Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Linguistica Copernicana

Model składni semantycznej w badaniach historycznojęzykowych. Możliwości i perspektywy
  • Strona domowa
  • /
  • Model składni semantycznej w badaniach historycznojęzykowych. Możliwości i perspektywy
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 14 (2017) /
  4. ARTYKUŁY

Model składni semantycznej w badaniach historycznojęzykowych. Możliwości i perspektywy

Autor

  • Agnieszka Słoboda Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Języka Polskiego, ul. Fosa Staromiejska 3, 87-100 Toruń

DOI:

https://doi.org/10.12775/LinCop.2017.003

Słowa kluczowe

składnia, diachronia, metodologia, semantyka, struktura predykatowo-argumentowa

Abstrakt

W artykule autorka stawia pytanie, czy jest możliwe zastosowanie modelu składni semantycznej do badań diachronicznych. W dotychczasowych opracowaniach składni historycznej dominowały dwa kierunki badawcze: składnia tradycyjna i strukturalizm. Ich metodologia tylko w pewnym zakresie pozwalała opisać zjawiska występujące w rozwoju konstrukcji syntaktycznych polszczyzny. Autorka odnosi model wypracowany przez autorów „Gramatyki współczesnego języka polskiego” do koncepcji opisu składni średniowiecznej stworzonej przez Z. Krążyńską, T. Mikę i A. Słobodę. Celem artykułu jest wskazanie tych zjawisk składniowych, w wypadku których jest to możliwe oraz tych elementów modelu, które wymagają modyfikacji, by stać się użytecznym narzędziem do interpretacji faktów językowych ujmowanych historycznie. Tekst jest kolejnym głosem w toczącej się dyskusji na temat relacji diachronia – synchronia.

Bibliografia

Fitch T.W., 2010, The Evolution of Language, Cambridge – New York: Cambridge University Press.

Givón T., 2015, The Diachrony of Grammar, Amsterdam-Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.

Grochowski M., 2012, Główne kierunki badań syntaktycznych w Polsce w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI wieku, w: M. Grochowski (red.), Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju. Materiały z sesji jubileuszowej Komitetu Językoznawstwa PAN, Warszawa: Bel Studio, s. 139–155.

Grochowski M., 2016, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia – historia i współczesność, referat wygłoszony na konferencji: Od pojęcia do formy. Składnia semantyczna po 30 latach od wydania „Gramatyki współczesnego języka polskiego” (Toruń, 2–3 września 2016 r.).

GWJPS (1984), Topolińska Z. (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Hurford J.R., 2012, The Origins of Grammar. Language in the Light of Evolution II, Oxford–New York: Oxford University Press.

Jackendoff R., 1999, Possible stages in the evolution of the language capacity, Trends in Cognitive Sciences V, 3 No. 7, s. 272–279.

Kałkowska A., 1976, Predykatywne konstrukcje niewerbalne w historii języka polskiego, w: J. Konieczna-Twardzikowa (red.), Studia z polskiej składni historycznej I, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.

Kleszczowa K., 2006, Poziomy zmian językowych, w: S. Borawski, M. Hawrysz (red.), Zielonogórskie spotkania polonistyczne 2005, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, s. 117–129.

Kleszczowa K., 2015, U źródeł polskich partykuł. Derywacja funkcjonalna, przemiany, zaniki, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Krążyńska Z., 1986, Orzeczenie wraz z dopełniającym otoczeniem w staropolskim zdaniu: (na przykładzie wielkopolskich rot sądowych), Poznań: Wydawnictwo

Naukowe UAM.

Krążyńska Z., Mika T., Słoboda A., 2015, Składnia średniowiecznej polszczyzny. z. I: Konteksty – metody – tendencje, Poznań: Wydawnictwo Rys.

Meillet A., 1958, Wstęp do językoznawstwa indoeuropejskiego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Mika T., Słoboda A., 2015, Wyrażenia funkcyjne w średniowiecznej polszczyźnie z perspektywy składniowej. Wybrane problemy badawcze. Poznań: Wydawnictwo Rys.

Olson D.R., 2010, Papierowy świat. Pojęciowe i poznawcze implikacje pisania i czytania, przeł. M. Rakoczy, Warszawa: Wydawnictwo UW.

Pisarkowa K., 1984, Historia składni języka polskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Progovac L., 2015, Evolutionary Syntax, Oxford – New York: Oxford University Press.

Słoboda A., 2005, Składnia grupy imiennej w staropolszczyźnie. Na przykładzie wielkopolskich rot sądowych XIV i XV wieku, Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”.

Sobotka P., 2014. Od zaimka do wyrażenia funkcyjnego. Dzieje prasłowiańskiego zaimka *vьs-akъ i jego kontynuantów, w: A. Moroz, P. Sobotka, M. Żabowska

(red.), Maiuscula linguistica. Studia in honorem Professori Matthiae Grochowski sextuagesimo quinto dedicata, 141–161. Warszawa: BEL Studio.

Sobotka P., 2015. Współdziałanie podsystemów języka w perspektywie badań etymologicznych. Znaczenie i rozwój słowiańskich zaimków *vьχakъ i *edьnakъ, Linguistica Copernicana 12, s. 157–211, [online:] http://dx.doi.org/10.12775/Lin-Cop.2015.007.

Sobotka P., (w druku), Jednostka opisu języka dawnego.

Walczak B., 2012, Badania w zakresie historii języka polskiego (próba syntezy), w: M. Grochowski (red.), Językoznawstwo w Polsce. Kierunki badań i perspektywy rozwoju. Materiały z sesji jubileuszowej Komitetu Językoznawstwa PAN, Warszawa: Bel Studio, s. 99–111.

Żywiczyński P., Wacewicz S., 2015, Ewolucja języka. W stronę hipotez gesturalnych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Linguistica Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2018-04-10

Jak cytować

1.
SŁOBODA, Agnieszka. Model składni semantycznej w badaniach historycznojęzykowych. Możliwości i perspektywy. Linguistica Copernicana [online]. 10 kwiecień 2018, T. 14, s. 43–54. [udostępniono 1.4.2023]. DOI 10.12775/LinCop.2017.003.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 14 (2017)

Dział

ARTYKUŁY

Licencja

Prawa autorskie (c) 2018 Linguistica Copernicana

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 230
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

składnia, diachronia, metodologia, semantyka, struktura predykatowo-argumentowa
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa