Kariery naukowe historyczek samodzielnych pracownic nauki w latach 1945–1989
DOI:
https://doi.org/10.12775/KlioPL.2020.09Słowa kluczowe
historia historiografii, historia nauki, kobiety w nauce, kariera naukowa, uniwersytety, prozopografia, PRLAbstrakt
Studium niniejsze jest prozopograficzną analizą karier naukowych polskich historyczek, które w PRL uzyskały samodzielność naukową. Analizując środowisko naukowe siedmiu uniwersytetów: czterech utworzonych tuż po wojnie (Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Uniwersytet Wrocławski i Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej) i trzech o dłuższej tradycji (Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza), autorka zastanawia się, jaki wpływ na tempo awansu naukowego historyczek miały takie czynniki jak: pochodzenie społeczne, poglądy polityczne, zainteresowania badawcze i dorobek naukowy, a także uprzedzenia płciowe środowiska akademickiego. Porównanie uczelni nowo powstałych i prestiżowych służyło ponadto weryfikacji hipotezy o większej możliwości awansu na nowych uniwersytetach.
Bibliografia
Źródła archiwalne
Akta osobowe, doktorskie, habilitacyjne i profesorskie zgromadzone w archiwach: Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego
Opracowania
Ł. Charewiczowa, Stanowisko kobiet polskich w popularyzatorskiej i naukowej pracy historycznej, „Kwartalnik Historyczny” 47, 1933, nr 2, s. 1–26
J. Connelly, Zniewolony uniwersytet. Sowietyzacja szkolnictwa wyższego w Niemczech wschodnich, Czechach i Polsce 1945–1956, tłum. W. Rodkiewicz, Warszawa 2014
K. Dziewanowski, Reportaż o szkiełku i oku, Warszawa 1963.
Historia – dziś. Teoretyczne problemy wiedzy o przeszłości, red. E. Domańska, R. Stobiecki, T. Wiślicz, Kraków 2014
P. Hübner, Polityka naukowa w Polsce w latach 1944–1953. Geneza systemu, t. 1–2, Wrocław 1992
B. Jakubowska, Kobiety w historiografii polskiej do 1939 r. (komunikat), w: Środowiska historyczne II Rzeczypospolitej, cz. 2: Materiały konferencji naukowych w Cedzynie i Białymstoku w 1986 i 1987, red. J. Maternicki, Warszawa 1987, s. 334–347
D. Jołkiewicz, Kobiety w naukach medycznych wczoraj i dziś, „Nauk i Szkolnictwo Wyższe” 38, 2011, nr 2, s. 35–47
J. Kolbuszewska, Akademickie kariery kobiet w PRL-u. Historyczki – samodzielne pracownice nauki w nowopowstałych [sic!] uniwersytetach, „Sensus Historiae” 24, 2016, nr 3, s. 153–172
J. Kolbuszewska, Kobiety w nauce – akademicki awans polskich historyczek wczoraj i dziś, „Sensus Historiae” 19, 2015, nr 2, s. 109–122
J. Kolbuszewska, Polki na uniwersytetach – trudne początki, „Sensus Historiae” 26, 2017, nr 1, s. 35–54
J. Kolbuszewska, Wskrzeszenie państwa polskiego a równouprawnienie kobiet w nauce, „Sensus Historiae” 30, 2018, nr 1, s. 119–134
J. Maternicki, Wanda Moszczeńska (1896–1974): współtwórczyni polskiej historii historiografii, Rzeszów 2017
Pamiętnik VII Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich we Wrocławiu 19–22 września 1948, t. 1: Referaty, Warszawa 1948
Pierwsza Konferencja Metodologiczna Historyków Polskich: przemówienia, referaty, dyskusja, t. 1–2, Warszawa 1953
I. Reszke, Prestiż społeczny a płeć. Kryteria prestiżu zawodów i osób, Wrocław 1984
T.P. Rutkowski, Bojowniczki ofensywy ideologicznej. O roli kobiet w procesie stalinizacji humanistyki polskiej (1945–1956), w: Kobiety „na zakręcie” 1933–1989, red. E. Chabros, A. Klarman, Wrocław 2014, s. 15–32
R. Siemieńska, Kariery akademickie i ich kontekst – porównanie międzygeneracyjne, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” 17, 2001, nr 1, s. 42–61
R. Stobiecki, Historia pod nadzorem. Spory o nowy model historii w Polsce (II połowa lat czterdziestych – początek lat pięćdziesiątych), Łódź 1993
J. Suchmiel, Łucja Charewiczowa 1897–1943. Życie i dzieło, Częstochowa 2001
K. Śreniowska, Moje życie, oprac., wstęp i koment. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2018
M.J. Żmichrowska, Hanna Pohoska (1895–1953), Olsztyn 1995
P.M. Żukowski, „Venia legendi” z zakresu filologii na Uniwersytecie Jagiellońskim od drugiej połowy XIX w. do 1939 r. oraz dalsze losy wyhabilitowanych docentów, „Prace Historyczne” 2018, nr 145, s. 237–256
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Statystyki
Liczba wyświetleń i pobrań: 575
Liczba cytowań: 0