Miasto bez schematu. Plany komunikacji miejskiej i rozwój Warszawy

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.12775/LSE.2021.60.11

Palabras clave

mapa, miasto, przestrzeń, Warszawa, refleksja kulturoznawcza i historyczno-kulturowa

Resumen

W Warszawie brakuje jednej generalnej mapy środków transportu publicznego o łatwo rozpoznawalnej formie graficznej. Prezentujący podejście kulturoznawcze i historyczno-kulturowe artykuł służy przyjrzeniu się współczesnym substytutom takiego schematu, jak również zawiera analizę dwóch dwudziestowiecznych przypadków publicznego wykorzystania planów miasta jako map sieci komunikacji zbiorczej. Ponieważ, jak dowodzi autor, są to praktyki chwalenia się sukcesami w modernizacji stolicy, a zarazem ukrywające mankamenty i kompleksy (zwłaszcza brak kilku linii metra), ich analiza tworzy pretekst do refleksji nad przestrzennym i infrastrukturalnym rozwojem miasta, m.in. w kontekście dziedzictwa modernizmu i zapoznanej krytyki transportu spalinowego w Karcie Ateńskiej.

Citas

Barański, J. (2008). Kulturoznawstwo – nowa superdyscyplina nauk o człowieku?. W: A. Pankowicz, J. Rokicki, P. Plichta (red.), Tożsamość kulturoznawstwa (s. 35–44). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Black, J. (1997). Maps and Politics. London: Reaktion Books.

Bukowiecki, Ł.(2012). Metro-projektowania warszawskie. Historia planowania bezkolizyjnej kolei miejskiej w Warszawie. Kultura Współczesna, 2(73), 49–60.

Chmielewski, J., Syrkus, Sz. (2013). Warszawa funkcjonalna. Przyczynek do urbanizacji regionu warszawskiego. Warszawa: Centrum Architektury.

de Certeau, M. (2008). Wynaleźć codzienność. Sztuki działania (przeł. Katarzyna Thiel-Jańczuk). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Drozdowski, M.M. (red.) (2004). Archiwum Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, Towarzystwo Miłośników Historii.

Drozdowski, M. M. (2006). Starzyński. Legionista, polityk gospodarczy, prezydent Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Iskry.

Dybalski, J. (2018). Wybory 2018. Janusz Korwin-Mikke: Usunąć tramwaje z centrum. Pozyskane z portalu „Transport Publiczny”: www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/wybory-2018-janusz-kor- winmikke-usunac-tramwaje-z-centrum-59370.html.

Galik, P. (w rozmowie z A. Mateją) (2018). Mapa ma moc. Znak, 758–759, 14–21.

Guo, Z.(2011). Mind the Map! The Impact of Transit Maps on Path Choice in Public Transit. Transporta tion Research. Part A, Policy and Practice, 45(7), 625–639. DOI: 10.1016/j.tra.2011.04.001.

Jastrzębski, J. (2019). Sto lat warszawskiego metra. Od pomysłu do realizacji. Warszawa: Skarpa Warszawska.

Kajdanek, K. (2011). Suburbanizacja w Polsce – pejzaż społeczno-przestrzenny. Przegląd Socjologiczny, 60, 2–3, 303–320.

Kalbach, J. (2017). Mapowanie wrażeń. Kreowanie wartości przy pomocy ścieżek klienta, schematów usług i diagramów (przeł. P. Janicki). Gliwice: Hellion.

Kusiak, J. (2017). Wściekły rozwój miasta kontra nadopiekuńczy rozsądek utopii. W: Le Corbusier, Karta ateńska (przeł. G. Piątek i in.), LXI–LXXXII. Warszawa: Centrum Architektury.

Le Corbusier (2017). Karta ateńska (przeł. G. Piątek i in.). Warszawa: Centrum Architektury. Lynch, K. (2011). Obraz miasta (przeł. T. Jeleński). Kraków: Archivolta.

Löw, M. (2018). Socjologia przestrzeni (przeł. I. Drozdowska-Boering). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Misiak, M. (w rozmowie z A. Gruszczyńskim) (2018). Czytelny gest. Znak, 758–759, 93–97. Ovenden, M. (2015). Transit Maps of the World. New York: Penguin Books.

Pessel, W. K. (2020). Uporczywe kartografie i mapy z Doliny Muminków. Prace i Studia Geograficzne, 64(4), 53–65.

Piątek, G. (2016). Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B.

Piotrowski, I. (2010). Słowo, obraz, terytorium. W stronę kulturowej analizy map. Communicare. Almanach Antropologiczny, 3, 125–138.

Schlögel, K.(2009). W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji geopolityce (przeł. I. Drozdowska, Ł. Musiał). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Wallis, A. (1979). Informacja i gwar. O miejskim centrum. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Warszawa. Wczoraj – Dziś – Jutro. Przewodnik i Plan Warszawy. Warszawa w liczbach (1938). Warszawa: Drukarnia miejska.

Łódzkie Studia Etnograficzne

Descargas

Publicado

2021-11-07

Cómo citar

1.
PESSEL, Włodzimierz. Miasto bez schematu. Plany komunikacji miejskiej i rozwój Warszawy. Łódzkie Studia Etnograficzne. Online. 7 noviembre 2021. No. 60, pp. 197-213. [Accessed 29 junio 2025]. DOI 10.12775/LSE.2021.60.11.

Número

Núm. 60 (2021): Mapa

Sección

Rozprawy

Licencia

Derechos de autor 2021 Łódzkie Studia Etnograficzne

Creative Commons License

Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-SinDerivadas 4.0.

1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:

a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);

c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;

d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;

e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).

2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.

3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

Stats

Number of views and downloads: 451
Number of citations: 0