Перейти до головного Перейти в головне навігаційне меню Перейти на нижній колонтитул сайту
  • Зареєструватися
  • Увійти
  • Language
    • Čeština
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Français (Canada)
    • Italiano
    • Język Polski
    • Srpski
    • Українська
    • Hrvatski
  • Menu
  • Головна
  • Поточний випуск
  • Архіви
  • Про журнал
  • Подання
  • Редакційний штат
  • Контактна інформація
  • Зареєструватися
  • Увійти
  • Language:
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська
  • Hrvatski

Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture

Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych
  • Головна
  • /
  • Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych
  1. Головна /
  2. Архіви /
  3. № 4-5 (2017): Literatura Ludowa /
  4. Articles

Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych

Автор(и)

  • Violetta Wróblewska Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.12775/LL.4-5.2017.001

Ключові слова

czarownik, czarnoksiężnik, bajka ludowa, folklor, kultura tradycyjna

Анотація

Celem artykułu jest prześledzenie motywu czarownika w polskich bajkach ludowych – magicznych i w podaniach wierzeniowych. Analiza kilkudziesięciu tekstów pochodzących z XIX i początku XX wieku pozwala wykazać złożoność postaci czarownika, z jednej strony sytuującego się w pobliżu istot demonicznych (magiczne umiejętności, jak zmiennokształtność, dar czarowania), a z drugiej przypominającego dawnych uczonych – księży bądź alchemików (czarny strój, dar czytania i używania do czarów zaklęć z zakazanych ksiąg).

Посилання

Ciszewski, S. (1894). Krakowiacy. Monografia etnograficzna, Kraków.

Engelking, A. (2000). Klątwa. Rzecz o ludowej magii słowa, Wrocław.

Ferfecka, E. (2000). Brat smok.(Kwiatki św. Franciszka z Asyżu a polska legenda ludowa), [w:] Edukacja polonistyczna i literatura, red. W. Sawrycki, M. Wróblewski, Toruń.

Grzegorzewski, J. (1919). Na Spiszu. Studya i teksty folklorystyczne, Zakopane.

Kasjan, J.M. (1994). Strategia i taktyka walki z chorobą w zamawianiach, [w:] idem, Usta i pióro. Studia o literaturze ustnej i pisanej, Toruń.

Kolberg, O. 1962b (1881). Dzieła Wszystkie, t. 3, cz. 1, Wrocław.

Kolberg O. 1962a (1867). Dzieła Wszystkie, t. 14, cz. 6, Wrocław.

Knoop, O. (1895). Podania i opowiadania z Wielkiego Księstwa Poznańskiego, „Wisła”, t. 9. Kosiński, W. (1881). Materiały do etnografii górali beskidowych, cz. I, „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 5.

Kosowska, E. (1985). Legenda. Kanon i transformacje. Św. Jerzy w polskiej kulturze ludowej, Wrocław.

Kosiński, W. (1904). Materyały etnograficzne zebrane w różnych okolicach Galicyi zachodniej, „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne”, t. 7.

Krzyżanowski, J. (1962-1963). Polska Bajka Ludowa w układzie systematycznym, t. 1-2, Wrocław.

Lorentz, F. (1913). Teksty pomorskie, czyli słowińsko-kaszubskie, z. 1, Kraków.

Lorentz, F. (1914). Teksty pomorskie, czyli słowińsko-kaszubskie, z. 2, Kraków.

Lubański M. (2007). Mistrz Twardowski. Pomiędzy prawdą, legendą a mitem, [w:] Podanie i legenda w tradycji ludowej i literackiej, red. M. Jakitowicz, V. Wróblewska.

Ługowska. J. (1996). Humorystyczne transformacje ludowych wątków wierzeniowych, [w:] Tekst i jego odmiany, red. T. Dobrzyńska, Warszawa.

Mitarski, J. (1992). Demonologia lęku, [w:] A. Kępiński, Lęk, Kraków.

Nitsch, K. (1929). Wybór polskich tekstów gwarowych, Lwów.

Pełka, L. J. (1987). Polska demonologia ludowa, Warszawa.

Saloni, A. (1903). Lud łańcucki. Materiały etnograficzne, „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne”, t. 6.

Saloni, A. (1899). Lud wiejski w okolicach Przeworska, „Wisła”, t. 12.

Simonides, D. (1984). Śląski horror. O diabłach, skarbnikach, utopcach i innych strachach, Katowice.

Sokalski, B. (1899). Powiat sokalski pod względem geograficznym, etnograficznym, historycznym i ekonomicznym, Lwów.

Udziela, S. (1898). Świat nadzmysłowy ludu krakowskiego mieszkającego po prawym brzegu Wisły „Wisła”, t. 12.

Udziela, S. (1903). Topograficzno – etnograficzny opis wsi polskich w Galicyi, „Materiały Antropologiczno-Archeologiczne i Etnograficzne”, t. 6.

Wierzchowski, Z. (1892). Baśni i powieści z puszczy sandomierskiej, „Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej”, t. 16.

Wijaczka, J. (2008). Magia i czary. Polowanie na czarownice i czarowników w Prusach Książęcych w czasach wczesnonowożytnych, Toruń.

Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Опубліковано

2018-04-16

Як цитувати

1.
WRÓBLEWSKA, Violetta. Uczony i demon, czyli postać czarownika w polskich bajkach ludowych. Literatura Ludowa. Journal of Folklore and Popular Culture. Online. 16 Квітень 2018. Vol. 61, no. 4-5, pp. 5-12. [Accessed 4 Липень 2025]. DOI 10.12775/LL.4-5.2017.001.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Завантажити посилання
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Номер

№ 4-5 (2017): Literatura Ludowa

Розділ

Articles

Ліцензія

1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:

a) recording of a Work / subject of a related copyright;

b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);

c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;

d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;

e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).

2. The authors give the publisher the license free of charge.

3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.

Stats

Number of views and downloads: 446
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Перегляд списку авторів
  • Issue archive

User

User

Поточний номер

  • Логотип Atom
  • Логотип RSS2
  • Логотип RSS1

Інформація

  • Для читачів
  • Для авторів
  • Для бібліотекарів

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Мова

  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Français (Canada)
  • Italiano
  • Język Polski
  • Srpski
  • Українська
  • Hrvatski

Tags

Search using one of provided tags:

czarownik, czarnoksiężnik, bajka ludowa, folklor, kultura tradycyjna
Нагору

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop