Słowo "tuż" wśród operatorów metapredykatywnych
DOI:
https://doi.org/10.12775/LinCop.2022.009Słowa kluczowe
skladnia, semantyka, części mowy, jednostka funkcyjna, przyimek, elipsaAbstrakt
Artykuł przedstawia charakterystykę właściwości gramatycznych i semantyczno-leksykalnych operatora metapredykatywnego tuż. Głównym celem artykułu jest ustalenie ograniczeń składniowych i leksykalno-semantycznych dotyczących prawostronnej pozycji syntaktycznej otwieranej przez operator tuż. W artykule uzasadnia się hipotezę, że tuż implikuje frazę przyimkową mającą znaczenie przestrzenne lub temporalne.
Bibliografia
Alsztyniuk D., 2009, Analiza właściwości składniowych i semantycznych ciągu tuż tuż, Prace Językoznawcze UWM 11, s. 9–20.
Bałabaniak D., 2013, Polskie intensyfikatory leksykalne na tle wyrażeń gradacyjnych, Opole: Uniwersytet Opolski.
Bańko M., 2001, Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa. Studia o słowniku jednojęzycznym, Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW.
Bogusławski A., 2017, W sprawie językowo-autorefleksyjnego testowania wymagań składniowych, Prace Filologiczne 70, s. 33–45.
Bogusławski A., Drzazgowska E., 2016, Język w refleksji teoretycznej. Przekroje historyczne, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Czerwińska I., 2001, Przyimki dwusegmentowe z członem pod implikujące argument osobowy, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska 55, s. 25–52.
Danielewiczowa M., 2010, Schematy składniowe – podstawowe kwestie metodologiczne, Poradnik Językowy 3, s. 5–27.
Deptuła I., 2003, Polskie przyimki wielosegmentowe z argumentem osobowym, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska 58, s. 23–71.
Dobaczewski A., 2018, Powtórzenie jako zjawisko tekstowe i systemowe. Repetycje, reduplikacje i quasi-tautologie w języku polskim, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Dobaczewski A., Sobotka P., Żurowski S., 2018, Słownik reduplikacji i powtórzeń polskich. Od zleksykalizowanych podwojeń do regularnych układów repetycyjnych, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
Falkowska M., 2014, Skala subiektyfikacji a stopień eliptyczności wypowiedzenia. Wybrane zagadnienia, Prace Filologiczne 64/2, s. 87–107.
Grochowski M., 1978, Czy zjawisko elipsy istnieje? w: M. R. Mayenowa (red.), Tekst. Język. Poetyka, Wrocław: Ossolineum, s. 73–85.
Grochowski M., 1984, Składnia wyrażeń polipredykatywnych (zarys problematyki), w: Z. Topolińska (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, Warszawa: PWN, s. 213–299.
Grochowski M., 1986, Polskie partykuły. Składnia, semantyka, leksykografia, Wrocław: Ossolineum.
Grochowski M., 1997a, Miejsce operatorów adsubstantywnych w klasyfikacji syntaktycznej polskich leksemów nieodmiennych, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Filologia Polska 48, s. 155–172.
Grochowski M., 1997b, Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Grochowski M., 2003a, Szyk jednostek synsyntagmatycznych w języku polskim (główne problemy metodologiczne), Polonica 22–23, s. 203–223.
Grochowski M., 2003b, Über die Präposition między als Implikator für Kollektivität. Auf der Suche nach Monosemie, w: G. Hentschel, T. Menzel (red.), Präpositionen im Polnischen, Oldenburg: BIS, s. 111–128.
Grochowski M., 2005, O cechach gramatycznych i znaczeniu jednostek o postaci trochę, w: M. Grochowski (red.), Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, s. 101–111.
Grochowski M., 2020, Granice przyimków wtórnych a ich szyk w języku polskim, w: M. Szczyrbak, A. Tereszkiewicz (red.), Kontakty językowe. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Elżbiecie Mańczak-Wohlfeld z okazji 70. urodzin, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 145–158.
Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M., 2014, Słownik gniazdowy partykuł polskich, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Hentschel G., 1998, Sekundäre Präpositionen, primäre Präpositionen, Kasus: przy pomocy, za pomocą, z pomocą und ihre funktionalen Äquivalente, w: M. Grochowski, G. Hentschel (red.), Funktionswörter im Polnischen, Oldenburg: BIS, s. 155–194.
Hentschel G., 2003, Zur Klassifikation von Präpositionen im Vergleich zur Klassifikation von Kasus, w: G. Hentschel, T. Menzel (red.): Präpositionen im Polnischen, Oldenburg: BIS, s. 161–191.
Karolak S., 1999, Elipsa, w: K. Polański (red.), Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław: Ossolineum, s. 142–143.
Kisiel A., 2021, Wyrażenia przyimkowe z rzeczownikami miara, sposób, stopień, sens na drodze do leksykalizacji, Linguistica Copernicana 18, s. 225–246.
Klebanowska B., 1971, Znaczenia lokatywne polskich przyimków właściwych, Wrocław: Ossolineum.
Kosek I., 2003, Z problematyki opisu wyrażeń całkiem całkiem, nawet nawet, w: M. Gębka-Wolak, I. Kaproń-Charzyńska, M. Urban (red.), Studia z gramatyki i leksykologii języka polskiego. Prace dedykowane Profesor Marii Szupryczyńskiej, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, s. 131–141.
Kuryłowicz J., 1936/1979, Dérivation lexicale et dérivation syntaxique. Contribution à la théorie des parties du discours, Bulletin de la Société de Linguistique de Paris 37, s. 79–92; pol. przekład: Derywacja leksykalna a derywacja syntaktyczna. Przyczynek do teorii części mowy (tłum. D. Kurkowska), w: H. Kurkowska, A. Weinsberg (red.), Językoznawstwo strukturalne. Wybór tekstów, Warszawa: PWN 1979, s. 148–157.
Lachur C., 1999, Semantyka przestrzenna polskich przyimków prefigowanych na tle rosyjskim, Opole: Uniwersytet Opolski.
Lachur C., 2019, Polskie przyimki wtórne i jednostki o funkcji przyimkowej w użyciu realnym. Materiały do słownika (w zestawieniu z językiem rosyjskim). Opole: Wyd. Nowik.
Laskowski R., 1998, Funkcjonalna klasyfikacja leksemów: części mowy, w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel (red.), Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa: PWN, s. 52–65.
Menzel T., 2003, Der Ausdruck finaler Relationen durch „sekundäre” Präpositionen im Polnischen, w: G. Hentschel, T. Menzel (red.), Präpositionen im Polnischen, Oldenburg: BIS, s. 241–265.
Milewska B., 2003a, Przyimki wtórne we współczesnej polszczyźnie, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Milewska B., 2003b, Słownik polskich przyimków wtórnych, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Nkjp: Narodowy Korpus Języka Polskiego: [online: www.nkjp.pl]
Saloni Z., Świdziński M., 1998, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa: PWN.
Saussure F. de, 2004, Szkice z językoznawstwa ogólnego, przeł. M. Danielewiczowa, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Świdziński M., Derwojedowa M., Rudolf M., 2003, Dehomonimizacja i desynkretyzacja w procesie automatycznego przetwarzania wielkich korpusów tekstów polskich, Biuletyn PTJ 58, s. 187–199.
Wajszczuk J., 1997, System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu, Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wajszczuk J., 2005, O metatekście, Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.
Wajszczuk J., 2010, Functional Class (so Called „Part of Speech”) Assignment as a Kind of Meaning-Bound Word Syntactic Information, Cognitive Studies / Études Cognitives 10, s. 15–33.
Wajszczuk J., 2011, Oprócz – jaka to część mowy? Rozmyślania na marginesie Andrzeja Bogusławskiego studium o znaczeniu rosyjskiego krome, Poradnik Językowy 1, s. 96–109.
Walusiak E., 1999, On some aspects of reiteration in the text, in: K. Böttger, M. Giger, B. Wiemer (Hrsg.), Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistik (POLYSLAV) 2, München: Verlag Otto Sagner, s. 295–299.
Weiss D., 2005, Nowe przyimki o pochodzeniu imiesłowowym? w: M. Grochowski (red.), Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, s. 177–208.
Wróbel H., 1991, Polskie grupy imienne z członem niefleksyjnym, w: M. Grochowski (red.), Problemy opisu gramatycznego języków słowiańskich, Warszawa: Instytut Języka Polskiego PAN, s. 177–182.
Wróbel H., 1995, Problemy dyskusyjne w syntaktycznej klasyfikacji polskich leksemów, Studia Gramatyczne 11, s. 7–18.
Wróbel H., 2001, Gramatyka języka polskiego, Kraków: Spółka Wydawnicza „Od Nowa”.
Zaron Z., 2005, Wykładnikami lokalizacji – konstrukcje przysłówkowe czy przyimkowe?, w: M. Grochowski (red.), Przysłówki i przyimki. Studia ze składni i semantyki języka polskiego, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, s. 45–55.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Maciej Grochowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 315
Liczba cytowań: 0
