Źródła kreacji postaci Jerzego Paramonowa w poświęconych mu tekstach kultury

Abstract

Jerzy Paramonow to przestępca który w szczególny sposób zaistniał w wyobraźni społecznej jako bohater anonimowej ballady podwórkowej. Funkcjonując przez lata w wąskim obiegu, w ostatnim czasie przypomniany został przez twórców muzyki rozrywkowej. Poszczególne wersje losów Paramonowa — niezależnie od różnic wynikających z
immanentnej estetyki zespołów oraz medium — ukazują „wspólnotę wyobraźni”, z której czerpali zarówno twórcy anonimowej ballady ulicznej, jak i jej zestetyzowanych wersji. Do najważniejszych z nich należą:
- zakorzenienie schematu fabularnego w pieśni ulicznej;
- bliska pieśni jarmarcznej estetyka opisów przemocy;
- kreacja postaci głównego bohatera na wzór opowieści o zbójnikach.
Jednocześnie zakorzenienie owych tekstów kultury w tradycji anonimowej twórczości minionych wieków uzmysławia trwałość pewnych wyobrażeń. Są one potencjalnie aktualizowane i dostosowywane do zmieniającego się kontekstu społecznego, w jakim funkcjonują odbiorcy, jednak ich istota oraz funkcja w komunikacji literackiej pozostaje niezmienna.