A map as optics
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2021.60.02Keywords
map, optics, cartographic projection, space, humanitiesAbstract
The tradition and practice of both strictly cartographic mapping of reality and techniques of reflecting topography developed on the basis of the humanities and social sciences put the map at the centre of the discourse. In these considerations, the map has been treated as a capacious interpretive optics, ranging from the objective projection of the spatial situation onto a surface according to specific rules, to a critical humanistic narrative, even to assuming non-indifference within reception and documentation of reality. Map as an optics oscillates between the objec- tifying cartometric diagnosis and the personalizing, intentional finding. In both scenarios, the goal is to arrive at the truth (or just probability), to see changes in the gradient of features, and to note differences and similarities. In both cases, it is important to express the regularity and idiomaticity of the world. The reflection on purely cartographic mapping (mainly focused on classification) and humanistic mapping (which takes into account conceptualization and prob- lematisation) was outlined as an attempt to answer three questions: what for? how? who / for whom? One conclusion is that a map is an epistemological medium and ontological evidence.
References
Abramowska, J. (1978). Peregrynacja. W: M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska (red.), Przestrzeń i li- teratura (s. 125–158). Wrocław: Instytut Badań Literackich PAN, Zakład Narodowy im. Ossoliń- skich – Wydawnictwo.
Bagiński, D., Francuz, P. (2007). W poszukiwaniu podstaw kodów wizualnych. W: P. Francuz (red.), Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią (s. 19–43). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Berg, T.R. (2018). Teatr świata. Mapy, które tworzą historię (przeł. M. Gołębiewska-Bijak). Kraków: Wy- dawnictwo Znak.
Calvino, I. (2020). Po co czytać klasyków (przeł. A.Wasilewska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Czapliński, P. (2016). Poruszona mapa. Wyobraźnia geograficzno-kulturowa polskiej literatury prze- łomu XX i XXI wieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Dajnowski, M. (2016). Mapy literackie – kłącze, fałdy i „efekt przedpokoju”. Białostockie Studia Litera- turoznawcze, 8, 23–31.
Engberg-Pedersen, A. (red.) (2017). Literature and Cartography. Theories, Histories, Genres. Cam- bridge (MA): MIT Press.
Fish, C.S. (2020). Elements of Vivid Cartography. The Cartographic Journal. The World of Mapping, 57.
DOI: 10.1080/00087041.2020.1800160.
Francuz, P. (2007). Teoria wyobraźni Stephena Kosslyna. Próba reinterpretacji. W: P. Francuz (red.), Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią (s. 149–189). Warszawa: Wydawnictwo Na- ukowe Scholar.
Gombrich, E.H. (2019). O sztuce (przeł. M. Dolińska, I. Kossowska, D. Stefańska-Szewczuk, A. Kuczyń- ska). Poznań: Wydawnictwo Rebis.
Harley, J.B., Woodward, D. (1987). The History of Cartography. Chicago: The University of Chicago Press. Herbert, Z. (1997). Hermes, pies i gwiazda. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
Joyce, J. (1931). Portret artysty z czasów młodości (przeł. Z. Allan). Warszawa: Towarzystwo Wydaw- nicze „Rój”.
Kaczmarek, J. (2014). Literackie zapisywanie przestrzeni w kontekście trwania miasta na przykładzie Dublina. Białostockie Studia Literaturoznawcze, 5, 89–111.
Karpowicz, A.(2019). „The Third Space” and Four Warsaws. Literary Cartography in the Study of Urban Culture. Praxema. Journal of Visual Semiotics, 1, 69–86. DOI: 10.23951/2312-7899-2019-1-69-86.
King, G. (1996). Mapping Reality. An Exploration of Cultural Cartographies. London: Palgrave Macmil- lan. DOI: 10.1007/978-1-349-24427-0.
Konończuk, E.(2011). Mapa w interdyscyplinarnym dialogu geografii, historii i literatury. Teksty Dru- gie, 5, 255–264.
Lisowski, A. (2003). Koncepcje przestrzeni w geografii człowieka. Warszawa: Uniwersytet Warszaw- ski – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych.
Monmonier, M.(1993). Mapping It Out. Expository Cartography for the Humanities and Social Science. Chicago: The University of Chicago Press.
Monmonier, M. (1996). Eins zu einer Million. Die Tricks und Lügen der Kartographen, Basel: Ver- lag: Birkhäuser.
Moretti, F. (2016). Wykresy, mapy, drzewa. Abstrakcyjne modele na potrzeby historii literatury (przeł. T. Bilczewski, A. Kowalcze-Pawlik). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
"Niedźwiedź, J. (2019). Poeta i mapa. Jan Kochanowski a kartografia XVI wieku. Kraków: Wydawnic- two Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ostrowski, W. (2008). Semiotyczne podstawy projektowania map topograficznych na przykładzie pre- zentacji zabudowy. Warszawa: Uniwersytet Warszawski – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych.
Pasławski, J. (red.) (2006). Wprowadzenie do kartografii i topografii. Wrocław: Wydawnictwo Nowa Era.
Pavlovskaya, M., Martin K.S. (2007). Feminism and GIS. From a Missing Object to a Mapping Subject. Geography Compass, 1(3), 583–606.
Perec, G. (2019). Przestrzenie (przeł. A. Daniłowicz-Grudzińska). Kraków: Wydawnictwo Lokator. Perkins, C. (2008). Cultures of Map Use. The Cartographic Journal. The World of Mapping, 45, 2, 150–158. DOI: 10.1179/174327708X305076.
Pieniążek, M., Zych, M. (2017). Mapy statystyczne. Opracowanie i prezentacja danych. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Płachecki, M.(1978). Przestrzenny kontekst fabuły. W: M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska (red.), Prze- strzeń i literatura (s. 55–78). Wrocław: Instytut Badań Literackich PAN, Zakład Narodowy im. Osso- lińskich – Wydawnictwo.
Postsegelkatalogus: Theodolite, yardstick, Map of Uruguay. Pozyskano z: https://colnect.com/fy/stamps/ stamp/797063-Theodolite_yardstick_Map_of_Uruguay-Topographical_Society_160th_Anniv-Ur%C3%BBguay.
Ratajski, L. (1977). Straty i zyski informacji w przekazie kartograficznym. Polski Przegląd Kartogra- ficzny, 9, 3, 97–104.
Ratajski, L. (1989). Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej. Warszawa: Państwowe Przedsię- biorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. E. Romera.
Robinson, A.H. (1982). Early Thematic Mapping in the History of Cartography. Chicago: The Univer- sity of Chicago Press.
Rosemberg, M., Troin, F. (2017). Cartographie du Marseille d’un héros de roman policier (Total Khéops de J.–C. Izzo). M@ppemonde, 121. DOI: 10.4000/mappemonde.3391.
Rybicka, E. (2013). Mapa. Od metafory do kartografii krytycznej. Teksty Drugie, 4, 30–47.
Schlögel, K. (2009). W przestrzeni czas czytamy. O historii cywilizacji i geopolityce (przeł. I. Drozdow- ska, Ł. Musiał). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Schulz, B. (1998). Republika marzeń. W: tegoż, Opowiadania. Wybór esejów i listów (s. 341–350). Wro- cław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.
Sławiński, J. (1978). Przestrzeń w literaturze: elementarne rozróżnienia i wstępne oczywistości, W: M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska (red.), Przestrzeń i literatura (s. 9–22). Wrocław: Instytut Badań Literackich PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.
Sparke, M. (1998). A Map that Roared and an Original Atlas: Canada, Cartography, and the Narration of Nation. Annals of the Association of American Geographers, 88(3), 463–495.
Stasiuk, A. (2004). Jadąc do Babadag. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne. Strzemiński, W. (2016). Teoria widzenia. Łódź: Muzeum Sztuki.
Symotiuk, S., Nowak, G. (red.) (1998). Przestrzeń w nauce współczesnej (t. 1). Lublin: Wydawnictwo Uni- wersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Symotiuk, S., Nowak, G. (red.) (1999). Przestrzeń w nauce współczesnej (t. 2). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej."
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Lodz Ethnographic Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
- The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:
- recording of a Work / subject of a related copyright;
- reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
- marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
- introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
- dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 4.0).
- The authors give the publisher the license free of charge.
- The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 472
Number of citations: 0