Norwidowska koncepcja nadziei
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2010.020Słowa kluczowe
Norwid, idiolekt, nadzieja, poeta, kapłanAbstrakt
The present paper is concerned with the lexical item nadzieja ‘hope’ in the works of Cyprian Norwid, especially its semantics and pragmatics. It discusses the means of expressing the concept of hope in both Norwid’s prose and poetry, and the collocations of the word nadzieja in his idiolect. Additionally, it describes Norwid’s specific understanding of hope, its role in human life and its place in religious attitudes of people. The concept of hope in Norwid’s works is both an epistemic and axiological one, especially when the poet is concerned with hope as a theological virtue (besides faith and love). In both these senses hope means that somebody does not know whether something has happened, is happening, or will happen. Hope understood in such a way refers to the future, however not to a future event, but to some future good, which is in effect some desired phenomenon, and ultimately human salvation.
Bibliografia
CHLEBOWSKI P., 2000, Cypriana Norwida „Rzecz o wolności słowa”. Ku epopei chrześcijańskiej, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
CONGAR Y. M. J., 1953, Jalons pour une théologie du ladïcat, Paris: Les Éditions du Cerf.
DUNAJSKI A., 1996, Teologiczne czytanie Norwida, Pelplin: „Bernardinum”.
FORSTNER D., OSB, 1990, Świat symboliki chrześcijańskiej, przekład i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
FREGE G., 1977, Pisma semantyczne, tłum. B. Wolniewicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
GÓRSKI K., HRABEC S. (red.), 1967, Słownik języka Adama Mickiewicza, t. 5, Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum.
HALKIEWICZ-SOJAK G., 1998, Wobec tajemnicy prawdy. O Norwidowskich obrazach „całości”, Toruń: Wydawnictwo UMK.
KADYJEWSKA A., KORPYSZ T., PUZYNINA J., 2000, Chrześcijaństwo w pismach Cypriana Norwida, Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki. Pracownia Słownika Języka C. Norwida.
KUDYBA W., 2000, „Aby mowę chrześcijańską odtworzyć na nowo…”. Norwida mówienie o Bogu, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
LEIBNIZ G. W., 1975, Tabulae definitiorum, tłum. M. Kamińska, A. Werpachowska, w: E. Janus (red.), Słownik i semantyka. Definicje semantyczne, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN, s. 8–90.
NORWID C., 1966, Dzieła zebrane, t. 2: Wiersze. Dodatek krytyczny, opracował J. W. Gomulicki, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
NORWID C., 1971–1976, Pisma wszystkie, zebrał, tekst ustalił, wstępem i uwagami krytycznymi opatrzył Juliusz W. Gomulicki, t. 1–11, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Novum Testamentum Graece et Latine, 1997, red. Eb. Nestle, Er. Nestle, B. Aland, K. Aland, J. Karawidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger, Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
PIEPER J., 2000, O miłości, nadziei i wierze, przeł. I. Gano i K. Michalski, Poznań: W drodze.
PUZYNINA J., 1993, Wstęp, w: Słownictwo etyczne Cypriana Norwida. Część 1: praw-da, fałsz, kłamstwo, red. J. Puzynina, Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
PUZYNINA J., 2006, Słowo poety, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
PUZYNINA J., SOBOTKA P., 2002, Norwid – prorok?, w: Norwid – nasz współczesny. Profecja i recepcja, red. naukowa C. P. Dutka, Zielona Góra: Pro Libris, s. 13– 21.
RITTER J. (red.), 1974, Historisches Wörterbuch der Philosophie, t. 3, Stuttgart–Basel:Schabe.
RYKACZEWSKI E., 1873, Słownik języka polskiego podług Lindego i innych nowszych źródeł, wyd. II, Berlin: B. Behr.
SAWICKA-LESZCZUK B., 2003, „Kto ze źródła pije…”. Wokół Norwidowskiej koncepcji poety, w: Czytając Norwida 2, red. S. Rzepczyński, Słupsk: Wydawnictwo PAP.
SJPLin.: LINDE S. B., 1809, Słownik języka polskiego, t. 2, cz. I, Warszawa: U Autora.
SOBOTKA P., 2004–2005, Fenomenologia, personalizm, frazeologia, gramatyka, Studia Norwidiana 22–23, s. 181–187.
SOBOTKA P., 2006, Semantyka nadziei i jej aspekty pragmatyczne w języku polskim. Studium relacji między pojęciem doksastycznym i rzeczywistością, Warszawa (maszynopis).
SOBOTKA P., 2007, Staro- i nowotestamentowe źródła judeochrześcijańskiego pojęcia nadziei – preliminaria, Prace Filologiczne LIII, s. 543–555.
STALA M., 1998, (nie)przynoszonej przez poetów, Tygodnik Powszechny, nr 3 (21), 12 IV 1998.
TELEŻYŃSKA E., 1994, Nazwy barw w twórczości Cypriana Norwida, Warszawa: Uniwersytet Warszawski. Wydział Polonistyki. Pracownia Słownika Języka C. Norwida.
THOMAE DE AQUINO, 1929, Summa theologiae, Éditions de la Revue des Jeunes, Paris, II–II q. 17 a. 6.
TISCHNER J., 1994, Świat ludzkiej nadziei, Kraków: Wydawnictwo Znak.
TORUŃ W., 2003, Wokół Norwidowskiej koncepcji słowa, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
WITTGENSTEIN L., 1997, Philosophical Investigations, London: Blackwell.
WOJTYŁO E., 1987, „Msza wieczna świata” w historiozoficznych lirykach Cypriana Norwida, Acta Universitatis Wratislaviensis No 985. Prace Literackie XXVII, Wrocław, s. 85–97
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 998
Liczba cytowań: 0