Skip to main content Skip to main navigation menu Skip to site footer
  • Register
  • Login
  • Language
    • Deutsch
    • English
    • Español (España)
    • Français (France)
    • Italiano
    • Język Polski
  • Menu
  • Home
  • Current
  • Archives
  • About
    • About the Journal
    • Submissions
    • Editorial Team
    • Privacy Statement
    • Contact
  • Register
  • Login
  • Language:
  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Litteraria Copernicana

The Embodied. Paradoxes of Czesław Miłosz’s "Undressing Justine"
  • Home
  • /
  • The Embodied. Paradoxes of Czesław Miłosz’s "Undressing Justine"
  1. Home /
  2. Archives /
  3. Vol. 41 No. 1 (2022): Lektury twórców /
  4. Studies

The Embodied. Paradoxes of Czesław Miłosz’s "Undressing Justine"

Authors

  • Anna Spólna Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu https://orcid.org/0000-0002-4541-6929

DOI:

https://doi.org/10.12775/LC.2022.008

Keywords

Czesław Miłosz, autobiography, eroticism, history, making fiction real

Abstract

Miłosz’s poem Undressing Justine is read as a metatextual whole and more than a dialogue with Orzeszkowa’s On the Banks of the Niemen. The poem establishes both the speaker’s relationship with the main character of the novel, as well as with Orzeszkowa – the patron of literary returns to Lithuania and of writerly self-restraint. It is also an insight into the process of transition from the initiatory reading experience to reflections of a witness to History. An erotic scene with a mirror, in the light of Lacan’s psychoanalysis, leads to identification of the poetic voyeur with Justine. The presentation of Orzelska’s life in a gesture of making the fiction real makes her a figure of homeland and fate. The combination of vanitative and catastrophic symbolism with sensual description reinforces the poem’s ambiguity from the perspective of post-memory. An affective record of reading shifts into creating a community of the living and the dead, made possible by the poetic word. The host of the hybrid text adds a later comment to the oeuvre, exposing the palimpsest character of phantasms, childhood memories, and historical sources. The poem turns out to be both an ambiguous tribute to Orzeszkowa, an incarnation of the topos of inspiration (intuition verified by historical testimonies), and a gesture of the old poet’s identification with his former self.

References

Banot, Aleksandra E. 2011. Pokój z widokiem na ogród. Miłosne fantazmaty w prozie Elizy Orzeszkowej. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Akademii Techniczno-Humanistycznej.

Berkan, Maria 1998. „Poetycka Litwa Miłosza”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 1: 83–108.

Bill, Stanley 2014. „»Feminizm« Miłosza: kobieta, ciało, jaźń”. Ruch Literacki 3: 297–313.

Błoński, Jan 1998. Miłosz jak świat. Kraków: Znak.

Borkowska, Grażyna 1996. Cudzoziemki. Studia o polskiej prozie kobiecej. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

Cieślikowski, Jerzy 1969. „»Nad Niemnem« Elizy Orzeszkowej. Rozważania nad semiotyką mitów religijnych”. Pamiętnik Literacki 2: 65–80.

Dębińska-Pawelec, Joanna 2011. „Rytmiczne szepty dajmoniona. O mediumicznej funkcji poezji Czesława Miłosza”. Postscriptum Polonistyczne 1: 119–138.

Dybel, Paweł 2000. „Refleksje wokół diagramu różnicy seksualnej Jacques’a Lacana”. W: Grażyna Borkowska [&] Lidia Sikorska (red.). Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN.

Fiut, Aleksander 1998. Moment wieczny. O poezji Czesława Miłosza. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Franaszek, Andrzej 2011. Miłosz. Biografia. Kraków: Znak.

Kłosińska, Krystyna 1999. Ciało, ubranie, pożądanie. O wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej. Kraków: Wydawnictwo eFKa.

Kraszewski, Charles S. 2012. Irresolute Heresiarch: Catholicism, Gnosticism and Paganism in the Poetry of Czesław Miłosz. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars.

Markowski, Michał Paweł 2000. „Miłosz: dylematy autoprezentacji”. W: Aleksander Fiut (red.). Poznawanie Miłosza 2. Część pierwsza 1980–1998. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Matuszek, Angelika 2018. „Polonistyczne rozbieranie – o jednym wierszu Czesława Miłosza”. W: Krzysztof Feruga [&] Agata Ostrowska-Knapik (red.). Język. Tożsamość. Wychowanie. Praga: Verbum.

Miłosz, Czesław 1993a. „W stronę kobiet”. Teksty Drugie 4–6: 7–14.

Miłosz, Czesław 1993b. Historia literatury polskiej do roku 1939. Tłum. Maria Tarnowska, Kraków: Znak.

Miłosz, Czesław 1993c. „Uzupełnienie do wiersza”. Dekada Literacka 5: 3.

Miłosz, Czesław 1994. Na brzegu rzeki. Kraków: Znak.

Nasiłowska, Anna 2004. „Kobiety w poezji Czesława Miłosza”. Teksty Drugie 3–4: 79–90.

Orzeszkowa, Eliza 1996. Nad Niemnem. Oprac. J. Bachórz. Warszawa–Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Przymuszała, Beata 2003. „Przemilczane… Miłosz czyta Orzeszkową”. Polonistyka 8: 482–485.

Rydz, Agnieszka 2012. „Czesław Miłosz »o sobie samym jako (o) innym«: Miłosz – Ricoeur”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka 20: 82.

Siedlar, Teresa 1993. „W Bohatyrowiczach nad Niemnem”. Przegląd Polski/ Polish Review dodatek do Nowego Dziennika, 30 grudnia 1993, 12–13, 15.

Szczuka, Kazimiera 2001. Kopciuszek, Frankenstein i inne. Feminizm wobec mitu. Kraków: Wydawnictwo eFKa.

Tomalak, Barbara 2015. „Kobiety w poezji Miłosza”. Świat i Słowo 2: 147–163.

Trybuś, Krzysztof 2019. „Rozbieranie literatury”. W: Krzysztof Trybuś (red.). Wielkie wiersze – nowe lektury. Prace dedykowane profesorowi Rolfowi Fieguthowi. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Litteraria Copernicana

Downloads

  • PDF (Język Polski)

Published

2022-04-14 — Updated on 2022-04-21

Versions

  • 2022-04-21 (2)
  • 2022-04-14 (1)

How to Cite

1.
SPÓLNA, Anna. The Embodied. Paradoxes of Czesław Miłosz’s "Undressing Justine". Litteraria Copernicana. Online. 21 April 2022. Vol. 41, no. 1. [Accessed 6 July 2025]. DOI 10.12775/LC.2022.008.
  • ISO 690
  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver
Download Citation
  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

Issue

Vol. 41 No. 1 (2022): Lektury twórców

Section

Studies

License

Copyright (c) 2022 Anna Spólna

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Stats

Number of views and downloads: 636
Number of citations: 0

Search

Search

Browse

  • Browse Author Index
  • Issue archive

User

User

Current Issue

  • Atom logo
  • RSS2 logo
  • RSS1 logo

Information

  • For Readers
  • For Authors
  • For Librarians

Newsletter

Subscribe Unsubscribe

Language

  • Deutsch
  • English
  • Español (España)
  • Français (France)
  • Italiano
  • Język Polski

Tags

Search using one of provided tags:

Czesław Miłosz, autobiography, eroticism, history, making fiction real
Up

Akademicka Platforma Czasopism

Najlepsze czasopisma naukowe i akademickie w jednym miejscu

apcz.umk.pl

Partners

  • Akademia Ignatianum w Krakowie
  • Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
  • Fundacja Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych
  • Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk
  • Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN
  • Instytut Tomistyczny
  • Karmelitański Instytut Duchowości w Krakowie
  • Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Krośnie
  • Państwowa Akademia Nauk Stosowanych we Włocławku
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Pigonia w Krośnie
  • Polska Fundacja Przemysłu Kosmicznego
  • Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
  • Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
  • Towarzystwo Miłośników Torunia
  • Towarzystwo Naukowe w Toruniu
  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
  • Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Uniwersytet w Białymstoku
  • Uniwersytet Warszawski
  • Wojewódzka Biblioteka Publiczna - Książnica Kopernikańska
  • Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie / Wydawnictwo Diecezjalne „Bernardinum" w Pelplinie

© 2021- Nicolaus Copernicus University Accessibility statement Shop