Antycypacja, afektywne ekonomie i temporalność w (post)kryzysowej Islandii
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud103.2019.10Słowa kluczowe
Kryzys, Antycypacja, Temporalność, Afekty, IslandiaAbstrakt
Neoliberalne przeobrażenia islandzkiej ekonomii politycznej i produkcja nowych subiektywności w latach 90. XX wieku doprowadziły nie tylko do znaczących przemian społecznych i kulturowych w Islandii, ale także przygotowały podatny grunt nadejście kryzysu ekonomicznego w 2008 roku. Jego doświadczenia i konsekwencje były oczywiście różne, aczkolwiek sam kryzys stał się także istotnym punktem na temporalnej mapie Islandii. Mimo że Islandia ponownie przeżywa dziś ekonomiczny boom, niepewna przyszłość wyłania się w teraźniejszości. Codzienne praktyki, zjawiska i znaczenia „ładują” atmosferę i stają się symptomami nadchodzącego kolejnego kryzysu. Celem tego artykułu jest zatem prześledzenie i sproblematyzowanie antycypacji, w ramach której wyłaniają się interesujące zależności pomiędzy przeszłymi zdarzeniami, teraźniejszymi doświadczeniami a wyobrażeniami o nieznanej, aczkolwiek możliwej, przyszłości.Bibliografia
Abu-Lughod, L. (1991). Writing Against Culture, W: R.G. Fox (red.) Recapturing
Anthropology: Working in the Present (s. 467–478). Santa Fe: A School of American
Research Press.
Abram, S., Weszkalnys, G. (2013). Elusive Promises: Planning in the Contemporary World.
Oxford–New York: Berghahn Books.
Adams, V., Murphy, M., Clarke, A.E. (2009). Anticipation: Technoscience, life, affect,
temporality, Subjectivity, 28, 246–265.
Ahmed, S. (2004). Affective economies, Social Text, 22 (2), 117–139.
Alibar, R.Z., Zoega, G. (red.) (2011). Preludes to the Icelandic Financial Crisis. Basingstoke
New York: Palgrave Macmillan.
Appadurai, A. (2013). Future as Cultural Fact: Essays on the Global Condition. London:
Verso.
Bergmann, E. (2014). Iceland and the International Financial Crisis. Boom, Bust and
Recovery. Basingstoke–New York: Palgrave Macmillan.
Bernburg, J.G. (2015). Overthrowing the Government: A Case Study in Protest, W: E.P.
Durrenberger, G. Pálsson (red.) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in Global Economy (s. 63–77). Boulder: University of Colorado Press.
Boyes, R. (2010). Meltdown Iceland. London–Berlin–New York: Bloomsbury.
Brubaker, R., Cooper, F. (2000). Beyond “identity’, Theory and Society, 29, 1–47.
Collins, S.G. (2008). All Tomorrow’s Cultures: Anthropological Engagements with the Future.
Oxford–New York: Berghahn Books.
Connor, L.H., Marshall, J.P. (red.) (2015). Environmental Change and the World’s Futures:
Ecologies, Ontologies and Mythologies. New York: Routledge.
Durrenberger, P.E., Pálsson, G. (red.) (1989). The Anthropology of Iceland. Iowa City:
University of Iowa Press.
Durrenberger, P.E., Pálsson, G. (red.) (2015) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in
Global Economy. Boulder: University of Colorado Press.
Fortun, K. (2012). Ethnography in Late Industrialism, “Cultural Anthropology”, 27 (3), 446–
Gell, A. (1992). The Anthropology of Time – Cultural Constructions and Temporal Maps and
Images, Oxford: Berg.
Guðjónsdóttir, G., Loftsdóttir, K. (2016). Being a desirable migrant: perception and
racialisation of Icelandic migrants in Norway, Journal of Ethnic and Migration Studies, 43 (5), 791–808.
Hannerz, U. (2016). Writing Future Worlds. An Anthropologist Explores Global Scenarios.
London: Palgrave MacMillan.
Hastrup, K. (1998). A Place Apart. An Anthropological Study of the Icelandic World. Oxford:
Clarendon.
Hastrup, K. (2005). Performing the World: Agency, Anticipation and Creativity, The
Cambridge Journal of Anthropology, 25 (2), 5–19.
Hastrup, K. (2013). Anticipating Nature: The Productive Uncertainty of Climate Models, W:
K. Hastrup and M. Skrydstrup (red.), The Social Life of Climate Change Models. Anticipating Nature (s. 1–29). New York–London: Routledge.
Hastrup, K., Skrydstrup, M. (red.) (2013). The Social Life of Climate Change Models.
Anticipating Nature. London and New York: Routledge.
Hirsch, E., Stewart, C. (2005). Introduction: Ethnographies of Historicity, History and
Anthropology, 16 (3), 261–274.
Holmes, D.R., Marcus, G.E. (2006). Fast Capitalism: Para-Ethnography and the Rise
of the Symbolic Analyst, W: M.S. Fisher, G. Downey (red.), Frontiers of Capital. Ethnographic Reflections on the New Economy (s. 33–57). Durham: Duke University Press.
Illouz, E. (2010). Uczucia w dobie kapitalizmu (przeł. Z. Simbierowicz). Warszawa:
Oficyna Naukowa.
Jóhannesson, G.Th. (2015). Exploiting Icelandic History: 2000–2008, W: E.P.
Durrenberger, G. Pálsson (red.) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in Global Economy (s. 15–22). Boulder: University of Colorado Press.
Kazubowski-Houston, M. (2018) An Elephant in the Room: Tracking an Awkward
Anthropology, Anthropologica, 60, 413–426.
Kleist, N., Jansen, S. (2016). Introduction: Hope over Time–Crisis, Immobility and
Future-Making, History and Anthropology, DOI:10.1080/02757206.2016.1207636
Knight, D.M., Stewart, C. (2016). Ethnographies of Austerity: Temporality, Crisis and Affect in Southern Europe, History and Anthropology, 27 (1), 1–18.
Loftsdóttir, K. (2010), The Loss of Innocence: The Icelandic Financial Crisis and Colonial
Past, Anthropology Today, 26 (6), 9–13.
Loftsdóttir, K. (2012). Colonialism at the margins: politics of difference in Europe as seen
through two Icelandic crises, Identities: Global Studies in Culture and Power, 19 (5), 597–615.
Loftsdóttir, K. (2015). Vikings Invade Present-Day Iceland, W: E.P. Durrenberger, G. Pálsson (red.) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in Global Economy (s. 3–14). Boulder: University of Colorado Press.
Loftsdóttir, K. (2016). The Danes don't get this’: the economic crash and Icelandic
postcolonial engagements, National Identities, 18 (1), 35–51.
Loftsdóttir, K. (2018). Finding a place in the world. Political subjectivities and the
imagination of Iceland after the economic crash, Focaal—Journal of Global and Historical Anthropology, 80, 63–76.
Lutz, C. (2017). What matters, Cultural Anthropology, 32 (2), 181–191.
Marcus, G.E. (1986). Contemporary Problems of Ethnography in the Modern World
System, W: J. Clifford, G.E. Marcus (red.), Writing Culture. Politics and Poetics of Ethnography (s. 165–193). Berkley: University of California Press.
Marcus, G.E. (1995). Ethnography in/of the World System: The Emergence of Multi-Sited
Ethnography, Annual Review of Anthropology 24, 95–117.
Mead, M. (2005). The World Ahead: An Anthropologist Anticipates the Future. New York:
Berghahn Books.
Mixa, M.W. (2009). Once in Khaki Suits: Socioeconomical Features of the Icelandic
Collapse, W: I. Hannibalsson (red.), Rannsóknir í Félagsvísindum X (s. 435–447). Reykjavík: Háskólaútgáfan.
Mixa, M.W. (2015). Day in the Life of an Icelandic Banker, W: E.P. Durrenberger, G.
Pálsson (red.) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in Global Economy (s. 33–46). Boulder: University of Colorado Press.
Munn, N. (1992). The cultural anthropology of time: A critical essay, Annual Review of
Anthropology, 21, 93–123.
Narotzky, S., Besnier, N. (2014) Crisis, Value, and Hope: Rethinking the Economy, Current
Anthropology, 55, 4–16.
Ong, A., Collier, S.J. (red.) (2005). Global assemblages. Technology, politics, and ethics as
anthropological problems. Malden: Blackwell Publishing.
Pawlak, M., (2018) Zawstydzona tożsamość. Emocje, ideologie i władza w życiu polskich
migrantów w Norwegii. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Pálsson, G. (1993). From Commons to Quotas: The Formation of Icelandic Fisheries Policy,
North Atlantic Studies, 3 (2), 17–24.
Pálsson, G. (1996). Commodity Fiction and Cod Fishing, Nordic Journal of Political
Economy, 23 (1), 75–86.
Pálsson, G., Durrenberger, E.P. (red.) (1996). Images of Contemporary Iceland: Everyday
Lives and Global Contexts. Iowa City: University of Iowa Press.
Pálsson, G. Durrenberger, E.P., (2015). Introduction: The Banality of Financial Evil, W: E.P.
Durrenberger, G. Pálsson (red.) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in Global Economy (s. xiii–xxix). Boulder: University of Colorado Press.
Pink, S., Salazar, J.F. (2017). Anthropologies and futures. Setting the agenda, W: J.F.
Salazar, S. Pink, A. Irving and J. Sjöberg (red.) Anthropologies and Futures. Researching Emerging and Uncertain Worlds (s. 3–22). Bloomsbury: London–New York.
Rabinow, P., Marcus, G.E., Faubion, J. D., Rees, T. (2008). Designs for an anthropology of
the contemporary. Durham: Duke University Press.
Richard, A., Rudnyckyj, D. (2009). Economies of affect, Journal of the Royal
Anthropological Institute, 15, 57–77.
Rosaldo, M. (1984). Toward an anthropology of self and feeling, W: R.A. Shweder, R.A.
LeVine (red.), Culture Theory: essays on mind, self, and emotion (s. 137–157). Cambridge: Cambridge University Press.
Rosenberg, D., Harding, S. (red.) (2005). Histories of the Future. Durham–London: Duke
University Press.
Salazar, J.F. (2017). Speculative fabulation: Researching worlds to come in Antarctica, W:
J.F. Salazar, S. Pink, A. Irving and J. Sjöberg (red.) Anthropologies and Futures. Researching Emerging and Uncertain Worlds (s. 151–170). Bloomsbury: London–New York.
Salazar, J.F., Pink, S., Irving, A., Sjöberg, J. (red.) (2017). Anthropologies and Futures.
Researching Emerging and Uncertain Worlds. Bloomsbury: London–New York.
Skaptadóttir, U.D. (2015). What Happened to the Migrant Workers? W: E.P. Durrenberger,
G. Pálsson (red.) Gambling Debt. Iceland’s Rise and Fall in Global Economy
(s. 175–185). Boulder: University of Colorado Press.
Skoggard, I., Waterston, A. (2015). Introduction: Toward an Anthropology of Affect
and Evocative Ethnography, Anthropology of Consciousness, 2 (26), 109–120.
Stewart, K. (2007). Ordinary Affects. Durham–London: Duke University Press.
Stewart, K. (2011). Atmospheric attunements, Environment and Planning D: Society and
Space 29, 445–453.
Wallman, S. (red.) (1992). Contemporary Futures: Perspectives from Social Anthropology.
London–New York: Routledge.
Wojtyńska, A., Skaptadóttir, U.D., Ólafs, H. (2011). The Participation of Immigrants in Civil
Society and Labour Market in the Economic Recession. Reykjavík: Faculty of Social and Human Sciences, University of Iceland.
Vigh, H. (2018). Lives opposed: perceptivity and tacticality in conflict and crime, Social
Anthropology, 26 (4), 487–501.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 328
Liczba cytowań: 0
