The Scope of Freedom of Intellectuals under the Patronage of the Birža Radziwiłłs in Relation to Professor Lech Szczucki’s Research on the Intellectual History of the Early Modern Era
DOI:
https://doi.org/10.12775/OiRwP.2025.01Keywords
Birža Radziwiłłs, patronage, intellectuals as magnate clients, freedom of views and speechAbstract
The article refers to Professor Lech Szczucki’s interests in patronage and its impact on the evolving views of intellectuals who benefited from it. It also examines the mechanisms involved in acquiring patrons, with a specific focus on the Evangelical branch of the Lithuanian Radziwiłł family. It explores the scope of freedom of views and speech of philosophers who profited from their patronage, teachers in grammar schools funded by the Radziwiłłs, and their secretaries and political advisors.
References
Źródła rękopiśmienne
Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Radziwiłłowskie, dział II, dissoluta, nr 340, Punkty de modus interregni ręką S. Przypkowskiego (s. 5) i nieznanego kopisty (s. 1–4)
Źródła drukowane
Akta synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej 1611–1625, Wilno 1915 (Monumenta Reformationis Polonicae et Lithuanicae)
Dominik J., Disputatio ethica de nobilitatae, Lubecae: in officinae Joannis Kmitae, 1638, BN, sygn. XVII 3. 5796
Rassius A., Disputatio XXIV de virtutibus moralibus quae referuntur ad nos ipsos instituenda, favente Deo, Dantisci: in officina Martini Rhodi, 1606, Biblioteka Uniwersytecka w Wilnie, Dział rzadkich druków (Vilniaus valstibinė universiteto biblioteka, Retųjų spaudinių skyrius), sygn. III 11136
Sturm J., De educatione principum libellus, w: Institutionis literatae sive de dicendi atque docendi ratione, t. 1 (Tomus primus Sturmianis, współautor Henryk Stroband), Thoruni Borussurom: Melchior Nehring, 1586, s. 275–300, BK, sygn. St. D, Cim.Qu. 1586, BK, sygn. sygn. St. D, Cim.Qu.2035
Volan A., De principe et propriis eius virtutibus, Dantisci: oficina Mathei Rode, 1608, BO, sygn. XVII 700 II
Volan A., Oratio funebris in laudem generosi et magnifici domini D. Ioannis Abramouicji, Palatinis Smolenscensis, Capitanei lidensis ac vendendis [– –] scripta annotore Andrei Volano, Lubcz: Jan Kmita, 1596, BK, sygn. 11105 SDr.
Wolan A., De libertate politica sive civili / O wolności Rzeczypospolitej albo szlacheckiej, tł. S. Dubingowicz, Wilno 1606, wyd. i oprac. [jako O wolności Rzeczypospolitej albo Ślacheckiej] M. Eder, R. Mazurkiewicz, red. W. Uruszczak, Warszawa 2010
Opracowania
Augustyniak U., Magnate Projects of Electoral Reform During the Reign of Sigismund III and the Potential Effects of Their Implementation, „Eastern European Historical Review”, 7, 2024: Royal Free Elections in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Political Games, Social Communication, Diplomacy, ed. by A. Ziober, A. Boccolini, s. 61–81, https://www.easterneuropeanhistory.eu/it/2022/01/24/submissions-eehr-n-7-2024
Augustyniak U., O przyjaźni. Przyczynek do badania stosunków klientarnych, w: Necessitas et ars. Studia staropolskie dedykowane Profesorowi Januszowi Pelcowi, t. 2, red. B. Otwinowska, A. Nowicka-Jeżowa, J. Kowalczyk, A. Karpiński, Warszawa 1993, s. 121–129
Augustyniak U., Patronat intelektualny Radziwiłłów birżańskich w pierwszej połowie XVII wieku, w: Filozofowie Rzeczypospolitej w kulturach Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy. Konteksty geograficzne i koncepcyjne, red. S. Huber, D. Viliūnas, Warszawa 2025 (Polonica Philosophica Orientalia, t. 3), cz. 1, s. 3–25
Bagińska E., Edukacja kaznodziejów ewangelicko-reformowanych na Litwie w XVII wieku, „Studia Podlaskie”, 20, 2012, s. 55–74
Dziechcińska H., Kultura literacka w Polsce XVI i XVII wieku, Warszawa 1994
Hintz M., Etyka indywidualna i społeczna Jana Kalwina, w: W nurcie myśli Jana Kalwina, red. J. Budniak, P. Jaskóła, R. Porada, Opole 2009 (Ekumenizm i Integracja, t. 22)
Jarczykowa M., Problemy autorstwa dokumentów z kancelarii Radziwiłłów birżańskich z pierwszej połowy XVII wieku, Katowice 1994 (Prace Bibliologiczne Uniwersytetu Śląskiego)
Jarczykowa M., „Hojna dłoń” czy „skurczona ręka”? O materialnych aspektach mecenatu staropolskiego, w: Liber amicorum Professoris Joannis Malicki, red. D. Rott, P. Wilczek współudz. B. Stuchlik-Surowiak, Katowice 2011, s. 127–137
Mrowcewicz K., Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Warszawa 1987
Pietrzyk-Reeves D., Ład Rzeczypospolitej. Polska myśl polityczna szesnastego wieku a klasyczna tradycja republikańska, Kraków 2012
Szczucki L., Andrzej Dudycz: młodość i początki kariery, „Kwartalnik Historyczny”, 114, 2007, 4
Szczucki L., Samuel Przypkowski – myśliciel polskich arian, polskieradio.pl, 19 VI 2016
Tworek S., Programy nauczania i prawa gimnazjum kalwińskiego w Kiejdanach z lat 1629 i 1685, OiRwP, 15, 1970, s. 223–236
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Stats
Number of views and downloads: 3
Number of citations: 0
