Humor w czasach zarazy (Polska 2020-2022)
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud107.2023.05Słowa kluczowe
COVID-19, humor, koronawirus, pandemia, śmiech, zarazaAbstrakt
Artykuł prezentuje humor powstały w trakcie pandemii COVID-19 w Polsce od marca 2020 roku do lutego 2022 roku. Przedstawione memy internetowe, wypowiedzi w mediach społecznościowych, dowcipy, które krążyły wśród Polaków, komiczne grafiki obecne w przestrzeniach publicznych powstały w reakcji na wydarzenia, które przyniosła pandemia. Do głównych tematów żartów czasu zarazy należały: robienie zapasów, siedzenie w domu, przebywanie na kwarantannie, nielegalne zgromadzenia, praca i szkoła zdalna, pandemiczne absurdy, objawy zakażenia koronawirusem, szczepionki. Jednocześnie istniały tematy ztabuizowane, które raczej nie podległy żartom. Humor czasu pandemii początkowo pełnił funkcję terapeutyczną i więziotwórczą, później przerodził się w sarkazm i nabrał agresywnego zabarwienia.
Bibliografia
Al-Daher Zeyad, Al-Dala’ien, Othman Aref, Al-Shboul Yasser, Al-Rousan Mohammad, Sahawneh Meera B. 2022. COVID-19 Humor on Jordanian Social Media: A Diagnosis of Written Jokes on Facebook. „Eurasian Journal of Applied Linguistics” 8(1), pp. 149-161.
Amici Patrizia 2020. Humor in the age of COVID-19 lockdown: an explorative qualitative study. „Psychiatria Danubina”, Vol. 32, Suppl. 1, pp. 15-20. https://www.psychiatria-danubina.com/UserDocsImages/pdf/dnb_vol32_noSuppl%201/dnb_vol32_noSuppl%201_15.pdf [dostęp: 13.12.2022].
Aslan E. 2020. Days of our ‘quarantined’ lives: multimodal humour in COVID-19 internet memes. „Internet Pragmatics”. https://centaur.reading.ac.uk/100260/1/ASL.DOC_FINAL_proofed.pdf [dostęp: 13.12.2022].
Awierincew Siergiusz 1994. Bachtin, śmiech i kultura chrześcijańska. „Znak” 9 (wrzesień), s. 86-99.
Bachtin Michaił Michaiłowicz 1975. Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu. Przeł. Anna i Andrzej Goreniowie, oprac., wstęp i weryfikacja przekładu Stanisław Balbus. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bartzik Marek, Aust Fabienne and Peifer Corinna 2021. Negative effects of the COVID-19 pandemic on nurses can be buffered by a sense of humor and appreciation. „BMC Nursing” 20:257. https://bmcnurs.biomedcentral.com/counter/pdf/10.1186/s12912-021-00770-5.pdf [dostęp: 13.12.2022].
Bergson Henri 2000. Śmiech. Esej o komizmie. Przeł. Stanisław Cichowicz. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Bischetti Luca, Canal Paolo and Bambini Valentina 2021. Funny but aversive: A largescale survey of the emotional response to Covid-19 humor in the Italian population during the lockdown. „Lingua”, 249, 102963. https://psyarxiv.com/efk93/ [dostęp: 13.12.2022].
Bystroń Jan Stanisław 1993. Komizm. Warszawa: Wydawnictwo „TEXT”.
Chłopicki Władysław, Brzozowska Dorota 2021. Sophisticated humor against COVID-19: the Polish case. „Humor” 34(2), s. 201-227. https://doi.org/10.1515/humor-2021-0015.
Chibuwe Albert and Munoriyarwa Allen 2022. Laughing through the Virus the Zimbabwean Way: WhatsApp Humor and the Twenty-one-day COVID-19 Lockdown. „African Studies Review”, Volume 0, Number 0, pp. 1–23. https://scholar.ufs.ac.za:8080/bitstream/handle/11660/11684/Chibuwe_Laughing_2022.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 13.12.2022].
Digital Humour in the COVID-19 Pandemic. Perspectives from the Global South 2021. Ed. by Shepherd Mpofu. Palgrave Macmillan Cham. https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-030-79279-4#toc [dostęp: 13.12.2022].
El-Masry Menna Mohammed Salama 2021. Humor and Social Media: A Linguistic Analysis of Some Egyptian Coronavirus Memes. مجلة وادي النيل للدراسات والبحوث الإنسانية والاجتماعية والتربويه, vol. 30, issue 30, pp. 707-754. https://journals.ekb.eg/article_169855_c1048a131e04e700d9251b325bc941a3.pdf [dostęp: 13.12.2022].
Hadžić Jelena and Baralić Marina 2021. Humour in the Time of COVID-19 Pandemic. „In Medias Res”, Vol 10, br. 19, pp. 3069-3110. https://hrcak.srce.hr/file/381703 [dostęp: 13.12.2022].
Hodalska Magdalena 2020a. Internetowe żarty z pandemii koronawirusa w „zbiorowej pamięci zarazy”. „Kultura – Media – Teologia” 41, s. 7-37.
Hodalska Magdalena 2020b. Koronahumor jako forma komunikacji i „tarcza antydepresyjna”. Polskie internetowe żarty wirusowe. [W:] Od modernizacji do mediosfery: meandry transformacji w komunikowaniu: prace ofiarowane dr. hab. Ryszardowi Filasowi, [red.] Agnieszka Cieślikowa, Paweł Płaneta. Kraków: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersystetu Jagiellońskiego, s. 339-364.
Kant Immanuel 2011. Krytyka władzy sądzenia. Przeł. Jerzy Gałecki. [W:] Bohdan Dziemidok, O komizmie. Od Arystotelesa do dzisiaj (antologię oprac. Monika Bokiniec). Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, s. 343-348.
Kazik 2020. Twój ból jest lepszy niż mój. https://www.youtube.com/watch?v=o9LzNtpjhV0 [dostęp: 30.05.2023].
Kuligowski Waldemar, UAMówi #3, Kwarantanna jako obrzęd przejścia. http://uamfilm.amu.edu.pl/UAMowi/prof.Waldemar_Kuligowski.pdf?fbclid=IwAR01w4YS7mXmUckFXIv9AZ-KOIvP4dsEOLekHdXZRHzQQiot5F4deWe04vU [dostęp: 30.11.2022].
Msimanga Mbongeni Jonny, Tshuma Lungile Augustine and Matsilele Trust 2022. The why of humour during a crisis: An exploration of COVID-19 memes in South Africa and Zimbabwe. „Journal of Arfican Media Studies”, Vol. 14, Issue Deadly Serious: Pandemic Humour, Media and Critical Perspectives, pp. 189-207. https://intellectdiscover.com/content/journals/10.1386/jams_00073_1 [dostęp: 13.12.2022]
Nicholls Christine 2020. Online Humour, Cartoons, Videos, Memes, Jokes and Laughter in the Epoch of the Coronavirus. „Text Matters” 10, s. 274-318. https://www.researchgate.net/publication/346453650_Online_Humour_Cartoons_Videos_Memes_Jokes_and_Laughter_in_the_Epoch_of_the_Coronavirus [dostęp: 13.12.2022].
Olah Andrew R. and Hempelmann Christian F. 2021. Humor in the age of coronavirus: a recapitulation and a call to action. „Humour” 34(2), pp. 329–338.
Plessner Helmuth, 2004. Śmiech i płacz. Badania nad granicami ludzkiego zachowania. Przeł. i oprac. Agata Zwolińska, Zbigniew Nerczuk, posł. Agata Zwolińska. Kęty: Wyd. ANTYK.
Reizer Abira, Munk Yifat, Frankfurter Lotem Katz 2022. Laughing all the way to the lockdown: On humor, optimism, and well-being during COVID-19. „Personality and Individual Differences”, Vol. 184, 111164.
Ridanpää Juha 2020. Crisis and Humorous Stories: Laughing at the Times of COVID-19. „Literary Geographies” 6(2), pp. 296-301. https://www.researchgate.net/publication/348236444_Crisis_and_Humorous_Stories_Laughing_at_the_Times_of_COVID-19 [dostęp: 13.12.2022].
Stefani Claudiu 2020. Humor During Pandemic in Romania on Facebook. „Culture e Studi del Sociale-CuSSoc” 5(1), Special issue, pp. 323-334. https://www.cussoc.it/journal/article/view/142/110 [dostęp: 13.12.2022].
Turner Victor 2010. Proces rytualny. Struktura i antystruktura. Przeł. Ewa Dżurak, wstępem opatrzyła Joanna Tokarska-Bakir. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Żygulski Kazimierz 1976. Wspólnota śmiechu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Alicja Soćko-Mucha
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 249
Liczba cytowań: 0
