Pole semantyczne choroby w De civitate Dei Augustyna z Hippony
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2011.035Słowa kluczowe
Augustyn z Hippony, De civitate Dei, pola semantyczne, określenia choroby, określenia leczenia, język łacińskiAbstrakt
In this paper I try to analyze the lexemes belonging to the semantic field of dis ease in the apologetic treatise “De Civitate Dei” of Augustine of Hippo. This treaty was written in order to deal with pagan religion and to present the concept of the two states: the divine and the earthly. To accomplish this aim, Augustine first builds the opposition “we – the Christians” and “they – the pagans”, and employs vocabulary from six different semantic fields: epistemic (veritas, errores, imperiti, falsi), quantitative (unus, multi, turba), moral (humiles, superbi, eversio probitatis, impii, impietas), verba dicendi (adversus Deum mururare), civitas (custos, rector, idonei cives, inimici), and disease (morbus, medicus, medicina). In this article I briefly present the first five fields, and in more detail the semantic field of disease, which, like the field civitas, was applied by the Bishop of Hippo in a metaphorical presentation of the pagan religion.
Bibliografia
Źródła
Acc.: L. Accius, 1980, I frammenti delle tragedie, ed. V. d’Anto, Lecce: Milella.
Apul. Met.: L. Apuleius Madaurensis, 1955, Metamorphoseon libri XI, [in:] Apulei Platonici Madaurensis opera quae supersunt, Vol. 1, ed. R. Helm, Lipsiae: B. G. Teubner.
Arnob. Nat.: Arnobius of Sicca, 1953, Adversus nationes libri VII, ed. C. Marchesi, Aug. Taurinorum: Io. Bapt. Paraviae et Sociorum.
Aug. Conf.: Aurelius Augustinus Hipponensis, 1934, Confessionum libri tredecim, ed. M. Skutella, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Aug. Contra fel.: Aurelius Augustinus Hipponensis, 1892, Contra Felicem, ed. I. Zycha, Vindobonae: F. Tempsky.
Aug. D.c.D.: Aurelius Augustinus Hipponensis, 1981, De civitate Dei libri XXII, ed. B. Dombart et A. Kalb, Stutgardiae: B. G. Teubneri.
Aug. Epist.: Aurelius Augustinus Hipponensis, 2004, Epistulae I–LV, ed. Kl. D. Daur, Turnholti: Brepols.
Cic. Cat.: M. Tullius Cicero, 1897, Ciceros catilinarische Reden, ed. Fr. Richter und A. Eberhard, Leipzig: B. G. Teubner.
Cic. De leg.: M. Tullius Cicero, 1950, De legibus, ed. K. Ziegler, Heidelberg: F. H. Kerle.
Cic. Phil.: M. Tullius Cicero, 1982, In M. Antonium orationes Philippicae XIV, ed. P. Fedeli, Leipzig: B. G. Teubner.
Cic. Tusc.: M. Tullius Cicero, 1918, Tusculanae disputationes, ed. M. Pohlenz, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Cic. Verr.: M. Tullius Cicero, 2004, In C. Verrem actionis secundae liber quartus, ed. G. Baldo, Firenze: F. Le Monnier.
Curt.: Q. Curtius, 1946, History of Alexander, vol. 2, ed. J. C. Rolfe, London: Heinemann.
Gell.: Aulus Gellius, 1903, Noctium Atticarum libri XX, vol. 2, ed. C. Hosius, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Hor. Carm.: Q. Horatius Flaccus, 2000, Ody i epody, oprac. O. Jurewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Liv.: T. Livius Patavinus, 1919, History of Rome, vol. 1, ed. B. O. Foster, London: Heinemann.
Lucil.: C. Lucilius, 1961, Fragmenta, [in:] Remains of old Latin. 3: Lucilius; The twelve tables, London, Cambridge: Harvard University Press.
Lucr.: T. Lucretius Carus, De rerum natura libri sex, ed. O. Gigon, Turici: Orell Füssli.
Ovid. Met.: P. Ovidius Naso, 1985, Metamorphoses, ed. W. S. Anderson, Leipzig: BSB B. G. Teubner Verl.-Ges.
Ovid. Rem. Amor.: P. Ovidius Naso, 1969, Heilmittel gegen die Liebe; Die Pflege des weiblichen Gesichtes, ed. F. W. Lenz, Berlin: Akademie-Verlag.
Pl. Amph.: T. Maccius Plautus, 1850, Amphitruo, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Pl. Asin.: T. Maccius Plautus, 1850, Asinaria, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Pl. Bacch.: T. Maccius Plautus, 1850, Bacchilides, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Pl. Capt.: T. Maccius Plautus, 1850, Captivi, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Pl. Cur.: T. Maccius Plautus, 1850, Curculio, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Pl. Mil.: T. Maccius Plautus, 1850, Miles gloriosus, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Pl. Rud.: T. Maccius Plautus, 1850, Rudens, [in:] Comoediae, ed. Alfredi Fleckeiseni, Lipsiae: B. G. Teubner.
Plin. Epist.: C. Plinius Caecilius Secundus, 1923, Epistularum libri novem, Epistularum ad Traianum liber, Panegyricus, ed. R. C. Kukula, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Plin. Hist. nat.: C. Plinius Secundus, 1942–1950, Natural history, vol. 2–5, ed. H. Rackham, London: Heinemann.
Pomp. Mela: Pomponius Mela, 1994, Kreuzfahrt durchdie alte Welt, ed. K. Brodersen,
Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
Sall. Iug.: C. Sallustius Crispus, 1921, War with Catiline. War with Jugurtha. Selections from the Histories. Doubtful Works, ed. J. C. Rolfe, London: Heinemann.
Sen. Epist.: L. Annaeus Seneca, 1898, Ad Lucilium epistularum moralium quae supersunt, ed. O. Hense, Lipsiae: B. G. Teubner.
Ter. Andr.: P. Terentius Afer, 1916, Andria, [in:] Comoediae, ed. A. Fleckeisen, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Ter. Phorm.: P. Terentius Afer, 1916, Phormio, [in:] Comoediae, ed. A. Fleckeisen, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Tert. Ad nat.: Tertullian, 1953, Ad nationes, [in:] Tertvlliani opera: pars I: opera catholica adversus Marcionem, pars I, Tvrnholti: Typographi Brepols Editores Pontificii.
Varro, Re. rust.: M. Terentius Varro, 1889, Rervm rvsticarvm libri tres, ed. H. Keil, Lipsiae: B. G. Teubneri.
Bibliografia
Brown P., 1993, Augustyn z Hippony, tłum. W. Radwański, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Buttler D., 1967, Koncepcje pola znaczeniowego, Przegląd Humanistyczny, z. 2, s. 41–59.
Eckmann A., 1987, Dialog świętego Augustyna ze światem pogańskim w świetle jego korespondencji, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Kornatowski W., 1977, Wstęp, w: Święty Augustyn, O państwie Bożym przeciw poganom ksiąg XXII, Warszawa: PAX.
Pisarek W., 1967, Pojęcie pola wyrazowego i jego użyteczność w badaniach stylistycznych, Pamiętnik Literacki LVIII, z. 1–2, s. 493–516.
Tokarski R., 1984, Struktura pola znaczeniowego, Warszawa: PWN.
Tokarski R., 2006, Pola znaczeniowe i ramy interpretacyjne – dwa spojrzenia na język, LingVaria I, z. 1, s. 35–46.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 459
Liczba cytowań: 0
