Piotr Skarga jako problem dialogu ekumenicznego protestantów i prekursor konfesjonalizacji trydencko-katolickiej w Polsce

Abstrakt

Artykuł składa się z trzech części. W części pierwszej autor przedstawia uchwałę Sejmu RP z 16 września 2011 roku (ustanawiającą rok 2012 Rokiem Jubileuszowym ks. Piotra Skargi) oraz uchwałę Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego z 16 października 2011 roku, który z kolei uważa tę decyzję za „niezrozumiałą, zarówno w wymiarze neutralności państwa, jak i deklarowanego przez niektórych posłów otwarcia na inicjatywy ekumeniczne”. W części drugiej artykułu autor stawia pytanie, czy w działalności duszpasterskiej, kaznodziejskiej ks. Piotra Skargi, a także w jego publikowanych polemikach można odnaleźć ślady ekumeniczne? – i odpowiada negatywnie. Równocześnie pyta, czy nie żądamy od Skargi zbyt wiele? Czy nie postępujemy ahistorycznie? I znów odpowiada: Skarga był dzieckiem swojej epoki i jego słabości nie możemy rozpatrywać z punktu widzenia naszych czasów; dla katolików pozostanie on wzorem żarliwego wyznawcy, dla protestantów fanatykiem religijnym i przeciwnikiem jakiejkolwiek tolerancji wobec innych wyznań. Wreszcie w trzeciej części artykułu omówiono ceniony ostatnio w historiografii europejskiej model „konfesjonalizacji religijnej” oraz jego użyteczność w badaniu działalności religijnej i publicznej ks. Piotra Skargi.