Kultura oddolna w średnim mieście.
Praktyki aktywistów
DOI:
https://doi.org/10.12775/lud106.2022.01Słowa kluczowe
bottom-up culture, social empowerment, former provincial capitals, center and peripheries, autoethnographyAbstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie roli działaczy oddolnych organizujących życie kulturalne na zdegradowanych terenach pozametropolitarnych. Przyglądając się aktywistom z perspektywy uczestniczki/aktywistki/antropolożki, będę starać się wychwycić, jak osoby organizujące wydarzenia kulturalne, mogą wpływać na wytwarzanie, adaptację i rearanżację lokalnych i ponadlokalnych wzorów kultury poprzez nieoczywiste centro-peryferyjne związki, w które są uwikłani. Zapraszam na etnograficzną przechadzkę po jednym z byłych miast wojewódzkich.
Bibliografia
Certeau, M. de (2008). Wynaleźć codzienność (przeł. K. Thiel-Jańczuk). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Drozdowski, R. (2018). Bunt peryferii. Peryferyjność buntu? W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 85–97).
Filiciak, M., Buchner, A., Danielewicz, M. (2014). Kulturotwórcy – niekulturocentryczny raport o kulturze. Warszawa: Centrum Cyfrowe.
Gdula, M., Lewicki, M., Sadura, P. (2014). Praktyki klasy ludowej. Warszawa: Instytut Studiów Zaawansowanych.
Jacyno, M. (2018). Imaginaria kultury lokalnej. W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 49–63).
Jacyno, M. (2020). Region: potencjał, szanse i zagrożenia w czasie przejścia. W: K. Ciechorska-Kulesza (red.), Kultura – tradycja – rozwój. Perspektywy, konteksty, działania. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury (s. 19–30).
Jacyno, M., Kukołowicz, T., Lewicki, M. (2018). Wstęp. W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 7–20).
Jałowiecki, B., Szczepański, M. (2010). Miasto i przestrzeń z perspektywy socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Koryś, P. (2001). Peryferyjność a migracja niepełna. W: E. Jaźwińska, M. Okólski (red.), Ludzie na huśtawce. Migracje między peryferiami Polski i Zachodu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar (s. 188–205).
Krajewski, M. (2013). W kierunku relacyjnej koncepcji uczestnictwa w kulturze. Kultura i Rozwój, 1, 29–67. doi: 10.2478/kultura-2013-0003).
Krajewski, M. (2018). Dopływy i dreny, rozlewiska i baseny. O kulturze peryferii. W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 98–108).
Knieć, W. (2020). Rozwój, kultura i badania. W: K. Ciechorska-Kulesza (red.), Kultura – tradycja – rozwój. Perspektywy, konteksty, działania. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury (s. 79–116).
Latour, B. (2010). Splatając na nowo to, co społeczne (przeł. K. Abriszewski). Kraków: Wydawnictwo UNIVERSITAS.
Lewicki, M. (2018). Przepuszczalność granic – natura, zmiana i reprodukcja symboliczna oraz społecznych granic peryferii. W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 27–48).
Lewicki, M., Filiciak, M. (2017). Wynalezienie poszerzonego pola kultury. Kultura i Rozwój, 1(2). doi: 10.7366/KIR.2017.1.2.01.
Olbracht-Prondzyński, C., Zbieranek, P. (2018). Dziedzictwo kulturowe jako narzędzie rozwoju regionalnego i lokalnego. Przypadek Pomorza. W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 133–166).
Podgórski, M. (2012). O ekonomii i reklamie handmade oraz towarzyszącym im porządkom społecznym. Kontury kultury obocznej. W: M. Krajewski (red.), Niewidzialne miasto. Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana (s. 133–146).
Putnam, R. (2008). Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Rakowski, T. (2009). Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego. Warszawa: Słowo-obraz-terytoria.
Rewers, E. (2010). Subwersyjny podmiot w ruchu (wprowadzenie). Kultura współczesna, 2(64), 5–10.
Skórzyńska, A. (2017). Praxis i miasto. Ćwiczenie z kulturowych badań angażujących. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Słowińska, S. (2017). Sensy oddolnych inicjatyw kulturalnych w interpretacji ich realizatorów, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Springer, F. (2016). Miasto Archipelag. Polska mniejszych miast. Kraków: Karakter.
Story, K. (2021). Stąd. 150 drzwi pod jednym adresem. Warszawa: Kontynenty.
Szczepański, M. (1989). Modernizacja, rozwój zależny, rozwój endogenny: socjologiczne studium rozwoju społecznego. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Wiśniewski, R., Pol, G., Pląsek, R., Bąk, A. (2021). Oswajając zmienność. Kultura lokalna z perspektywy domów kultury. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Witwicki, P. (2021). Znikająca Polska. Poznań: Zysk i S-ka.
Wołodźko, K. (2018). Kultura to za mało? Problemy społeczne, gospodarcze i instytucjonalne jako możliwa bariera rozwojowa lokalnych społeczności. W: M. Jacyno, T. Kukołowicz, M. Lewicki (red.), Kultura na peryferiach. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury (s. 223–235).
Zarycki, T. (2009). Peryferie. Nowe ujęcia zależności centro-peryferyjnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Justyna Marcinkowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
- utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
- wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
- wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
- rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 125
Liczba cytowań: 0
