Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Italiano
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Litteraria Copernicana

Epizody z „Ewangelii według św. Jana” w „Xiędzu Fauście” Tadeusza Micińskiego
  • Strona domowa
  • /
  • Epizody z „Ewangelii według św. Jana” w „Xiędzu Fauście” Tadeusza Micińskiego
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 31 Nr 3 (2019): Biblia /
  4. Studia i rozprawy

Epizody z „Ewangelii według św. Jana” w „Xiędzu Fauście” Tadeusza Micińskiego

Autor

  • Edward Jakiel Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Gdański

DOI:

https://doi.org/10.12775/LC.2019.035

Słowa kluczowe

Biblia w literaturze, Miciński, powieść młodopolska, Ewangelia według św. Jana

Abstrakt

Podstawową tezą niniejszej pracy jest polemiczne stanowisko Tadeusza Micińskiego wobec tradycji interpretacji kerygmatu Ewangelii według św. Jana. Analizując obecność tej w Ewangelii w jego powieści Xiądz Faust, koncentruję się na kilkunastu najważniejszych odwołaniach do tej księgi nowotestamentowej, widocznych w tekście powieści. Wśród nich znajdują się drobne, rozsiane po różnych rozdziałach aluzje, służące obrazowaniu i poetyckiej intensyfikacji przekazu. Niewiele tu takich odniesień, które podejmują (konstruktywnie lub destruktywnie) dialog z Janowym przekazem. Szczególnie rozgałęzione treściowo jest modyfikacja sceny spotkania Chrystusa z Samarytanką przy studni w Sychar. W sposobach uobecniania Janowej Ewangelii daje się zauważyć przedmiotowe wykorzystywanie epizodów w  niej zawartych dla potrzeb imaginarium poetyckiego powieści. Nie ma tu, niestety, choćby najbardziej podstawowego dialogu z Księgą, a nieznaczne imitacje polemiczne należą do rzadkości. Warte jednakże odnotowania jest Micińskiego korzystanie z Jana, gdyż unaocznia ono pewne, wspólne dla lektury całego dziedzictwa biblijnego w Xiędzu Fauście prawidłowości tak w zakresie poetyki, jak też w zakresie idei i swoistej teologumenii tej powieści.

Bibliografia

Biblia Gdańska. Wersja on-line dostępna pod adresem: http://biblia-online .pl/Biblia/Gdanska.

Daniel-Rops, Henri 2001. Życie w Palestynie w czasach Chrystusa. Tłum. Janina Lasocka. Warszawa: Wydawnictwo Cyklady.

Fischer, Bonifatio [et al.] 1983. Biblia sacra: iuxta vulgatam versionem. Adiuvantibus Robertus Weber (rec. et brevi aparatur instruxit) [Editio tertia emendata]. Stuttgard: Deutsche Bibelgesellschaft.

Głowiński, Michał 1997. Powieść młodopolska. Studium z poetyki historycznej. Kraków: Universitas.

Górka, Bogusław 2008. Jezus i Samarytanka (J 4,1-42). Historia i inicjacja. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Jakiel, Edward 2007. Młodopolskie portrety biblijne. Wybrane zagadnienia i kreacje. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Jakiel, Edward 2016. „Tadeusza Micińskiego kuszenie Chrystusa na pustyni wobec przekazu biblijnego. Kilka uwag”. W: Edward Jakiel, Tadeusz Linkner (red.). Młoda Polska w najnowszych badaniach. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. 291–308.

Jakiel, Edward 2017. „Biblia w Xiędzu Fauście Tadeusza Micińskiego: od aluzji do kreacji. I. W kręgu przytoczeń”. W: Marcin Bajko, Wojciech Gutowski, Jarosław Ławski (red.). Proza Tadeusza Micińskiego. Studia. Białystok: Wydawnictwo Alter Studio. 467–496.

Jakiel, Edward, Janusz Mosakowski (red.) 2013. Biblia w literaturze polskiej. Romantyzm – pozytywizm – Młoda Polska. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Kurkiewicz, Marek 2003. „Upadek i odrodzenie – messyński epizod w życiu księdza Fausta”. Ruch Literacki 5: 501–515.

Mędala, Stanisław (wstęp, tłum., komentarze) 2010. Ewangelia według świętego Jana. T. 1–2. Częstochowa: Edycja Świętego Pawła.

Miciński, Tadeusz 2008. Xiądz Faust. Opracowanie tekstu, przypisy i posłowie Wojciech Gutowski. Kraków: Universitas.

Novum Testamentum. Textus secundum III. editionem UBS, omnino cum XXVI. et XXVII. editionibus Novi Testamenti Graece, Nestle et Aland editoribus, concors, praeter minutias interpunctionis. Publikacja on-line dostępna na stronie: http://babel.mml.ox.ac.uk/naughton/ntest.pdf.

Ratzinger, Joseph 2007. Jezus z Nazaretu. Część 1: Od chrztu w Jordanie do Przemienienia. Tłum. Wiesław Szymona OP. Kraków: Wydawnictwo „M”.

Stern, David H. (przekł. i komentarze) 2008. Komentarz żydowski do Nowego Testamentu. Tłum. [Nowy Testament] Remigiusz Popowski SDB, [marginalia i komentarze] Aleksander

Czwojdrak. Warszawa: Vocatio.

Trześniowski, Dariusz 2005. W stronę człowieka. Biblia w literaturze polskiej (1863–1918). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie.

Wujek, Jakub 2013. Biblia w przekładzie księdza Jakuba Wujka z 1599 r. Transkrypcja typu „B” oryginalnego tekstu z XVI w. i wstępy ks. Janusz Frankowski. Wyd. 8. Warszawa: Vocatio.

Wyka, Marta 1996. Światopoglądy młodopolskie. Kraków: Universitas.

Litteraria Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2019-09-30

Jak cytować

1.
JAKIEL, Edward. Epizody z „Ewangelii według św. Jana” w „Xiędzu Fauście” Tadeusza Micińskiego. Litteraria Copernicana [online]. 30 wrzesień 2019, T. 31, nr 3, s. 35–49. [udostępniono 6.7.2025]. DOI 10.12775/LC.2019.035.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 31 Nr 3 (2019): Biblia

Dział

Studia i rozprawy

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 646
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Biblia w literaturze, Miciński, powieść młodopolska, Ewangelia według św. Jana
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa