Ryszard Berwiński’s Studia o literaturze ludowej and Historiographical Concepts of the Early Slavic World in the Nineteenth Century
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.1.2020.002Keywords
Ryszard Berwiński, folk studies, Slavic culture, historiography, folk literature, SlavsAbstract
The aim of the article is to show how, in his Studia o literaturze ludowej (Studies on folkliterature), Ryszard Berwiński evaluated the nineteenth-century historiographical concepts of
the Slavic world and ancestry. The first part of the article discusses Berwiński’s approach to
the general theory of “folk element/energy”, whose influence manifested itself for example
in discussions of the history of literature as divided into Slavic-Polish and Latin-Polish. The
second part briefly introduces the nineteenth-century theories of the origin of the Polish
nation and their assessment in contemporary research. The third part of the article presents
how Ryszard Berwiński commented on those concepts, on the historiography of his time,
and on the ideas about the early Slavic world.
References
Banaszkiewicz, J. (1977). Kronika Dzierzwy – problem wykładu dziejów ojczystych w XIV wieku. „Studia Źródłoznawcze”, t. XXII, s. 89–95.
Bardach, J. (1971). Wacław Maciejowski i jego współcześni. Wrocław: Zakład Narodowy
im. Ossolińskich.
Bądzkiewicz, A. (1887). Ryszard Wincenty Berwiński. Rys biograficzno-krytyczny. Warszawa:
Druk K. Kowalewskiego.
Berwiński, R. (1854). Studia o literaturze ludowej ze stanowiska historycznej i naukowej
krytyki. T. 1. Poznań: L. Merzbach.
Boroń, P. (2004). Między uczciwością, fałszerstwem a nadmiarem fantazji. Postawy
etyczne dziewiętnastowiecznych badaczy wczesnych dziejów Słowiańszczyzny. „Historyka.
Studia metodologiczne”, t. 34, s. 35–43.
Boroń, P. (2005). Słowianie – my i nasi przodkowie. Etyczne aspekty poszukiwania pradawnej
chwały ludów słowiańskich w pracach historyków polskich I połowy XIX wieku.
W: L. Koczanowicz, R. Nahirny, R. Włodarczyk (red.), Narracje – (auto)biografia – etyka
(s. 267–277). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji
TWP.
Brzozowska-Komorowska, T. (1970). Berwiński jako folklorysta. W: R. Górski,
J. Krzyżanowski (red.), Między dawnymi i nowymi laty. Studia folklorystyczne (s. 85–103).
Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Brzozowska-Komorowska, T. (1982). Ryszard Berwiński (1819–1879). W: H. Kapełuś
i J. Krzyżanowski (red.), Dzieje folklorystyki polskiej 1864–1918 (s. 11–24). Warszawa:
PWN.
Dołęga Chodakowski, Z. (1967). O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne
pisma i listy, oprac. J. Maślanka. Warszawa: PWN.
Fiećko, J. (2006). Berwiński. Tragiczne losy wielkopolskiego romantyka. „Kronika Miasta
Poznania”, nr 4, s. 186–205.
Fischer, A. (1947). Ryszard Wincenty Berwiński. Lublin – Kraków: nakł. Polskiego Towarzystwa
Ludoznawczego.
Janion, M. (2016). Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury. Kraków: Wydawnictwo
Literackie.
Janion, M. (1953). Wstęp. W: R. Berwiński, Księga życia i śmierci. Wybór pism, oprac.
M. Janion. Warszawa: PIW.
Janion, M., Żmigrodzka, M. (2001). Romantyzm i historia. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/
Obraz Terytoria.
Jasiewicz, Z. (2010). Studia nad literaturą ludową, etnografia, etnologia, antropologia.
Kierunki zainteresowań kształtującej się w połowie XIX wieku polskiej etnologii/antropologii
kulturowej. „Lud”, t. 94, s. 191–220.
Kraszewski, J.I. (1842). Studja literackie. Wilno.
Kurczak, J. (1998). Antynomia: Polska – Rosja w opinii romantycznych polskich słowianofilów.
„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica”, nr 12, s. 151–168.
Kurczak, J. (2000). Historiozofia nadziei. Romantyczne słowianofilstwo polskie. Łódź:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Maciejowski, W. (1846). Pierwotne dzieje Polski i Litwy. Warszawa: druk. Komissyi
Rzadowej Sprawiedliwości.
Maciejowski, W. (1851). Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku
T. 1. Warszawa: nakładem i drukiem S. Orgelbranda Księgarza i Typografa.
Michalski, M. (2013). Dawni Słowianie w tradycji polskiej pierwszej połowy XIX wieku.
W poszukiwaniu tożsamości wspólnotowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Nowakowska, D. (2016). Indyjska przeszłość Słowian w prelekcjach paryskich Adama
Mickiewicza. W: D. Kalinowski, E. Foltyn (red.), Kulturowe projekcje Słowian w tradycji
polskiej (s. 73–91). Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
Ratajczak, J. (1989). Poznański Don Juan – Ryszard Berwiński. Poznań: Krajowa Agencja
Wydawnicza.
Ruszczyńska, M. (2015). Słowianie i słowianofile. O słowianofilskich dyskursach w literaturze
polskiego romantyzmu. Kraków: Collegium Columbinum.
Simonides, D. (1994). Folklorystyka wobec mitologizacji politycznej w pierwszej połowie
XIX wieku. W: W. Wrzesiński (red.), Polskie mity polityczne XIX i XX wieku, (s. 69–76).
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Szafran-Szadkowska, L. (1983). Zagadnienie etnogenezy Słowian w historiografii polskiej
w okresie od średniowiecza do końca XIX stulecia. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna
im. Powstańców Śląskich w Opolu.
Topolski, J. (1996). Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej.
Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Wierzbicki, A. (1999). Historiografia polska doby romantyzmu. Wrocław: Wydawnictwo
FUNNA.
Witkowska, A. (1972). Sławianie, my lubim sielanki. Warszawa: PIW.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 387
Number of citations: 0