Wulgata Lowańska a Nowy Testament w przekładzie ks. Jakuba Wujka z roku 1593 Studium Mt 16, 13-20
DOI :
https://doi.org/10.12775/OiRwP.2015.02Mots-clés
Jakub Wujek, tłumaczenia Biblii, Wulgata Lowańska, reformacja, prymat św. Piotra, Ewangelia według św. MateuszaRésumé
Artykuł jest poświęcony wpływowi Wulgaty Lowańskiej na warsztat Jakuba Wujka – jednego z najbardziej znanych tłumaczy biblijnych XVI w. Zależność ta została ukazana na przykładzie perykopy o obietnicy prymatu św. Piotra z Mt 16, 13-20. Do tej pory w badaniach nad metodą tego jezuity z Wągrowca posługiwano się przypadkowymi wydaniami Wulgaty (różnymi od tych, z których tłumacz korzystał, a nawet współczesnymi), co prowadziło do błędnych wniosków na temat jego warsztatu. Niniejszy artykuł zawiera dokładnie te edycje, na których Wujek opierał swoją pracę. To doprowadziło do odkrycia, że noty marginalne umieszczane przez tłumacza przy tekstach nie były sporządzane przez niego, ale przepisywane z Wulgaty Lowańskiej.Références
Biblia Sacra Hebraice, Chaldaice, Graece et Latine. Philippi II Reg. Cathol. Pietate Et Studio Ad Sacrosanctae Ecclesiae Usum, t. 1-8, Antverpiae 1569-1572
Biblia sacra: Quid in hac ediotione a Th eologis Louaniensibus praesitum sit, paolo post indicatur, Antverpiae, K. Plantinus 1574
Biblia to iest Księgi Starego y Nowego Testamentu według Łacińskiego przekładu starego, w kośćiele powszechnym przyiętego, na Polski ięzyk z nowu z pilnośćią przełożone. Z dokładaniem textu Żydowskiego y Greckiego, y z wykładem Katholickim, trudnieyszych mieysc, do obrony Wiary świętej i powszechney przeciw kacerztwom tych czasów należących. Przez D. Jakuba Wuyka z Wągrowca Th eologa Societatis Iesu. W Krakowie, Roku Pańskiego M.D.XCIX, red. I. Kwilecka, H. Rothe, Padeborn-München-Wien 2010
D. Bieńkowska, Jak Jakub Wujek Pismo Święte na język polski przekładał (O warsztacie tłumacza i technice przez niego stosowanej), „Bobolanum”, IX, 1998
B. Bieńkowska, Rola glos marginalnych w przekładzie Biblii J. Wujka, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, XXIII, 1990
B. Bieńkowska, Styl językowy przekładu Nowego Testamentu Jakuba Wujka (na materiale czterech Ewangelii), Łódź 1992
J. Czerniatowicz, Niektóre problemy naukowe grecystyki w pracach biblistów polskich XVI i XVII wieku. Teksty greckie a polskie przekłady, Wrocław 1969
M. Kossowska, Biblia w języku polskim, t. 1, Poznań 1968
D. Kuźmina, Jakub Wujek (1541-1597). Pisarz, tłumacz i misjonarz, Warszawa 2004
H. Langkammer, Przekład Biblii Wujka na tle zmagań i potrzeb religijno-teologicznych ówczesnego Kościoła w Polsce, „Bobolanum”, IX, 1998
L. Moszyński, Stworzenie świata (Gn 1,1-31) w przekładzie Wujka z Wulgaty (1599) i Budnego z hebrajskiego (1572), [w:] Jan Jakub Wujek. Tłumacz Biblii na język polski. W czterechsetną rocznicę wydania Nowego Testamentu 1593-1993. Księga referatów wygłoszonych na konferencji 26 kwietnia 1993, Łódź 1994
Nowy Testament Pana naszego IESVSA CHRISTVSA. Z nowu z Laćińskiego y z Gręckiego na Polskie wiernie a szczyrze przełożony: y Argumentami abo Summariuszami każdych Kśiąg / y Rozdźiałow / y Annotacyami po brzegach obiaśniony. Przydane są Nauki y Przestrogi mało nie za każdym Rozdźiałem: Porownanie Ewangelistow SS. Dźieie y drogi rozmaite Piotra y Pawła S. y Regestr rzeczy głownieyszych na końcu. Przez D. IAKVBA WVYKA, Th eologa Societatis IESV. Z dozwoleniem Starszych. Pod rozsądek Kośćioła S. Powszechnego Rzymskiego wszytko niech podlęże, Kraków 1593
R. Pietkiewicz, W poszukiwaniu „szczyrego” Słowa Bożego. Recepcja zachodnioeuropejskiej hebraistyki w studiach chrześcijańskich w Rzeczypospolitej dobry renesansu, Wrocław 2011
S. Sawicki, Biblia Wujka w kulturze polskiej, „Studia Gnieźnieńskie”, I, 1975
E. Siatkowska, Samodzielność przekładu Nowego Testamentu przez Jakuba Wujka, Jana Blahoslava i Michała Frencla, [w:] Biblia a kultura Europy. 2000 lat chrześcijaństwa, t. 1, red. M. Kamińska, E. Małek, Łódź 1992
J. Sobczykowa, Myśl o języku w komentarzu biblijnym ks. Jakuba Wujka, Katowice 2001
G. Voste, La volgata al Concilio di Trento, „Biblica”, XXVII, 1946
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Stats
Number of views and downloads: 511
Number of citations: 0
