<i>Studia o literaturze ludowej</i> Ryszarda Berwińskiego wobec romantycznych koncepcji historiograficznych dotyczących dawnej Słowiańszczyzny
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.1.2020.002Ključne riječi
Ryszard Berwiński, folklorystyka, Słowiańszczyzna, historiografia, literatura ludowa, SłowianieSažetak
Celem artykułu było wykazanie, w jaki sposób Ryszard Berwiński odnosił się w Studiach o literaturze ludowej do funkcjonujących w I połowie XIX wieku koncepcji historiograficznych dotyczących dawnej Słowiańszczyzny. W pierwszej części omówiono stosunek autora do ogólnej teorii „żywiołu/pierwiastka” ludowego (przejawiającej się np. w dzieleniu literatury w ówczesnych rozprawach historycznoliterackich na słowiańsko-polską i łacińsko-polską), w drugiej wprowadzono w zarysie funkcjonujące w tym okresie koncepcje pochodzenia narodu wraz z ich oceną we współczesnych badaniach; na tym tle, w części trzeciej, zaprezentowano stosunek Ryszarda Berwińskiego do ówczesnej historiografii oraz wyobrażeń na temat dawnej Słowiańszczyzny.
References
Banaszkiewicz, J. (1977). Kronika Dzierzwy – problem wykładu dziejów ojczystych w XIV wieku. „Studia Źródłoznawcze”, t. XXII, s. 89–95.
Bardach, J. (1971). Wacław Maciejowski i jego współcześni. Wrocław: Zakład Narodowy
im. Ossolińskich.
Bądzkiewicz, A. (1887). Ryszard Wincenty Berwiński. Rys biograficzno-krytyczny. Warszawa:
Druk K. Kowalewskiego.
Berwiński, R. (1854). Studia o literaturze ludowej ze stanowiska historycznej i naukowej
krytyki. T. 1. Poznań: L. Merzbach.
Boroń, P. (2004). Między uczciwością, fałszerstwem a nadmiarem fantazji. Postawy
etyczne dziewiętnastowiecznych badaczy wczesnych dziejów Słowiańszczyzny. „Historyka.
Studia metodologiczne”, t. 34, s. 35–43.
Boroń, P. (2005). Słowianie – my i nasi przodkowie. Etyczne aspekty poszukiwania pradawnej
chwały ludów słowiańskich w pracach historyków polskich I połowy XIX wieku.
W: L. Koczanowicz, R. Nahirny, R. Włodarczyk (red.), Narracje – (auto)biografia – etyka
(s. 267–277). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji
TWP.
Brzozowska-Komorowska, T. (1970). Berwiński jako folklorysta. W: R. Górski,
J. Krzyżanowski (red.), Między dawnymi i nowymi laty. Studia folklorystyczne (s. 85–103).
Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Brzozowska-Komorowska, T. (1982). Ryszard Berwiński (1819–1879). W: H. Kapełuś
i J. Krzyżanowski (red.), Dzieje folklorystyki polskiej 1864–1918 (s. 11–24). Warszawa:
PWN.
Dołęga Chodakowski, Z. (1967). O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne
pisma i listy, oprac. J. Maślanka. Warszawa: PWN.
Fiećko, J. (2006). Berwiński. Tragiczne losy wielkopolskiego romantyka. „Kronika Miasta
Poznania”, nr 4, s. 186–205.
Fischer, A. (1947). Ryszard Wincenty Berwiński. Lublin – Kraków: nakł. Polskiego Towarzystwa
Ludoznawczego.
Janion, M. (2016). Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury. Kraków: Wydawnictwo
Literackie.
Janion, M. (1953). Wstęp. W: R. Berwiński, Księga życia i śmierci. Wybór pism, oprac.
M. Janion. Warszawa: PIW.
Janion, M., Żmigrodzka, M. (2001). Romantyzm i historia. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/
Obraz Terytoria.
Jasiewicz, Z. (2010). Studia nad literaturą ludową, etnografia, etnologia, antropologia.
Kierunki zainteresowań kształtującej się w połowie XIX wieku polskiej etnologii/antropologii
kulturowej. „Lud”, t. 94, s. 191–220.
Kraszewski, J.I. (1842). Studja literackie. Wilno.
Kurczak, J. (1998). Antynomia: Polska – Rosja w opinii romantycznych polskich słowianofilów.
„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica”, nr 12, s. 151–168.
Kurczak, J. (2000). Historiozofia nadziei. Romantyczne słowianofilstwo polskie. Łódź:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Maciejowski, W. (1846). Pierwotne dzieje Polski i Litwy. Warszawa: druk. Komissyi
Rzadowej Sprawiedliwości.
Maciejowski, W. (1851). Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku
T. 1. Warszawa: nakładem i drukiem S. Orgelbranda Księgarza i Typografa.
Michalski, M. (2013). Dawni Słowianie w tradycji polskiej pierwszej połowy XIX wieku.
W poszukiwaniu tożsamości wspólnotowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Nowakowska, D. (2016). Indyjska przeszłość Słowian w prelekcjach paryskich Adama
Mickiewicza. W: D. Kalinowski, E. Foltyn (red.), Kulturowe projekcje Słowian w tradycji
polskiej (s. 73–91). Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
Ratajczak, J. (1989). Poznański Don Juan – Ryszard Berwiński. Poznań: Krajowa Agencja
Wydawnicza.
Ruszczyńska, M. (2015). Słowianie i słowianofile. O słowianofilskich dyskursach w literaturze
polskiego romantyzmu. Kraków: Collegium Columbinum.
Simonides, D. (1994). Folklorystyka wobec mitologizacji politycznej w pierwszej połowie
XIX wieku. W: W. Wrzesiński (red.), Polskie mity polityczne XIX i XX wieku, (s. 69–76).
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Szafran-Szadkowska, L. (1983). Zagadnienie etnogenezy Słowian w historiografii polskiej
w okresie od średniowiecza do końca XIX stulecia. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna
im. Powstańców Śląskich w Opolu.
Topolski, J. (1996). Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej.
Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Wierzbicki, A. (1999). Historiografia polska doby romantyzmu. Wrocław: Wydawnictwo
FUNNA.
Witkowska, A. (1972). Sławianie, my lubim sielanki. Warszawa: PIW.
Downloads
Objavljeno
How to Cite
Broj časopisa
Rubrika
License
1. The authors give the publisher (Polish Ethnological Society) non-exclusive license to use the work in the following fields:a) recording of a Work / subject of a related copyright;
b) reproduction (multiplication) Work / subject of a related copyright in print and digital technique (ebook, audiobook);
c) marketing of units of reproduced Work / subject of a related copyright;
d) introduction of Work / object of related copyright to computer memory;
e) dissemination of the work in an electronic version in the formula of open access under the Creative Commons license (CC BY - ND 3.0).
2. The authors give the publisher the license free of charge.
3. The use of the work by publisher in the above mentioned aspects is not limited in time, quantitatively nor territorially.
Stats
Number of views and downloads: 591
Number of citations: 0
