Standaryzacja wymowy polskich nazw własnych w niemczyźnie ponad regionalnej w świetle współczesnych badań mowoznawczych. Założenia i koncepcje prac kodyfikacyjnych

Abstrakt

Zapoczątkowane przez strukturalistów na początku XX w. koncepcje języka oraz metody jego badania w swoim podstawowym założeniu, metodologii i podejściach są wiążące do dzisiaj. Dzięki koncepcji języka Ferdinanda de Saussure’a oraz rozgraniczeniu obszarów zainteresowań naukowych na linguistique de la langue i linguistique de la parole ukonstytuowały się na terenie Niemiec dwie niezależnie uprawiane dyscypliny naukowe takie jak Sprachwissenschaft (językoznawstwo) i Sprechwissenschaft (mowoznawstwo). W ramach tej ostatniej nauki od czasów de Saussure’a prowadzone są różne badania obejmujące szeroko pojmowane ‘mówienie’ jako akt. W Instytucie Mowoznawstwa i Fonetyki w Halle prowadzone są prace nad kodyfikacją standardowej wymowy niemieckiej, opierające się na faktycznym uzusie językowym, współczesnych możliwościach technicznych oraz możliwości prowadzenia badań w oparciu o różnorodny korpus językowy i metody socjofonetyczne. W ramach tych prac prowadzone są także badania nad wymową współcześnie pojawiających się w użyciu publicznym nazw własnych, pochodzących z różnych języków. Szczególnego rozmachu nabrały badania nazw angielskich, rosyjskich i polskich w oparciu o tzw. umiarkowane zniemczanie wymowy Hansa Krecha. Niniejszych artykuł przedstawia koncepcję prowadzonych badań, kładąc nacisk na wymowę polskich nazw własnych.