Zróbmy sobie dziedzictwo. Przypadek dwóch wystaw

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12775/lud105.2021.12

Słowa kluczowe

dziedzictwo, tożsamość, Polaków portret własny, lustro, szyba, hasztag, hipertekst, symulakrum, znikanie, narodowe sensorium

Abstrakt

Tekst jest próbą porównania dwóch wystaw z Muzeum Narodowego w Krakowie  - „Polaków Portret własny” (1979/1980) i #dziedzictwo (2017/2018). Analizie poddano ich potencjał/metodę w zakresie tworzenia/planowania dziedzictwa i tożsamości. Odwołując się do teorii m.in. G. Ashwortha, E.W. Ardenera, E. Hobsbawma, G. Zubrzycki czy J. Lacana analizuję, m.in. na podstawie materiałów archiwalnych, sposoby ustanawiania dziedzictwa, traktując je w kategoriach arbitralności i umowności.

Bibliografia

Ardener, E.W. (1992). Tożsamość i utożsamienie. W: Mach, Z., Paluch A.K. (red.), Sytuacja mniejszościowa i tożsamość (s. 21-42). Kraków: Wydawnictwo UJ.

Ashworth, G. (2015), Planowanie dziedzictwa. Kraków: Międzynarodowe Centrum Kultury.

Baudrillard, J. (2005) Symulakry i symulacja, przeł. S. Królak. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.

Budzińska, J. (2017) Między estetyką znikania a kontr-pomnikiem. W: Skórzyńska, I., Kołacki, J. (red.) Ziemia skrywa kości. Zapomniane krajobrazy pamięci – cmentarze protestanckie w Wielkopolsce po 1945 roku (s. 81-89). Poznań: Instytut Historii UAM.

#dziedzictwo. Przewodnik po wystawie (2017). Kraków: Muzeum Narodowe.

Hobsbawm, E. (2008) Wprowadzenie. Wynajdywanie tradycji (s. 9-23). W: Hobsbawm, E., Ranger, T. (red.), Tradycja wynaleziona, tłum. M. Godyń. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2008.

Lacan, J. (1987) Stadium zwierciadła jako czynnik kształtujący funkcję Ja, w świetle doświadczenia psychoanalitycznego. Referat na XVI Międzynarodowym Kongresie Psychoanalitycznym, Zurich, 17 lipca 1949 (s. 5-9), przeł. J. W. Aleksandrowicz. W: „Psychoterapia”.

Marciniak, A., Pawleta, M., Kajda K. (2018). Dziedzictwo we współczesnym świecie. Wprowadzenie. W: Marciniak, A., Pawleta, M., Kajda, K. (red.) Dziedzictwo we współczesnym świecie (s. 7-23). Kraków: Universitas.

Poprzęcka, M, Inne obrazy (2008), Gdańsk: słowo/obraz terytoria.

Rostworowski, M. (1983). Norwidowi. W: M. Rostworowski (red.), Polaków portret własny, Cz. 1. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”.

Tekst wstępny dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie A. Betleja (2017). W: A. Szczerski (red.), #dziedzictwo (s. 16 bn). Kraków: Muzeum Narodowe w Krakowie.

Virilio, P. (2012) Prędkość i polityka, przeł. S. Królak. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.

Zubrzycki, G. (2012). Odczuwając naród: Estetyka martyrologii mesjanistycznej w Polsce, przeł. Maciej Sawicki (s. 49-76). W: Skórzyńska, I. Bugajewski, M., „Sensus Historiae. Studia interdyscyplinarne”, VI, 2012/1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Epigram.

NETOGRAFIA:

Radłowska, R. (2004). To było lustro. 25 lecie wystawy "Polaków portret własny". W: „Tygodnik Krakowski” Pozyskano z https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,42699,2351505.html. [dostęp: 30.07.2020].

Sienkiewicz, K. (2018), Najlepsza Polska na świecie. W: „Dwutygodnik” Wyd. 228. Pozyskano z https://www.dwutygodnik.com/artykul/7577-najlepsza-polska-na- swiecie.html [dostęp: 31.07.2021].

Turczyn, A. (2013) Prawdziwy podmiot w doświadczeniu psychoanalitycznym według Jacques’a Lacana (s. 37-50). W: „Edukacja Etyczna” 6/2013. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Pozyskano z https://edukacjaetyczna.pl/wp- content/uploads/Archiwum/Prawdziwy_podmiot_w_doświadczeniu_psychoanalityczn ym.pdf [dostęp: 31.07.2021]

Wołoch, A. (2010) Szkic z estetyki zaniku. W: “Kultura Liberalna”, nr 102 (52/2010) z 14 grudnia 2010. Pozyskano z http://kulturaliberalna.pl/2010/12/14/woloch-szkic-z- estetyki-zaniku/ [dostęp: 10.02.2016].

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE:

Księga pamiątkowa wystawy #dziedzictwo (bn), Muzeum Narodowe w Krakowie, 2018.

Lista osób zaproszonych na wernisaż wystawy #dziedzictwo (bn), Muzeum Narodowe w Krakowie, 2017.

Scenariusz wystawy „Polaków portret własny” wraz z wykazem użytych eksponatów (s. 9), sygn. 380, Archiwum Muzeum Narodowego w Krakowie.

LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego

Pobrania

Opublikowane

2021-12-21

Jak cytować

1.
BUDZIŃSKA, Justyna. Zróbmy sobie dziedzictwo. Przypadek dwóch wystaw. LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego [online]. 21 grudzień 2021, T. 105, s. 294–311. [udostępniono 19.2.2025]. DOI 10.12775/lud105.2021.12.

Numer

Tom 105 (2021)

Dział

POLEMIKI I DYSKUSJE

Licencja

Prawa autorskie (c) 2021 LUD. Organ Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Komitetu Nauk Etnologicznych PAN

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

  • utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
  • reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
  • wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
  • wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
  • rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).

 

2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 668
Liczba cytowań: 0