Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • English
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • Ogłoszenia
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • English
  • Język Polski

Linguistica Copernicana

Historyczne i metodologiczne uwarunkowania współczesnego generatywizmu
  • Strona domowa
  • /
  • Historyczne i metodologiczne uwarunkowania współczesnego generatywizmu
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 5 Nr 1 (2011) /
  4. ARTYKUŁY

Historyczne i metodologiczne uwarunkowania współczesnego generatywizmu

Autor

  • Piotr Stalmaszczyk Uniwersytet Łódzki, Katedra Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego

DOI:

https://doi.org/10.12775/LinCop.2011.001

Słowa kluczowe

Noam Chomsky, gramatyka generatywna, minimalizm, strukturalizm, definiowanie języka, biolingwistyka

Abstrakt

The paper discusses the historical and methodological background of Chomsky’s generative enterprise. It briefly characterizes the context in which generative grammar developed, concentrating on Frege’s logic and linguistic structuralism (Saussure’s and Bloomfield’s), and points to the differences in these approaches. The main part of the paper discusses the notion of language as defined by Chomsky, from his earlier writings (such as Syntactic Structures, 1957), through Government and Binding theory, to the more recent Minimalist Program, and studies concerned with biolinguistcs. The major claim of the paper is that the early model of generative grammar, especially its formalism and description of generative mechanisms (phrase structure rules, transformations, account of natural language recursion) has survived the test of time. Whether this will be the case with the biolinguistic claims of the more recent developments within generative grammar remains to be seen.

Bibliografia

ABRAHAM W., EPSTEIN S. D., THRÁINSSON H., ZWART J.-W. (red.), 1996, Minimal Ideas. Syntactic Studies in the Minimalist Framework, Amsterdam & Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.

AYER A. J., [1982] 2000, Filozofia w XX wieku (tłum. T. BASZNIAK), Warszawa: Wy-dawnictwo Naukowe PWN.

BARSKY R. F., 1998, Noam Chomsky: A Life of Dissent, Cambridge, MA: The MIT Press.

BLOOMFIELD L., 1926, A Set of Postulates for the Science of Language, Lan-guage 2(3), s. 153–164.

BOBROWSKI I., 1998, Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków: Instytut Języka Pol-skiego PAN.

BOBROWSKI I., 2009, O dwóch kognitywizmach, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego LXV, s. 57–65.

BOUCHARD D., 1995, The Semantics of Syntax, Chicago & London: The University of Chicago Press.

CHOMSKY N., [1955] 1975, The Logical Structure of Linguistic Theory, Chicago: Chicago University Press.

CHOMSKY N., 1957, Syntactic Structures, The Hague: Mouton.

CHOMSKY N., 1965, Aspects of the Theory of Syntax, Cambridge, Mass.: MIT Press (Zagadnienia teorii składni, 1982, tłum. I. Jakubczak, Wrocław: Ossolineum).

CHOMSKY N. [1966] 2009, Cartesian Linguistics. A Chapter in the History of Ration-alist Thought, New York: Harper & Row (trzecie wydanie: Cambridge: Cambridge University Press).

CHOMSKY N., 1980, On Binding, Linguistic Inquiry 11,

s. 1–46.

CHOMSKY N., 1981, Lectures on Government and Binding, Dordrecht: Foris.

CHOMSKY N., 1982, Some Concepts and Consequences of the Theory of Government and Binding, Cambridge, Mass.: MIT Press.

CHOMSKY N., 1986, Knowledge of Language: Its Nature, Origin and Use, New York: Praeger.

CHOMSKY N., 1995a, The Minimalist Program, Cambridge, Mass.: MIT Press.

CHOMSKY N., 1995b, Language and nature, Mind 104, s. 1–61.

CHOMSKY N., 1998, Minimalist Inquiries: the Framework, MIT Occasional Papers in Linguistics 15, MITWPL, Department of Linguistics and Philosophy, MIT, Cam-bridge, MA.

CHOMSKY N., 2000, New Horizons in the Study of Language and Mind, Cambridge: Cambridge University Press.

CHOMSKY N., 2002, On Nature and Language, Cambridge: Cambridge University Press.

CHOMSKY N., 2005, Three Factors in Language Design, Linguistic Inquiry 36, s. 1–22.

CHOMSKY N., 2007, Biolinguistic Explorations: Design, Development, Evolution, International Journal of Philosophical Studies 15(1), s. 1–21.

EVANS-PRITCHARD E. E., 1951, Social Anthropology, London: Cohen & West Ltd.

FIENGO R., 2006, Review of Chomsky’s Minimalism, Mind 115, s. 469–472.

FODOR J. D., 1980, Semantics. Theories of Meaning in Generative Grammar, Cam-bridge, Mass.: Harvard University Press.

FREGE G., [1891] 1977, Funkcja i pojęcie, w: tenże, Pisma semantyczne, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa: PWN, s. 18–44.

FREGE G., [1879] 1997a, Ideografia. Język formalny czystego myślenia wzorowany na języku arytmetyki, w: F. Brentano, G. Frege, Ch. Thiel, Próby gramatyki filozo-ficznej. Antologia (tłum. K. Rotter), Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 45–85.

FREGE G., [1906] 1997b, Letters to Husserl, 1906 (translated by H. Kaal), w: M. Beaney (red.), The Frege Reader, Oxford: Blackwell Publishers, s. 301–307.

FREIDIN R., VERGNAUD J.-R., 2001, Exquisite connections: some remarks on the evo-lution of linguistic theory, Lingua 111, s. 639–666.

GOODMAN N., [1978] 1997, Jak tworzymy świat (tłum. M. Szczubiałka), Warszawa: Fundacja Aletheia.

HARRIS R. A., 1995, The Linguistics Wars, Oxford: Oxford University Press.

JACKENDOFF R., 2002, Foundations of Language. Brain, Meaning, Grammar, Evolu-tion, Oxford: Oxford University Press.

JACKENDOFF R., 2007, Language, Consciousness, Culture. Essays on Mental Struc-ture, Cambridge, Mass.: MIT Press.

KUHN T., [1962] 2001, Struktura rewolucji naukowych (tłum. H. Ostromęcka), War-szawa: Fundacja Aletheia.

KURCZ I., 2011, Charakterystyka kompetencji językowej – reprezentacje umysłowe, w: I. Kurcz i H. Okuniewska (red.), s. 80–124.

KURCZ I., OKUNIEWSKA H. (red.), 2011, Język jako przedmiot badań psychologicz-nych, Warszawa: Wydawnictwo „Academica”.

LAPPIN S., LEVINE R., JOHNSON D., 2000, The Structure of Unscientific Revolutions, Natural Language and Linguistic Theory 18, s. 665–671.

LASNIK H., 2000, Syntactic Structures Revisited, Cambridge, Mass.: MIT Press.

LEES R., 1957, Review of Syntactic Structures by Noam Chomsky, Language 33, s. 375–408.

LUDLOW P., 2011, The Philosophy of Generative Linguistics, Oxford: Oxford Univer-sity Press.

McGILVRAY J., 2009, Introduction to the third edition, w: N. Chomsky [2009], s. 1–52.

MECNER P., 2005, Elementy gramatyki umysłu, Kraków: Universitas.

NEWMEYER F. J., 1983, Grammatical Theory. Its Limits and Its Possibilities, Chicago: The University of Chicago Press.

NEWMEYER F. J., 1986, The Politics of Linguistics, Chicago: The University of Chi-cago Press.

PAWELEC A., 2008, Mentalizm w badaniach nad językiem, w: P. Stalmaszczyk (red.), Metodologie językoznawstwa. Współczesne tendencje i kontrowersje, Kraków: Lexis, s. 105–119.

RIZZI L., 2004, On the study of the language faculty: Results, developments, and perspectives, The Linguistic Review 21, s. 323–344.

ROTTER K., 1997, Próba gramatyki filozoficznej. Antologia, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

SAUSSURE de F., [1915] 1991, Kurs językoznawstwa ogólnego (tłum. K. Kasprzyk), Warszawa: PWN.

SEARLE J., [2004] 2010, Umysł. Krótkie wprowadzenie (tłum. J. Karłowski), Poznań: Rebis.

SEUREN P., 2004, Chomsky’s Minimalism, Oxford: Oxford University Press.

STALMASZCZYK P., 1995, Gramatyka generatywna Noama Chomsky’ego a lingwistyka stosowana, Folia Linguistica 33, s. 119–136.

STALMASZCZYK P., 2006, Gramatyka generatywna w poszukiwaniu istoty języka, Kwartalnik Pedagogiczny 4 (202), s. 113–131.

STALMASZCZYK P., 2011, Problemy metodologiczne współczesnego generatywizmu, czyli składnia generatywna uzupełniona o semantykę pojęciową [w druku].

STALMASZCZYK P. (red.), 2006, Metodologie językoznawstwa. Podstawy teoretyczne, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

STALMASZCZYK P. (red.), 2008, Metodologie językoznawstwa. Współczesne tendencje i kontrowersje, Kraków: Lexis.

TAJSNER P., 2006, Minimalizm. Przełom i kontynuacja, w: P. Stalmaszczyk (red.), s. 91–107.

THRÁINSSON H., 1996, On the (non-)universality of functional categories, w: W. Abraham et al. (red.), s. 253–281.

TOMALIN M., 2006, Linguistics and the Formal Sciences. The Origins of Generative Grammar, Cambridge: Cambridge University Press.

WIĘCKOWSKI P., 2008, Młot na językoznawców, czyli o metodologii generatywizmu Chomsky’ego, w: P. Stalmaszczyk (red.), s. 43–104.

WILLIM E., 2010, O sporach wokół formy i funkcji we współczesnym językoznaw-stwie. Formalizm kontra funkcjonalizm?, Linguistica Copernicana 3, s. 81–127.

WITKOŚ J., 2000, Program minimalistyczny: podstawowe założenia i przykłady dery-wacji zdań w języku polskim, Polonica 20, s. 5–22.

WITKOŚ J., 2008, Program minimalistyczny a językoznawstwo porównawcze, w: P. Stalmaszczyk (red.), s. 206–224.

WITTGENSTEIN L., [1922] 1997, Tractatus Logico-Philosophicus (tłum. B. Wolnie-wicz), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

WOLNIEWICZ B., 1977, Semantyka Fregego, w: G. FREGE, Pisma semantyczne, War-szawa: PWN, s. vii–xxxii.

WRÓBEL S., 2010, Umysł, gramatyka, ewolucja, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Linguistica Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2011-01-01

Jak cytować

1.
STALMASZCZYK, Piotr. Historyczne i metodologiczne uwarunkowania współczesnego generatywizmu. Linguistica Copernicana [online]. 1 styczeń 2011, T. 5, nr 1, s. 15–32. [udostępniono 4.7.2025]. DOI 10.12775/LinCop.2011.001.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 5 Nr 1 (2011)

Dział

ARTYKUŁY

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 1282
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • English
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Noam Chomsky, gramatyka generatywna, minimalizm, strukturalizm, definiowanie języka, biolingwistyka
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa