<i>Studia o literaturze ludowej</i> Ryszarda Berwińskiego wobec romantycznych koncepcji historiograficznych dotyczących dawnej Słowiańszczyzny
DOI:
https://doi.org/10.12775/LL.1.2020.002Słowa kluczowe
Ryszard Berwiński, folklorystyka, Słowiańszczyzna, historiografia, literatura ludowa, SłowianieAbstrakt
Celem artykułu było wykazanie, w jaki sposób Ryszard Berwiński odnosił się w Studiach o literaturze ludowej do funkcjonujących w I połowie XIX wieku koncepcji historiograficznych dotyczących dawnej Słowiańszczyzny. W pierwszej części omówiono stosunek autora do ogólnej teorii „żywiołu/pierwiastka” ludowego (przejawiającej się np. w dzieleniu literatury w ówczesnych rozprawach historycznoliterackich na słowiańsko-polską i łacińsko-polską), w drugiej wprowadzono w zarysie funkcjonujące w tym okresie koncepcje pochodzenia narodu wraz z ich oceną we współczesnych badaniach; na tym tle, w części trzeciej, zaprezentowano stosunek Ryszarda Berwińskiego do ówczesnej historiografii oraz wyobrażeń na temat dawnej Słowiańszczyzny.
Bibliografia
Banaszkiewicz, J. (1977). Kronika Dzierzwy – problem wykładu dziejów ojczystych w XIV wieku. „Studia Źródłoznawcze”, t. XXII, s. 89–95.
Bardach, J. (1971). Wacław Maciejowski i jego współcześni. Wrocław: Zakład Narodowy
im. Ossolińskich.
Bądzkiewicz, A. (1887). Ryszard Wincenty Berwiński. Rys biograficzno-krytyczny. Warszawa:
Druk K. Kowalewskiego.
Berwiński, R. (1854). Studia o literaturze ludowej ze stanowiska historycznej i naukowej
krytyki. T. 1. Poznań: L. Merzbach.
Boroń, P. (2004). Między uczciwością, fałszerstwem a nadmiarem fantazji. Postawy
etyczne dziewiętnastowiecznych badaczy wczesnych dziejów Słowiańszczyzny. „Historyka.
Studia metodologiczne”, t. 34, s. 35–43.
Boroń, P. (2005). Słowianie – my i nasi przodkowie. Etyczne aspekty poszukiwania pradawnej
chwały ludów słowiańskich w pracach historyków polskich I połowy XIX wieku.
W: L. Koczanowicz, R. Nahirny, R. Włodarczyk (red.), Narracje – (auto)biografia – etyka
(s. 267–277). Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji
TWP.
Brzozowska-Komorowska, T. (1970). Berwiński jako folklorysta. W: R. Górski,
J. Krzyżanowski (red.), Między dawnymi i nowymi laty. Studia folklorystyczne (s. 85–103).
Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Brzozowska-Komorowska, T. (1982). Ryszard Berwiński (1819–1879). W: H. Kapełuś
i J. Krzyżanowski (red.), Dzieje folklorystyki polskiej 1864–1918 (s. 11–24). Warszawa:
PWN.
Dołęga Chodakowski, Z. (1967). O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne
pisma i listy, oprac. J. Maślanka. Warszawa: PWN.
Fiećko, J. (2006). Berwiński. Tragiczne losy wielkopolskiego romantyka. „Kronika Miasta
Poznania”, nr 4, s. 186–205.
Fischer, A. (1947). Ryszard Wincenty Berwiński. Lublin – Kraków: nakł. Polskiego Towarzystwa
Ludoznawczego.
Janion, M. (2016). Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury. Kraków: Wydawnictwo
Literackie.
Janion, M. (1953). Wstęp. W: R. Berwiński, Księga życia i śmierci. Wybór pism, oprac.
M. Janion. Warszawa: PIW.
Janion, M., Żmigrodzka, M. (2001). Romantyzm i historia. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/
Obraz Terytoria.
Jasiewicz, Z. (2010). Studia nad literaturą ludową, etnografia, etnologia, antropologia.
Kierunki zainteresowań kształtującej się w połowie XIX wieku polskiej etnologii/antropologii
kulturowej. „Lud”, t. 94, s. 191–220.
Kraszewski, J.I. (1842). Studja literackie. Wilno.
Kurczak, J. (1998). Antynomia: Polska – Rosja w opinii romantycznych polskich słowianofilów.
„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica”, nr 12, s. 151–168.
Kurczak, J. (2000). Historiozofia nadziei. Romantyczne słowianofilstwo polskie. Łódź:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Maciejowski, W. (1846). Pierwotne dzieje Polski i Litwy. Warszawa: druk. Komissyi
Rzadowej Sprawiedliwości.
Maciejowski, W. (1851). Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku
T. 1. Warszawa: nakładem i drukiem S. Orgelbranda Księgarza i Typografa.
Michalski, M. (2013). Dawni Słowianie w tradycji polskiej pierwszej połowy XIX wieku.
W poszukiwaniu tożsamości wspólnotowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Nowakowska, D. (2016). Indyjska przeszłość Słowian w prelekcjach paryskich Adama
Mickiewicza. W: D. Kalinowski, E. Foltyn (red.), Kulturowe projekcje Słowian w tradycji
polskiej (s. 73–91). Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
Ratajczak, J. (1989). Poznański Don Juan – Ryszard Berwiński. Poznań: Krajowa Agencja
Wydawnicza.
Ruszczyńska, M. (2015). Słowianie i słowianofile. O słowianofilskich dyskursach w literaturze
polskiego romantyzmu. Kraków: Collegium Columbinum.
Simonides, D. (1994). Folklorystyka wobec mitologizacji politycznej w pierwszej połowie
XIX wieku. W: W. Wrzesiński (red.), Polskie mity polityczne XIX i XX wieku, (s. 69–76).
Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Szafran-Szadkowska, L. (1983). Zagadnienie etnogenezy Słowian w historiografii polskiej
w okresie od średniowiecza do końca XIX stulecia. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna
im. Powstańców Śląskich w Opolu.
Topolski, J. (1996). Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej.
Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm.
Wierzbicki, A. (1999). Historiografia polska doby romantyzmu. Wrocław: Wydawnictwo
FUNNA.
Witkowska, A. (1972). Sławianie, my lubim sielanki. Warszawa: PIW.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie/Copyright Notice
1. Autorzy udzielają wydawcy (Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu) licencji niewyłącznej na korzystanie z utworu w następujących polach eksploatacji:a) utrwalanie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
b) reprodukowanie (zwielokrotnienie) Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego drukiem i techniką cyfrową (ebook, audiobook);
c) wprowadzania do obrotu egzemplarzy zwielokrotnionego Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego;
d) wprowadzenie Utworu/przedmiotu prawa pokrewnego do pamięci komputera;
e) rozpowszechnianie utworu w wersji elektronicznej w formule open access na licencji Creative Commons (CC BY - ND 3.0).
2. Autorzy udzielają wydawcy licencji nieodpłatnie.
3. Korzystanie przez wydawcę z utworu na ww. polach nie jest ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 591
Liczba cytowań: 0
