Wybrane aspekty społecznego krążenia dźwięku w Tanzanii i Malawi. Wybrzmienia etnograficzne
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud102.2018.15Słowa kluczowe
Afryka Wschodnia, muzyka, technologia, nowoczesność, media cyfrowe, etnografiaAbstrakt
Elektroniczna muzyka wschodnioafrykańska jest dynamicznym zjawiskiem kształtującym się w przepływach nowoczesnych technologii, estetyk, znaczeń i praktyk. Przepływy te łączą lokalne grupy muzyków – w tym przypadku z Malawi i Tanzanii - z wirtualnymi przestrzeniami, wyobrażoną przeszłością czy boskością. Artykuł proponuje przy tym odwrócenie figury perspektywy na rzecz koncepcji głosów w większym stopniu oddającej dynamiczny charakter społecznego krążenia dźwięku. Przykładem takiej cyrkulacji jest zapośredniczona przez nagrania z rhumbą, salsą i calypso relacja z afro-amerykańskimi i afro-latynoskimi diasporami, czy późniejszy sukces medialny hip-hopu. Na przykładzie remiksowania i nagłaśniania, czyli praktyk związanych ze współczesnym wykonywaniem i odbiorem muzyki, dyskutowana jest relacja pomiędzy globalnymi przepływami a lokalnym wytwarzaniem i praktykowaniem tożsamości społecznych poprzez dźwięk.
Bibliografia
Askew, K. M. (2003). As Plato duly warned: music, politics, and social change in coastal East Africa. Anthropological Quarterly, 76(4), 609–637. http://dx.doi.org/10.1353/anq.2003.0049
Baran, B. (2011). Inne słońce nad naszą ulicą. W Ulica Jednokierunkowa Walter Benjamin (s. 5–11). Warszawa: Aletheia.
Benjamin, W.(2011) Ulica Jednokierunkowa (przeł. B. Baran). Warszawa: Aletheia.
Benjamin, W.( 2015). Pasaże (przeł. I. Kania). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Charry, E., & Eyre, B. (2012). Interview: Eric Charry on Bembeya Jazz. Afro-pop Worldwide, pozyskano z http://afropop.org/articles/5957.
Cichocki, P., & Ząbek, M. (2018). Introduction. W Cultural Shift in East Africa: Developments, Biographies, (Im)materialities (s. 7–29). Iringa, Warszawa: University Dar es Salaam, University of Warsaw.
Comaroff, J. L., & Comaroff, J. (2011). Etniczność sp. z o.o. (przeł. W. Usakiewicz). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Coplan, D. B. (2007). In township tonight! three centuries of South African black city music and theatre (2nd ed). Auckland Park, South Africa: Jacana Media.
Eisenberg, A. J. (2013). Islam, sound and space. W: G. Born (Red.), Music, Sound and Space (s. 186–202). Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511675850.010
Eller, J. D. (2012). Antropologia kulturowa: globalne siły, lokalne światy (przeł. A. Gąsior-Niemiec). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Engels, F. (1974). Położenie klasy robotniczej w Anglii (przeł. A. Długosz),W Marks K. Engels F., Dzieła, 2. Warszawa: Ksiązka i wiedza.
Eyre, B. (2015). Lion songs: Thomas Mapfumo and the music that made Zimbabwe. Durham ; London: Duke University Press.
Fargion, J. T. (1993). The Role of Women in taarab in Zanzibar: an Historical Examination of a Process of „Africanisation”. The World of Music, 35(2), 109–125.
Feld, S. (1988). Aesthetics as Iconicity of Style, or „Lift-up-over Sounding”: Getting into the Kaluli Groove. Yearbook for Traditional Music, 20, 74–113. https://doi.org/10.2307/768167
Firstenberg, S. (1984). Breakin’ 2: Electric Boogaloo (film).
Friedman, J. (1994). The political economy of elegance: an African cult of beauty. Consumption and identity, 167–187.
Gell, A. (2006). The art of anthropology: essays and diagrams. Oxford: Berg.
Gluckman, M. (2004). Order and rebellion in tribal Africa: collected essays with an autobiographical introduction. London: Routledge.
Habermas, J.(2008). Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej (przeł. W. Lipnik; M. Łukasiewicz). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hammersley, M., & Atkinson, P. (2001). Metody badań terenowych (przeł. S. Dymczyk). Poznań: Zysk i S-ka.
Hewett, B. (1998). Rap as an alternative medium. Pozyskano z https://www.youtube.com/watch?v=UsaD8itk1Uk&feature=youtu.be
Horkheimer, M., Adorno, T. W.(2010). Dialektyka oświecenia: fragmenty filozoficzne (przeł. M. Łukasiewicz; M.J. Siemek). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Impey, A. (1997). Popular Music in Africa. W Garland Encyclopedia of World Music Volume 1: Africa, red. R. Stone. Nowy Jork: Garland Publishing, Inc.
Ingold, T. (2007). Against soundscape. W Autumn leaves: sound and the environment in artistic practice. Double Entendre.
Ivaska, A. M. (2011). Cultured states: youth, gender, and modern style in 1960s Dar es Salaam. Durham, NC: Duke University Press. http://dx.doi.org/10.1215/9780822392958
Kittler, F. A. (2010). Optical media: Berlin lectures 1999 (przeł. na angielski A. Enns). Cambridge, UK ; Malden, MA: Polity.
Kittler, F. A. (2013). The truth of the technological world: essays on the genealogy of presence (przeł. na angielski H.U. Gumbrecht). Stanford, California: Stanford University Press.
Knight, R. (1989). The Mande Sound: African Popular Music on Records. Ethnomusicology, 33(2), 371. https://doi.org/10.2307/924421
Kubik, G. (1981). Neo-traditional popular music in East Africa since 1945. Popular Music, 1, 83–104.
Kubik, G. (2010). Theory of African music. Chicago ; London: The University of Chicago Press.
Larkin, B. (2004). Degraded images, distorted sounds: Nigerian video and the infrastructure of piracy. Public Culture, 16(2), 289–314. http://dx.doi.org/10.1215/08992363-16-2-289
Larkin, B. (2008). Signal and Noise: Media, Infrastructure, and Urban Culture in Nigeria. North Carolina: Duke University Press. http://dx.doi.org/10.1215/9780822389316-008
Latour, B. (2010). Splataja̜c na nowo to, co społeczne: wprowadzenie do teorii aktora-sieci (przeł. K. Abriszewski). Krakow: Universitas.
Marcus, G. E. (2004). Wymogi stawiane pracom etnograficznym w obliczu ogólnoświatowej nowoczesności końca dwudziestego wieku (przeł. S. Sikora). W Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje, (red.) M. Kempny, E. Nowicka (s. 119–138). Warszawa.
Martin, S. H. (1991). Brass Bands and the Beni Phenomenon in Urban East Africa. African Music, 7(1), 72–81. http://dx.doi.org/10.21504/amj.v7i1.1931
McLuhan, M.F.(2001). Wybór tekstów (przeł. E. Różalska, E.: J.M. Stokłosa). Poznań: Zysk i S-ka Wydaw.
Moore, H. L. (2013). The Subject of Anthropology: Gender, Symbolism and Psychoanalysis. Oxford: Wiley.
Mpili, G. (2017). Are Tanzanians Disliking Singeli? By
Gonsalves Mpili. Pobrano z https://medium.com/@CliQueGonzAga/are-tanzanians-disliking-singeli-by-gonsalves-mpili-82144c27329f
Novak, D. (2013). Japanoise: music at the edge of circulation. Durham: Duke University Press. http://dx.doi.org/10.1215/9780822397540
Novak, D., & Sakakeeny, M. (Red.). (2015). Keywords in sound. Durham; London: Duke University Press. http://dx.doi.org/10.1215/9780822375494
Ntarangwi, M. (2009). East African hip hop: youth culture and globalization. Urbana: University of Illinois Press.
Pink, S.(2009). Etnografia wizualna: obrazy, media i przedstawienie w badaniach (przeł. M. Skiba). Kraków: Wydawawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rycroft, D. (1961). The Guitar Improvisations of Mwenda Jean Bosco. African Music, 2(4), 81–98.
Sanga, I. (2016). The Archiving of Siti Binti Saad and her Engagement with the Music Industry in Shaaban Robert’s Wasifu wa Siti Binti Saad. Eastern African Literary and Cultural Studies, 2(1–2), 34–44.
Schafer, R. M. (1969). The new soundscape. BMI Canada Limited Don Mills.
Sloterdijk, P. (2016). Spheres: Volume 3: Foams Plural Spherology. South Pasadena, CA: Published by Semiotext.
Small, C. (1998). Musicking: the Meanings of Performing and Listening. Middletown: Wesleyan University Press.
Stapleton, C., & May, C. (1989). African all-stars: the pop music of a continent. London; New York: Paladin.
Stoller, P. (1994). Embodying colonial memories. American Anthropologist, 96(3), 634–648. http://dx.doi.org/10.1525/aa.1994.96.3.02a00110
Taruskin, R. (2010). Music in the seventeenth and eighteenth centuries. Oxford ; New York: Oxford University Press.
Thomas, T. A. (1992). History of juju music: a history of an African popular music from Nigeria (1st ed.). Jamaica, NY: The Organization.
Thompson, E. A. (2008). The soundscape of modernity: architectural acoustics and the culture of listening in America, 1900 - 1933. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Thornton, S. (1996). Club cultures: music, media, and subcultural capital. Hanover: University Press of New England.
Vail, L. (1989). The Creation of tribalism in Southern Africa. London; Berkeley: Currey ; University of California Press.
Waterman, C. A. (1990). Jùjú: a social history and ethnography of an African popular music. Chicago: University of Chicago Press.
Weheliye, A. G. (2005). Phonographies grooves in sonic Afro-modernity. Durham: Duke University Press.
White, B. W. (2008). Rumba rules: the politics of dance music in Mobutu’s Zaire. Durham: Duke University Press. http://dx.doi.org/10.1215/9780822389262
Wilk, R. R., & Cliggett, L. (2011). Ekonomie i kultury: podstawy antropologii ekonomicznej (przeł. J. Gilewicz). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ząbek, M. (2018). Ujamma. Contemporary Discourse about Julius Nyerere Socialism. W Development in East Africa Cultural Shift in East Africa: Developments, Biographies, (Im)materialities (s. 143-166.). Iringa, Warszawa: University Dar es Salaam, University of Warsaw.
Zur-Szipro, M. (2018). Nu Nairobi: Inside Nairobi’s music scene [Online]. Pozyskano z www.youtube.com/watch?v=Y9cLEDsPj-A&
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 582
Liczba cytowań: 0
