Obrzęd religijny w świetle semiotyki kultury
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2024.63.16Słowa kluczowe
obrzęd religijny, Boże Ciało, semiotyka kultury, tekst kultury, niematerialne dziedzictwo kulturoweAbstrakt
Zastosowanie teorii semiotyki strukturalnej i kategorii tekstu kultury do materiału współczesnej obrzędowości przynosi książka Katarzyny Smyk Obrzęd jako tekst kultury. Przykład Bożego Ciała w Spycimierzu (Smyk 2020). Już w jej tytule zawiera się informacja, o jaki fakt kulturowy i o jaką metodę chodzi. Przedmiotem „materialnym” jest bowiem obrzęd, a konkretnie – obchodzenie Bożego Ciała we wsi Spycimierz (gm. Uniejów, pow. poddębicki, woj. łódzkie). Będzie on ujmowany w pewnym swoim aspekcie, na który wskazuje użyty w tytule termin „tekst kultury”. Powstaje logicznie uzasadniona sekwencja: fakt (przedmiot) – jego koncepcja (teoria) – metody badawcze. Charakterystyce tej triady poświęcony jest wstępny rozdział: Obrzęd – tekst kultury – metodologie. Przedmiot badań (obrzęd) nie wyznacza bezpośrednio metody (metod). Wyznacza ją koncepcja przedmiotu: tutaj – ujęcie obrzędu właśnie jako tekstu kultury. To ostatnie pojęcie występuje w monografii niejako w podwójnej roli: odsyła do przedmiotu badań (konstytuując właściwy przedmiot badań) i zarazem do określonej metody jako jej kluczowe narzędzie.
Bibliografia
Bachtin, M. (1982). Problemy literatury i estetyki (przeł. W. Gajewski). Warszawa: Czytelnik.
Bachtin, M. (1975). Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu (przeł. A. i A. Goreniowie). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Brocki, M. (2008). Antropologia. Literatura – dialog – przekład. Wrocław: Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego.
Geertz, C. (2005). Interpretacja kultur. Wybrane eseje (przeł. M.M. Piechniczek). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Krupa-Ławrynowicz, A. (2013). Bałuckie chronotopy. Opowieść o łódzkiej dzielnicy. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Smyk, K. (2020). Obrzęd jako tekst kultury. Przykład Bożego Ciała w Spycimierzu. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Pomian, K. (2006). Historia. Nauka wobec pamięci (przeł. H. Abramowicz, J. Pietrzak-Theblault). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Propp, W. (1976). Morfologia bajki (przeł. W. Wojdyga-Zagórska). Warszawa: „Książka i Wiedza”.
Propp, W. (2011). Morfologia bajki magicznej (przeł. P. Rojek). Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Rojek, P. (2009). Semiotyka Solidarności. Analiza dyskursów PZPR i NSZZ Solidarność w 1981 roku. Kraków: Nomos.
Tołstoj, N.I. (1992). Język a kultura (niektóre zagadnienia słowiańskiej etnolingwistyki) (przeł. L. Zienkiewicz, J. Bartmiński). Etnolingwistyka, 5, 15–25.
Żyłko, B. (1995). Jurmich 1922–1993. Wspomnienie o Juriju Łotmanie. Teksty Drugie, 1(31), 162–168.
Żyłko, B. (2010). Zasada ensemble’u w sztuce i kulturze. (Z perspektywy Jurija Łotmana). Odra, 11, 52–58.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Łódzkie Studia Etnograficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 183
Liczba cytowań: 0
