka, pewność siebie i stworzyć trwały fundament dorosłego życia. Białystok: Wydawnictwo Samsara.
Nicholls, J. G. (1972). Creativity in the Person Who Will Never Produce Anything Original or Useful: The Concept of Creativity as a Normally Distributed Trait. American Psychologist, 27(8), 717–727. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/h0033180.
Pasławska-Smęder, I. i Walulik, A. (2024). Wychowanie do twórczego życia. Perspektywa młodych dorosłych. Kraków: Wydawnictwo Ignatianum.
Skorowski, H. (2004). Sumienie. W: B. Szlachta (red.), Słownik społeczny (s. 1383–1388). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Strzałecki, A. (2011). Styl twórczego zachowania. Model i jego walidacja. W: W. Zeidler (red.), Kwestionariusze w psychologii. Postępy, zastosowania, problemy (s. 190–244). Warszawa: Vizja Press & It.
Sztaba, M. (2015). Pedagogia osoby wobec zagadnienia duchowości. Forum Pedagogiczne, 2, 41–62.
Śliwerski, B. (2015). Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Tillich, P. (1987). Dynamika wiary. Poznań: „W drodze”.
Tischner, J. (1978). Fenomenologia spotkania. Analecta Cracoviensia, 10, 73–98.
Tischner, J. (1982). Myślenie według wartości. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Tomasik, E. (1998). Ocalić od zapomnienia… Maria Grzegorzewska w relacjach ze współczesnymi. Warszawa: Wydawnictwo WSPS.
Walulik, A. (2022). Biography as a Spatial Frame of Meanings: A Proxemic Analysis in Pedagogical Narrative Analysis. Multidisciplinary Journal of School Education, 11(1), 131–150. https://doi.org/10.35765/mjse.2022.1121.07.
Wiseman, R. (2009). Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagadnienia. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Witek, S. (1989). Duchowość religijna. W: R. Łukaszyk i in. (red.), Encyklopedia katolicka, t. 4 (s. 330–331). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Wojtyła, K. (1983). Elementarz etyczny. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Zohar, D. i Marshall, I. (2001). Inteligencja duchowa. Najwyższa z inteligencji. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 96
Number of citations: 0