W stronę uludycznienia kultury: współczesne miasto jako przestrzeń konsumpcji zabawy i kreowania tożsamości. Przykład tarnogórskich Dni Gwarków
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2022.61.11Ключові слова
ludyczność, miasto, widowisko uliczne, integracja, Dni Gwarków, Tarnowskie GóryАнотація
Autorka zainteresowała się problematyką ekspansji ludyczności w kulturze współczesnej jako przestrzeni konsumpcyjno-zabawowej. Przedmiotem analizy uczyniła Dni Gwarków – kilkudniową imprezę plenerową, organizowaną cyklicznie w Tarnowskich Górach (woj. śląskie), wyeksponowała odbywający się trzeciego dnia świętowania pochód, obrazujący najważniejsze wydarzenia i postaci z historii miasta. Celem badań empirycznych i analizy pozyskanego materiału była próba odpowiedzi na pytania: co jest przyczyną tak dużej popularności masowych imprez plenerowych oraz jakim celom służy ich organizacja. Autorka, odnosząc się do specyfiki regionalnej tego święta miejskiego, skoncentrowała się na czasie i miejscu obchodów oraz omówiła pochód w kontekście skonwencjonalizowanego widowiska teatralnego z historią w tle (eksponując bohaterów oraz teatralną oprawę inscenizacji ulicznej).
Посилання
Brückner, A. (1927). Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.
Caillois, R. (1997). Gry i ludzie (przeł. A. Tatarkiewicz, M. Żurowska). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Connerton, P. (2012). Jak społeczeństwa pamiętają (przeł. M. Napiórkowski). Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
(gk). (2007). Być Marysieńką. Gwarek, 36, 14.
Gładysz, A. (1969). Kultura. W: H. Rechowicz (red.), Tarnowskie Góry. Zarys rozwoju powiatu (s. 493–504). Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”.
Gwarki 1957–2017. Historia pewnego pochodu. (2017). K. Gwóźdź (red.), Tarnowskie Góry: Tarnogórskie Centrum Kultury.
Hajduk-Nijakowska, J. (2017). Karnawalizacja przestrzeni miejskiej. Etnologické rozpravy, 2, 22–31.
Hajduk-Nijakowska, J., Smolińska, T. (2010). Obecność kultury typu ludowego we współczesnej kulturze masowej. W: T. Smolińska (red.), Między kulturą ludową a masową. Historia, teraźniejszość i perspektywy badań (s. 159–186). Kraków-Opole: Wydawnictwo Scriptum.
Hobsbawm, E. (2008). Wprowadzenie. Wynajdywanie tradycji (przeł. M. Godyń, F. Godyń). W: E. Hobsbawm, T. Ranger (red.), Tradycja wynaleziona (s. 9–23). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Horwat, J. (1987). Dzieje Tarnowic od 1528 roku. Zeszyty Tarnogórskie, 4, 79–83.
Huizinga, J. (1985). Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury (przeł. M. Kurecka, W. Wirpsza). Warszawa: Czytelnik.
Kanclerz, A. (2014). Inicjatywy wydawnicze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej na przestrzeni 60-letniej działalności. W: Z. Krzykowska, A. Kanclerz (red.), 60 lat działalności Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej na rzecz miasta i regionu. Materiały z Konferencji Popularnonaukowej zorganizowanej przez SMZT 6 września 2013 roku (s. 23–67). Tarnowskie Góry: SMZT.
Kantor, R. (2014). Homo ludens Huizingi a kultura konsumpcji zabawy. Zabawy i Zabawki. Studia Antropologiczne, 12, 74–94.
Kantor, R. (2013). Zabawa w dobie społeczeństwa konsumpcyjnego. Szkic o ludyzmie, ludyczności i powadze, a w istocie o jej braku. Kraków: Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Karpińska, G.E. (2019). Udomowianie ulicy. Z etnograficznych badań terenowych na Wschodniej. Journal of Urban Ethnology, 17, 47–61. DOI: 10.23858/JUE17.2019.003.
Kuzio-Podrucki, A., Woźnicki, D. (2003). Sławni na tarnogórskiej ziemi. Tarnowskie Góry: Drukarnia Towarzystwa Salezjańskiego.
Modrzyński, J. (2008). W dniu jubileuszu. W: S. Wyciszczak (red.), 50 lat imprezy „Dni Gwarków”, 50 lat działalności Sztolni „Czarnego Pstrąga” w Tarnowskich Górach (1957–2017). Materiały z Konferencji Popularnonaukowej zorganizowanej przez SMZT 14 września 2007 roku (s. 56–60). Tarnowskie Góry: SMZT.
Nowak, J. (2014). Kronika miasta i powiatu Tarnowskie Góry. Najstarsze dzieje Śląska i ziemi bytomsko-tarnogórskiej. Dzieje pierwszego górnictwa w Polsce (1927). Tarnowskie Góry: Nakładem Księgarni Polskiej Jana Nowaka w Tarnowskich Górach.
Paleczny, T. (2011), Zabawa w czasach globalizacji. W: R. Kantor i in. (red.), Wąż w raju. Zabawa w społeczeństwie konsumpcyjnym (s. 9–29). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Skórzyńska, A. (2004). Od karnawalizacji do teatralizacji miejskiego święta. Parada lokacyjna. W: J. Grad, H. Mamzer (red.), Ludyczny wymiar kultury (s. 71–84). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Stawiński, K. (1979). Dni Gwarków. W: J. Modrzyński (red.), Informator (s. 75–78). Tarnowskie Góry: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.
Szacka, B. (2006). Czas przeszły, pamięć, mit. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Szacka, B. (2011). Świadomość historyczna (wnioski z badań empirycznych). Studia Socjologiczne, 1, 233–260.
Szlachcic-Dudzicz, D. (2006). Tarnowskie Góry. Geneza i najstarsze dzieje górniczego miasta. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Strony internetowe
Aktualności Discovery Channel: https://www.discoverychannel.pl/aktualnosci,3674,n/zlomowisko-pl--zobacz-nowe-przygody-marka-edka-i-ekipy-olmetu,307711.html.
Dni Gwarków w Tarnowskich Górach: http://gwarki.prv.pl/.
Historia Tarnowskich Gór: https://tarnowskiegory.pl/2018/08/historia-miasta/.
Informator miejski: https://www.tarnowskiegory.info/gwarki-2020-odbeda-sie-online.
Radio Piekary: https://radiopiekary.pl/gwarki-2021-w-tarnowskich-gorach-beda-inne-niz-zwykle/.
Relacja z obchodów Dni Gwarków: https://www.youtube.com/watch?v=CsPrBaRti1c.
Downloads
Опубліковано
Як цитувати
Номер
Розділ
Ліцензія
Авторське право (c) 2022 Łódzkie Studia Etnograficzne
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Stats
Number of views and downloads: 324
Number of citations: 0