Przejdź do sekcji głównej Przejdź do głównego menu Przejdź do stopki
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Italiano
    • Język Polski
  • Menu
  • Strona domowa
  • Aktualny numer
  • Archiwum
  • O czasopiśmie
    • O czasopiśmie
    • Przesyłanie tekstów
    • Zespół redakcyjny
    • Polityka prywatności
    • Kontakt
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
  • Język:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Litteraria Copernicana

Polska Antygona
  • Strona domowa
  • /
  • Polska Antygona
  1. Strona domowa /
  2. Archiwum /
  3. Tom 16 Nr 2 (2015): Pożytki z porównania /
  4. Studia i rozprawy

Polska Antygona

Autor

  • Barbara Bibik Katedra Filologii Klasycznej UMK w Toruniu

DOI:

https://doi.org/10.12775/LC.2015.023

Słowa kluczowe

Antygona, tłumaczenie, Kazimierz Morawski, Juliusz Osterwa, Ludwik Hieronim Morstin, Andrzej Wajda

Abstrakt

Przekłady często istnieją w serii tłumaczeń. Antygona Sofoklesa jest zaś jedną z najczęściej tłumaczonych na język polski tragedii greckich, taką w dodatku, która od samego początku została włączona w aktualną sytuację historyczno-polityczną. Te aktualne realia, jak atmosfera zaborów, II wojny światowej czy stanu wojennego, wyciskają swoje piętno na poszczególnych przekładach, literackich czy scenicznych. Każdy kolejny dyskutuje z poprzedzającymi, niejednokrotnie włączając do tej dyskusji inne dzieła literackie. Przekład nigdy nie jest bowiem ostateczny, lecz składa się z nakładających się na siebie kolejnych odczytań oryginału. W artykule przyglądam się wybranym przekładom Antygony: K. Morawskiego z końca XIX w.; L. H. Morstina z 1938 r.; opracowaniu J. Osterwy z przełomu 1939 i 1940 r. oraz inscenizacji A. Wajdy z 1984 r. Razem pokazują, jaki jest dominujący obraz tragedii Sofoklesa, a zwłaszcza jego tytułowej bohaterki, w kulturze polskiej.  

Bibliografia

Antigone on the Contemporary World Stage, red. Erin B. Mee, Helene P. Foley, Oxford: Oxford University Press, 2011.

Antyk i my, red. Katarzyna Marciniak, Warszawa: Wydział „Artes Liberales”. Uniwersytet Warszawski, 2013.

Balcerzan Edward, Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatoryki i komparatystyki, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2009.

Bibik Barbara, Antygona Juliusza Osterwy, „Podteksty. Czasopismo kulturalno-naukowe” 2008, nr 3 (13), wydanie internetowe (http://podteksty.amu.edu.pl/podteksty/?nr=14; dostęp: 22.09.2015).

Bibik Barbara, Antygona – męczennica?, „Meander” 2009–2012, nr 64–67.

Bibik Barbara, O Antygonie i „Antygonie” trochę inaczej, „Ruch Literacki” 2012, z. 2.

Bilczewski Tomasz, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Kraków: Universitas, 2010.

Bowra Cecil Maurice, Sophoclean tragedy, Oxford: Clarendon Press, 1947.

Fik Marta, Reżyser ma pomysły?, [w:] Przeciw konwencjom. Antologia tekstów o teatrze polskim i obcym od Antoine’a po czasy współczesne (1887–1990), red. Marta Fik, Warszawa: Krąg, 1994.

Fik Marta, Topos (?) antyczny w polskim teatrze, [w:] Topika antyczna w literaturze polskiej XX wieku, red. Alina Brodzka, Elżbieta Sarnowska-Temeriusz, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992.

Flacelière Robert, Histoire littéraire de la Grèce, Paris: Les Belles Lettres, 1969.

Fowler Barbara Hughes, Thought and underthought in three Sophoclean plays, „Eranos” 1981, nr 79.

Guszpit Ireneusz, Juliusza Osterwy parafraza Antygony, [w:] Przez teatr – poza teatr, szkice o Juliuszu Osterwie, Wrocław: ELS, 1989.

Guszpit Ireneusz, Kosiński Dariusz, Polska Antygona, [w:] Juliusz Osterwa, Antygona, Hamlet, Tobiasz dla Teatru Społecznego, red. Ireneusz Guszpit, Dariusz Kosiński, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2007.

Karpiński Maciej, Teatr Andrzeja Wajdy, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991.

Katsimanis Kyriakos S., Liberté et destin dans l’Antigone de Sophocle, „Platon” 1972, nr 24.

Kronhold Jerzy, [w:] Sen: Helmut Kajzar, red. Lucyna Kozień, Bielsko-Biała: Teatr Lalek Banialuka, 2005.

Kusztelski Błażej, Zadymiarze i „Antygona”, „Gazeta Poznańska” 10 V 1990.

Lesky Albin, Tragedia grecka, tłum. Magda Weiner, Kraków: Homini 2006.

Letters Francis Jospeh Henry, The life and work of Sophocles, London: Sheed and Ward, 1954.

Malczewski Antoni, Maria. Powieść ukraińska, red. Wacław Kubacki, Warszawa: PIW, 1956.

Méautis Georges, Sophocle. Essai sur le héros tragique, Paris: Albin Michel, 1957.

Morstin Ludwik Hieronim, Moja praca nad przekładem utworów Sofoklesa, Horacego, Lope de Vegi, Calderona i Goethego, [w:] O sztuce tłumaczenia, red. Michał Rusinek, Wrocław: Ossolineum, 1955.

Morstin Ludwik Hieronim, Moje przygody teatralne, Warszawa: Czytelnik, 1961.

Morstin Ludwik Hieronim, Opowieści o ludziach i zdarzeniach, Warszawa: Czytelnik, 1966.

Osterwa Juliusz, Antygona, Hamlet, Tobiasz dla Teatru Społecznego, red. Ireneusz Guszpit, Dariusz Kosiński, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2007.

Osterwa Juliusz, Przez teatr – poza teatr, red. Ireneusz Guszpit, Dariusz Kosiński, Kraków: Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”, 2004.

Osterwa Juliusz, Reduta i teatr, Wrocław: Wiedza o Kulturze, 1991.

Popiel Jacek, Z zapisków Juliusza Osterwy, „Didaskalia” 2005, nr 65/66.

Ricoeur Paul, Torop Peeter, O tłumaczeniu, tłum. Tomasz Swoboda, Stanisław Ulaszek, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2008.

Sofokles, Antygona, tłum. i oprac. Robert R. Chodkowski, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2004.

Sofokles, Antygona, [w:] Sofoklesa tragedye, tłum. i oprac. Kazimierz Morawski, Kraków: Akademia Umiejętności, 1916.

Sofokles, Król Edyp. Edyp w Kolonie. Antygona, tłum. Ludwik Hieronim Morstin, Warszawa: PIW, 1956.

Stankiewicz-Podhorecka Temida, Antygona Andrzeja Wajdy. Zwolniona z aresztu, „Życie Warszawy” 1990, nr 44.

Steffen Wiktor, Tendencje humanitarne w tragediach Ajschylosa i Sofoklesa, „Meander” 1960, nr 15, z. 11/12.

Steiner George, Antigones, Oxford: Clarendon Press, 1984.

Steiner George, Czym jest komparatystyka literacka?, tłum. Agnieszka Matkowska, [w:] Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. Tomasz Bilczewski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.

Szastyńska-Siemion Alicja, Polskie Antygony: stan wiedzy, postulaty badawcze, „Eos” 1996, nr 84.

Tokarz Bożena, Światło między językami, czyli o potrzebie komparatystyki, [w:] Komparatystyka literacka a przekład, red. Piotr Fast, Katarzyna Żemła, Katowice: Śląsk, 2000.

Tragiedye Sofoklesa, tłum. Kazimierz Kaszewski, Warszawa: Salomon Lewental, 1888.

Udalska Eleonora, Antygona, [w:] Teatralny świat Andrzeja Wajdy, red. Anna Kuligowska-Korzeniewska, Krzysztof Pacek, Kraków: Universitas 2003.

Wajda Andrzej, O „Antygonie” i „Hamlecie”. Mam do nich serce, „Express Wieczorny” 1990, nr 30.

Wyspiański Stanisław, Wyzwolenie, oprac. Aniela Łempicka, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1970.

Zabierowski Stanisław, Polskie Antygony, „Rocznik Komisji Historycznoliterackiej” 1978, nr 15.

Zieliński Tadeusz, Sofokles i jego twórczość tragiczna, Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza, 1938.

Žižek Slavoj, Wzniosły obiekt ideologii, tłum. Joanna Bator, Paweł Dybel, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001.

Litteraria Copernicana

Pobrania

  • PDF

Opublikowane

2015-12-04

Jak cytować

1.
BIBIK, Barbara. Polska Antygona. Litteraria Copernicana [online]. 4 grudzień 2015, T. 16, nr 2, s. 131–148. [udostępniono 9.7.2025]. DOI 10.12775/LC.2015.023.
  • PN-ISO 690 (Polski)
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Pobierz cytowania
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Numer

Tom 16 Nr 2 (2015): Pożytki z porównania

Dział

Studia i rozprawy

Statystyki

Liczba wyświetleń i pobrań: 946
Liczba cytowań: 0

Wyszukiwanie

Wyszukiwanie

Przeglądaj

  • Indeks autorów
  • Lista archiwalnych numerów

Użytkownik

Użytkownik

Aktualny numer

  • Logo Atom
  • Logo RSS2
  • Logo RSS1

Informacje

  • dla czytelników
  • dla autorów
  • dla bibliotekarzy

Newsletter

Zapisz się Wypisz się

Język / Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Tagi

Szukaj przy pomocy tagu:

Antygona, tłumaczenie, Kazimierz Morawski, Juliusz Osterwa, Ludwik Hieronim Morstin, Andrzej Wajda
W górę

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partnerzy platformy czasopism

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Deklaracja dostępności Sklep wydawnictwa