“About God at war”. Forms and features of religious Internet folklore pertaining to the Russo-Ukrainian war
DOI:
https://doi.org/10.12775/LSE.2023.62.07Słowa kluczowe
wojna rosyjsko-ukraińska, folklor religijny, komunikacja internetowa, modlitwa, doświadczenie wojnyAbstrakt
Artykuł dotyczy problematyki religijnego folkloru internetowego, jaki upowszechniany był w związku z inwazją Rosji na Ukrainę na popularnym portalu społecznościowym Facebook (wersja ukraińska), od kwietnia do czerwca 2022 roku. Celem prezentowanej w tekście analizy zebranego materiału jest ukazanie podstawowych form i funkcji folkloru religijnego w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej, ich związku z innymi przekazami o treści religijnej (modlitwy, apele i prośby błagalne) oraz specyfiką komunikacji internetowej. Autorki starają się pokazać powiązania badanych przekazów z myśleniem człowieka religijnego i tradycją chrześcijańską na poziomie werbalnym i wizualnym oraz tożsamością narodu ukraińskiego. Wskazują również na istotne znaczenie komunikacji internetowej w sytuacji bezradności i doświadczenia głębokiego kryzysu.
Bibliografia
Bartmiński, J. (1995). Formy obecności sacrum w folklorze. In: J. Bartmiński, M., Jasińska-Wojtkowska (eds.), Folklor – sacrum – religia (pp. 9–19). Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Brzozowska-Krajka, A. (1995). Między magią a religią. O modlitewkach ludowych. In: J. Bartmiński, M. Jasińska-Wojtkowska (eds.), Folklor – sacrum – religia (pp. 183–200). Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Bystroń, J.S. (1995). Megalomania narodowa. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”.
Dębski, S. (2022, 7 October). Rosyjska napaść na Ukrainę to klasyczna, wielka europejska wojna. Rozmowa z generałem Rajmundem T. Andrzejczakiem. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. Acquired from: https://www.pism.pl/publikacje/rosyjska-napasc-na-ukraine-to-klasyczna-wielka-europejska-wojna.
Dubyna, R. (2010). Vesilnyj obriad v seli Severynivka Zhmerynskogho r-nu Vinnyckoi obl. In: V. Kushnir (ed.), Vesilna obriadovist u chasi i prostori. Zb. statej (pp. 98–107). Odesa: Vydavnyctvo KP OMD.
Engelking, A. (2000). Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa. Wrocław: Funna.
Gentosh, I. (2019). “I prosty nam provyny nashi”, abo Ostanna usmishka. In: J. Bedryk, L. Kharchenko (eds.), Buty ludynoju: Drugha svitova vijna v suchasnij dokumentalnij prozi (pp. 50–55). Kyiv: Legenda.
Grochowski, P. (2013). Folklorysta w sieci. Prolegomena do badań folkloru internetowego. In: P. Grochowski (ed.), Netlor. Wiedza cyfrowych tubylców (pp. 41–64). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hajduk-Nijakowska, J. (2009). Folklorotwórcza funkcja mediów. In: P. Grochowski (ed.), Folklor w dobie Internetu (pp. 23–40). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Hunchyk, I. (2011). Ukrajinskyj mahichno-sakralnyj folklor. Struktura textu ta osoblyvosti funkcionuvanna. Lviv: LNU imeni Ivana Franka.
Jurek, K. (2013). Badania społeczne w internecie. Wirtualna etnografia w teorii i praktyce. Nauka i Szkolnictwo Wyższe, 1 (41), 86–99.
Koval-Fuchylo, I. (2010). Suchasnyj stan pobutuvanna vesilnogho obriadu na Zakarpatti. In: V. Kushnir (ed.), Vesilna obriadovist u chasi i prostori. Zb. Statej (pp. 143–152). Odesa: Vydavnyctvo KP OMD.
Kowalczyk, M. (2022, 24 February). Pierwszy dzień wojny w Ukrainie. Co powinniśmy wiedzieć? Newsweek. Acquired from: https://www.newsweek.pl/swiat/ukraina-rosja-wojna-co-sie-stalo-24-lutego/8ehyvne.
Kowalski, P. (1994). Prośba do Pana Boga. Rzecz o gestach wotywnych. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej.
Kowalski, P. (2004). Popkultura i humaniści. Daleki od kompletności remanent spraw, poglądów i mistyfikacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kowalski, P. (2011). Folklorystyka na nowych obszarach: antropologia mediów. In: J. Hajduk-Nijakowska, T. Smolińska (eds.), Nowe konteksty badań folklorystycznych (pp. 39–52). Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Kuzmenko, O. (2018). Dramatychne butta ludyny v ukrajinskomu folklori: konceptualni formy vyrazenna (period Perszoji ta Druhoji svitovuchvwojen). Lviv: Instytut narodoznavstva NANU.
Moskalenko, M. (ed.) (1993). Ukrainski zamovlanna. Kyiv: «Dnipro».
Olędzki, J. (1989). Świadomość mirakularna. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 43 (3), 147–157.
Podgórski, M. (2006). Wirtualne społeczności i ich mieszkańcy. Próba e-tnografii. In: J. Kurczewski (ed.), Wielka sieć. E-seje z socjologii Internetu (pp. 86–99). Warszawa: Trio.
Sitnicka, D. (2022, 17 września). Masowe mogiły odnalezione w wyzwolonym Iziumie. Setki ciał, część z nich nosi ślady tortur. Oko.Press. Acquired from: https://oko.press/izium-masowe-groby-ukraina-wojna.
Sławiński, J. (1989). Psalm. In: J. Sławiński (ed.), Słownik terminów literackich (p. 413). Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich.
Szałecki, K. (2023, 10 March). Zachód gnił tak długo aż dojrzał. Liberté! Acquired from: https://liberte.pl/zachod-gnil-tak-dlugo-az-dojrzal/?
Trzeszczyńska, P. (2016). W stronę etnografii Facebooka. Przypadek badań nad diasporą i pamięcią Ukraińców w Kanadzie. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2 (25), 23–44.
Wróblewska, V. (2018). Cudowność. In: V. Wróblewska (ed.), Słownik polskiej bajki ludowej. Vol. 1 (pp. 352–361). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Zowczak, M. (2000). Biblia ludowa. Interpretacje wątków biblijnych w kulturze ludowej. Wrocław: Funna.
Online sources
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Łódzkie Studia Etnograficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:
a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 4.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 287
Liczba cytowań: 0
