Opłata paszportowa – charakter prawny, konstrukcja, funkcje i przeznaczenie wpływów

Abstrakt

W opracowaniu przedstawiono elementy prawnej konstrukcji opłaty paszportowej, zidentyfikowano jej charakter prawny, realizowane funkcje oraz dokonano analizy zasad poboru tej opłaty unormowanych w przepisach ustawy o dokumentach paszportowych. Wniesienie opłaty paszportowej jest niezbędnym warunkiem wszczęcia procedury w sprawie wydania lub odmowy wydania paszportu. Obowiązek ich wnoszenia związany jest z wydawaniem paszportów oraz paszportów tymczasowych i nie obejmuje procedury wydawania paszportów dyplomatycznych i służbowych. Opłaty paszportowe są źródłem dochodów budżetu państwa pobieranych przez wojewodów i konsulów. W ustawie o dokumentach paszportowych ustalono przedmiot opłaty paszportowej, podmioty zobowiązane do jej wnoszenia, zwolnienia z tego obowiązku oraz zasady określania przez Radę Ministrów stawek tych opłat, w tym również stawek obniżonych. W celach porównawczych poddano analizie wybrane akty prawne normujące zakres stosowania opłat paszportowych w Polsce w okresie międzywojennym i w latach poprzedzających transformację ustrojowo-gospodarczą zapoczątkowaną w 1990 r. W opracowaniu pozytywnie zweryfikowano tezę o publicznoprawnym charakterze opłaty paszportowej. Ustalono, że pełnione są przez nią funkcje fiskalne i pozafiskalne. W toku prowadzonych badań zastosowano metodę dogmatycznoprawną oraz uzupełniająco metodę empiryczno-analityczną.