A nexus of time and space, or on the ordinary and extraordinary everyday in a tenement courtyard

Autor

  • Grażyna Ewa Karpińska Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej https://orcid.org/0000-0003-2102-774X

DOI:

https://doi.org/10.12775/lud104.2020.19

Słowa kluczowe

the ordinary everyday, the extraordinary everyday, a tenement courtyard, a tenement garden, Warsaw chapels, Maribor, Warsaw, the 2nd World War.

Abstrakt

The everyday is located in a space-time filled with various practices, problems, non-human creatures; it relates to human beings and places in which they exist. In the article, I reconstruct the ways of experiencing and practising the everyday in tenement courtyards. I present the image of the ordinary everyday as revealed by interviews with tenement dwellers of Maribor in Slovenia, as well as the image of the extraordinary everyday as reported in the diaries and memoirs of the residents of Warsaw tenements during the 2nd World War. Taking the “courtyard everyday” as my example, I demonstrate that the everyday has more than one shape, that it is relative and situational in nature, and that its contents and structure change depending on, among others, people’s biographies, modes of behaviour, objects of which they make use, and their involvement in the constant process of constructing a place.

Bibliografia

Assunto R. (1988). Ontologia e teleologia del giardino. Milano: Guerini e Associati.

Bachtin. Dialog – język – literatura (1983). E. Czaplejewicz, E. Kasperski (eds.). Warszawa: PWN.

Bauman Z. (2009). Niecodzienność nasza codzienna… In: M. Bogunia-Borowska (ed.), Barwy codzienności. Analiza socjologiczna (p. 77–94). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Berger P.L., Luckmann T. (1991). The Social Construction of Reality A Treatise in the Sociology of Knowledge. London: Penguin Books.

Brach-Czaina J. (1999). Szczeliny istnienia. Kraków: eFKa.

Ferlež J. (2001). Mariborska dvorišča. Etnološki oris. Maribor: Mladinski Kulturni Center.

Hernas A. (1997). O codzienności. Kwartalnik Filozoficzny, 25/2.

Giddens A. (1986). The Constitution of Society. Outline of the Theory of Structuration. Cambridge: Polity Press.

Godina M. (1992). Iz mariborskih predmestij. O življenju in kultury mariborskih delavcev v letih 1919 do 1941. Maribor: Založba Obzorja Maribor.

Kosowska E. (2011). Codzienność codzienna i niecodzienna. In: K. Wilkoszewska, A. Zeidler-Janiszewska (eds.), Konteksty sztuki, konteksty estetyki. Vol. 1. Tradycje i perspektywy estetyki (p. 169–178). Łódź: Officyna.

Kędzierzawski W. (2009). Codzienność jako kategoria antropologiczna w perspektywie historii kultury. Opole: Wydawnictwo UO.

Kowalski P. (1994). Prośba do Pana Boga. Rzecz o gestach wotywnych. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.

Krajewski M. (2009). Dzisiaj jak wczoraj, jutro jak dziś. Codzienność, przedmioty, reżimy podtrzymujące. In: M. Bogunia-Borowska (ed.), Barwy codzienności. Analiza socjologiczna (p. 178–200). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Kunce A. (2006). Grabież codzienności. In: Z. Woźniczka (ed.), Śląska codzienność po drugiej wojnie światowej (p. 211–219). Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Kunce A. (2008). Antropologia punktów. Rozważania przy tekstach Ryszarda Kapuścińskiego. Katowice: Wydawnictwo UŚ.

Landau L. (1962). Kronika lat wojny i okupacji. Vol. 2. Grudzień 1942 – czerwiec 1943. Warszawa: PWN.

Leociak J. (1994). O obecności sacrum w literaturze dokumentu osobistego okupowanej Warszawy. Łódzkie Studia Teologiczne, 3, 107–119.

Lotman Yu. (1994). Vvedenie: byt i kul’tura [Introduction: Way of Life and Culture]. In: Besedy o russkoy kul’ture. Byt i traditsii russkogo dvorianstva (XVIII – nachalo veka) [Russian Culture Talks. Way of Life and Customs of Russian Nobility (18th – beginning of the 19th century)] (p. 5–16). St. Petersburg: Iskusstvo.

Matka Boska Kosmonautka. Rozmowa z Magdaleną Stopą. (2009). Obtained from

https://warszawa.naszemiasto.pl/matka-boska-kosmonautka-wywiad/ar/c13-2984118

Massey D. (1994). Space, Place and Gender. Oxford: Polity Press.

Pirkovič-Kocbek J. (1982). Izgradnja sodobnega Maribora. Ljubljana: Znanstveni inštitut filozofske fakultete.

Relph E. (1976). Place and Placelessness. London: Pion.

Safranski R. (2017). Czas: co czyni z nami i co my czynimy z niego (trans. B. Baran). Warszawa: Czytelnik.

Salwa M. (2015). Estetyka, logika i etyka ogrodu. Filozofia Rosaria Assunta. Artium Quaestiones, 26, 79–100. Obtained from

https://pressto.amu.edu.pl/index.php/aq/article/view/14588

Seamon D. (1980). Body-Subject, Time-Space Routines, and Place-Ballets. In: Buttimer A., Seamon D. (eds.), The Human Experience of Space and Place (p. 148–165). New York: St. Martin’s Press. Obtained from https://www.researchgate.net/publication/283876413_Body-subject_time-space_routines_and_place-ballets

Seamon D., Sowers J. (2008). Place and Placelessness, Edward Relph. Obtained from https://www.researchgate.net/publication/251484582

Stanisz A. (2012). Audiografia i dewizualizacja antropologii w badaniu miejskiej audiosfery. Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Kulturoznawcze, 13, 99–111.

Stopa M. (2009) Wybrane relacje. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 1–2, 341– 349.

Stopa M., Bohdziewicz A. (2011). Kapliczki warszawskie. Warszawa: Dom Spotkań z Historią.

Sulima R. (2000). Antropologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Sulima R. (2003) Znikająca codzienność. In: R. Sulima (ed.), Życie codzienne Polaków na przełomie XX i XXI w. (p. 233–255). Łomża: Oficyna Wydawnicza „Stopka”.

Szyszkowska M. (1985). Twórcze niepokoje codzienności. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.

Tarkowska E. (1992). Czas w życiu Polaków. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Tuan Y-F. (1974). Topophilia: A Study of Environmental Perception, Attitudes and Values. New York: Columbia University Press.

Vojskovič M. (1988). Hiša št. 15. Ljubljana: Mladinska knjiga.

Zadrożyńska A. (2003) W poszukiwaniu codzienności. In: R. Sulima (ed.), Życie codzienne Polaków na przełomie XX i XXI w. (p. 157–164). Łomża: Oficyna Wydawnicza „Stopka”.

Zajączkowska U. (2020). Pąki na lęki. Z Urszulą Zajączkowską rozmawia Justyna Sobolewska. Polityka, 16, 72–74.

LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego

Pobrania

Opublikowane

2020-12-18

Jak cytować

1.
KARPIŃSKA, Grażyna Ewa. A nexus of time and space, or on the ordinary and extraordinary everyday in a tenement courtyard. LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego [online]. 18 grudzień 2020, T. 104, s. 443–461. [udostępniono 6.7.2025]. DOI 10.12775/lud104.2020.19.

Numer

Tom 104 (2020)

Dział

ARTYKUŁY

Licencja

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

  • utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
  • reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
  • wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
  • wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
  • rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).

 

2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 484
Liczba cytowań: 0