Zakopiańskie wczasowiczki w „Pożegnaniu jesieni”. Bohaterki Witkacego wobec typologii kobiet w literaturze o Tatrach
DOI :
https://doi.org/10.12775/LC.2022.045Mots-clés
feminizm, kobiety, Tatry, wczasowiczkiRésumé
Kobiety opisywane w literaturze o Tatrach dzielą się na kilka wyraźnych grup zależnych od ich stosunku do przestrzeni. Jedną z nich są gościnie, a w jej ramach można wyróżnić wczasowiczki, czyli kobiety przebywające pod Tatrami w celach wypoczynkowych, niebudujące głębszej relacji z górskimi szczytami czy góralskimi realiami.
W tę typologię wpisują się bohaterki ukazane przez Witkacego w powieści Pożegnanie jesieni (1925). Jej fabuła oraz bohaterowie nawiązują do doświadczeń autora. Hela Bertz i Zosia Osłabędzka funkcjonują w owym międzywojennym dziele na zasadzie opozycji. Pierwsza reprezentuje bowiem aktywną seksualność, druga bierność, która doprowadza ją do samobójczej śmierci.
W artykule opisano typologię kobiet obecnych w literaturze o Tatrach, która następnie została odniesiona do bohaterek powieści Witkacego.
Références
Degler, Janusz 2013. Witkacego portret wielokrotny. Szkice i materiały do biografii (1918–1939). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Dybel, Paweł 2016. „Hela Bertz”. W: Monika Rudaś-Grodzka [&] Barbara Smoleń i inni (red.). …czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Imbierowicz, Agnieszka 2012. „Matka Polka w defensywie? Przemiany mitu i jego wpływ na sytuację kobiet w polskim społeczeństwie”. Ogrody Nauk i Sztuk 2: 430–442.
Jost-Kleczkowska, Elżbieta 2006. „Zakopiańskie artystyczne kalendarium międzywojnia”. W: Dorota Folga-Januszewska [&] Teresa Jabłońska (red.). Zakopane w czasach Rafała Malczewskiego. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ.
Kochanowski, Marek 2007. Powieści Witkacego wobec schematów powieści popularnej. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.
Kolbuszewski, Jacek 2016. „Mały, wysoko leżący horyzont… Tatrzański epizod w twórczości Nałkowskiej”. W: Jacek Kolbuszewski. Literatura i Tatry. Studia i szkice. Zakopane: Wydawnictwo Tatrzańskiego Parku Narodowego.
Kolbuszewski, Jacek 1975. „Tatrzańska gra miłości i śmierci”. Wierchy 44: 85–103.
Koziołek, Ryszard 1996. „O przedstawieniu ciąż y i macierzyństwa w Trylogii Henryka Sienkiewicza: próba lektury feministycznej”. Pamiętnik Literacki 87: 49–63.
Łoboz, Małgorzata 2016. „Zakryte Zaryte, czyli zakopiańszczyzna na styku kultur. Dygresje na marginesie lektury Witkacego”. Góry – Literatura – Kultura 10: 187–195.
Pigoń, Anna 2022. Góralki, taterniczki, turystki. Kobiety w literaturze o Tatrach do 1939 roku. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Pinkwart, Maciej 2015. Wariat z Krupówek. Nowy Targ: Wydawnictwo Wagant.
Spietelun, Dominika 2013. Witkacowskie muzy. Kobiety w egzystencji i dziele artysty. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
Szpakowska, Małgorzata 2002. „Ciało i seks w Pożegnaniu jesieni”. Pamiętnik Literacki 4: 89–97.
Umińska, Bożena 2001. Postać z cieniem. Portrety Żydówek w polskiej literaturze. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Witkiewicz, Stanisław Ignacy 2010. Dzieła zebrane. T. 2: Pożegnanie jesieni. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
(c) Tous droits réservés Anna Pigoń 2023
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nd/4.0/88x31.png)
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas de Modification 4.0 International.
Stats
Number of views and downloads: 573
Number of citations: 0